تقویت سیستم ایمنی کودکان با تغذیه سالم مهمترین و اصولیترین راه کار برای ایمنیسازی بدن کودکان است. حفظ سلامت کودک یکی از نگرانیهای اصلی والدین محسوب میشود. به خصوص در شرایط شیوع بیماری کرونا و بازگشایی مدارس، ایمنیسازی بدن ضرورت مییابد. واقعیت امر این است که از دست بیماریها، میکروبها و ویروسها راه فراری نیست. ما نمیتوانیم کودکان را از بیرون رفتن یا بازی کردن با دوستانشان محروم کنیم. همچنین محیطهایی مانند مدرسه و مهد کودک محیطهایی هستند که احتمال آلوده بودنشان به ویروس و میکروب بالا است. اما چاره چیست؟ اگرچه نمیتوانیم مانع از رفت و آمد کودکان شویم، اما میتوانیم با استفاده رژیم غذایی سالم برای تقویت سیستم ایمنی کودک، ایمنی بدن کودکان را در برابر بیماریها تقویت کنیم. البته نمیتوان انتظار داشت که ایمن سازی بدن کودک با تغذیه سالم، میتواند بیماری را برای همیشه از کودک دور کند، اما با به کار بستن این توصیهها ما به سیستم ایمنی بدن کودک کمک کردهایم تا در مقابل بیماریها مقاومت و مبارزه کند.
فهرست مطالب
تقویت سیستم ایمنی کودکان با تغذیه سالم نیازمند مصرف مواد غذایی است که علاوه بر داشتن مواد مغذی، در ایمنیسازی بدن موثر باشد. در لیست زیر به معرفی غذاهای تقویت کننده سیستم ایمنی بدن خواهیم پرداخت که در طول سال میتوانند محافظ سلامت فرزندانمان و تقویت کننده سیستم ایمنی کودکان باشند:
- بادام: بادام به دلیل داشتن ویتامین ای و منیزیم یک ماده غذایی بسیار مفید برای تقویت سیستم ایمنی کودکان است. بادام به طور طبیعی سلولها آسیب دیده و مرده را از بین میبرد. بادام را میتوان به تنهایی و به عنوان میانوعده کودک در نظر گرفت. روشهای دیگری که میتوانیم از بادام استفاده کنیم اضافه کردن آن به اسموتی و غلات صبحانه کودکان است. پرک بادام نیز یکی دیگر از شکلهای بادام است که در تهیه دسر و تنقلات بچهها استفاده میشود.
- انواع توت: توتها انواع گوناگونی دارند که شامل توت فرنگی، شاه توت و توت سفید میشوند. این میوههای خوشمزه آنتیاکسیدان دارند که با ایمنیسازی بدن کودک با اکسیدان و رادیکالهای آزاد مقابله کنند. شما میتوانید از انواع توتها را در غذاها و میان وعدههای کودکانتان به شکل یخزده یا تازه استفاده کنید. اگر فصل توت نیست، میتوانید آنها را به صورت یخزده یا خشک شده مصرف کنید. از توتها میتوان در غلات صبحانه، پودینگ خامه و توتفرنگی و ماست میوهای توت فرنگی استفاده کرد.
- ماست: پروبیوتیک موجود در ماست سیستم ایمنی بدن کودکان را تقویت میکند. فقط باید دقت داشت که ماست مورد استفاده بدون شکر یا کم شکر باشد. زیرا که تاثیری معکوس بر سلامت سیستم ایمنی خواهد گذاشت. میتوانید به جای استفاده از ماست طعمدار آماده، از ترکیب ماست و میوههای فصل استفاده کنید.
- سالمون: ماهی سالمون از دسته ماهیهای پر چربی است که امگا ۳ فراوانی دارد. این چربی نه تنها برای بدن کودکان نیاز است بلکه باعث رشد اندام مغز و کاهش التهابات در بدن میشود. علاوه بر این سالمون در محافظت از ریهها در مقابل سرماخوردگی و عفونتهای ریوی موثر است. تحقیقات انجام شده نشان میدهند که این اسیدهای چرب تقویت سیستم ایمنی کودکان را به وسیله بهبود سلولهای آن سرعت میدهند.
- تخم مرغ: تحقیقات نشان میدهند که کودکانی که دچار کمبود ویتامین دی هستند بیشتر در معرض ابتلا به بیماریها قرار میگیرند. تخم مرغ، این غذای شگفتانگیز، دارای دیگر مواد مغذی لازم برای تقویت سیستم ایمنی کودکان مثل ویتامین ب و سلنیوم است. ساندویچ تخم مرغ پخته یک غذای عالی و ساده برای وعدههای غذایی کودکان به حساب میآید. همچنین از تخم مرغ پخته میتوان در میان وعدههای غذایی بچهها نیز استفاده کرد. دستورهای غذایی سالم بسیاری وجود دارند که با تخم مرغ آماده میشوند برای مثال املت اسپانیایی، تخم مرغ بندیکت و سالاد آووکادو با تخم مرغ از پیشنهادات ما به شماست.
- کلم بروکلی: بر کسی پوشیده نیست که کلم بروکلی یک ماده غذایی انرژیزا و مقوی است. این گیاه مفید دارای منابعی از ویتامینها و آنتیاکسیدانهای افزایش دهنده سلامتی سیستم ایمنی است. ویتامینهای موجود در آن شامل ویتامین ث، ویتامین آ و ویتامین ای بوده که نقش مهمی در ایمنی سازی بدن کودک با رژيم غذایی سالم دارد. بسیاری از کودکان ممکن است طرفدار کلم بروکلی نباشند و نتوانند آن را در کنار غذا و به صورت سبزیجات کنار غذا بخورند. اگر فرزند شما هم اینگونه است ما میکس کردن کلم بروکلی در سوپ یا غذاهای آبکی دیگر را پیشنهاد میکنیم. خرد کردن و مخلوط کردن آن همراه با دیگر مواد هم راهحل دیگری است.
- اسفناج: اسفناج سرشار از ویتامینها و مواد معدنی است که در بهبود سیستم ایمنی در کودکان کمک بسیار میکند. این ماده غذایی دارای ویتامین ث، ویتامین آ، ویتامین ای و ویتامین کا بوده و مواد معدنی مثل منیزیم، زینک، سلنیوم و آهن را شامل میشود. هر کدام از این ویتامینها و مواد معدنی به نحوی بر سیستم ایمنی بدن تاثیر میگذارند. شما میتوانید از اسفناج در غذاهای مختلف مثل پای اسفناج یا بورانی اسفناج یا اسموتی اسفناج و انبه استفاده کنید تا طعم بهتری داشته باشد و مانع بهانهگیری کودکان شود.
- تخم آفتابگردون و کدو: خوردن انواع متنوع تخم گیاهان و میوهها میتواند تاثیر بسیاری بر سلامت سیستم ایمنی کودکان داشته باشد. با خوردن دانه و تخمههای متنوع میتوانید مواد مغذی مثل ویتامین ای، زینک و امگا ۳ دریافت کنید که همه از منابع بسیار مهم برای حفظ و تداوم سلامتی سیستم ایمنی است. تخمه آفتابگردون یا دیگر تخمهها را میتوانید به عنوان میان وعده کودک انتخاب کنید تا سلامت و تقویت سیستم ایمنی کودکان را تضمین کنید.
- غلات: غلات مادهای به نام بتا گلوکز دارند که نوعی فیبر است و سلولهای محافظ بدن را فعال میکند. این سلولهای محافظ وظیفه مبارزه با میکروبها و ویروسها را داشته و مانع از ورود آلودگیها به بدن ما میشوند. برای گنجاندن غلات در رژیم غذایی فرزندانمان میتوانیم از غلات مفید و موجود در بازار به عنوان صبحانهای مفید برای آنها استفاده کنیم یا از غلات در دسرهای خوشمزهای مثل پودینگ و بستنی بهره ببریم. میتوان از آنها در کیک یا روی کیک به عنوان تزیین نیز استفاده کرد.
- سیر: یکی از بهترین روشهای تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان مصرف سیر است. این ماده غذایی خاصیت آنتیباکتریال دارد و سلولهای سیستم ایمنی را تحریک میکند. همچنین این ماده باعث افزایش ساخت پادتن در بدن میشود. یکی از مواد معدنی موجود در سیر سولفور است که خاصیت بهبود و تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان را دارد. شما میتوانید از سیر به عنوان طعم دهنده و ادویه در غذاهایتان استفاده کنید. برای مثال میتوانید سیر رنده شده را در سس پاستا استفاده کنید یا در غذای محبوب حمص از آن بهره ببرید. دقت داشته باشید که اگر میخواهید از سیر در غذاهای در حال پخت استفاده کنید آن را در آخر به غذا اضافه کنید تا سیر خاصیت خود را از دست ندهد.
- قارچها: قارچ یکی از منابع شناخته شده غذایی برای مقابله با عفونتهاست. این خوراکی منبع مهم تامین ویتامینهای لازم بدن و مواد معدنی مثل زینک است. احتمالا با فواید زینک آشنایی دارید؛ زینک به ساخت گلبولهای سفید که سربازهای مبارزه با بیماریها هستند، کمک میکند. همچنین قارچها در بهبود سریعتر بیماریهایی مثل سرماخوردگی، آنفولانزا و سایر بیماریهای واگیر دار موثرند. شما میتوانید از قارچها در انواع ساندویچها و غذاها استفاده کنید یا به عنوان سبزیجات کنار بشقاب غذای فرزندانتان قرار دهید.
- هویج: هویج نه تنها برای سلامت بینایی و افزایش آن توصیه میشود بلکه در تقویت سیستم ایمنی کودکان نیز تاثیر بسیاری دارد. هویج منبع مادهای به نام بتا کاروتن است که باعث بهبود بینایی میشود. نحوه محافظت هویج از بدن به وسیله جلوگیری از ورود بیماری و عفونتها به جریان خون است. هویج میتواند به عنوان یکی از میان وعدههای خوشمزه برای فرزندانمان باشد یا همراه سبزیجات دیگر به صورت پخته یا گریل شده کنار غذا سرو شود.
به طور کلی برای اینکه بدانیم برای تقویت سیستم ایمنی کودکان چه کنیم بایستی یک رژیم غذایی سالم برای تقویت سیستم ایمنی کودکان را در نظر بگیریم. رژیمی که دارای شرایط زیر باشد؛
- در وعدههای غذایی استفاده از سبزیجات را نباید از یاد برد. برگهای سبز، غنی از مواد مغذی بوده که یکی از آنها آهن است. آهن برای تولید گلبولهای سفید و پادتن، لازم است.
- میوه یکی از واجبات یک رژیم غذایی سالم است. میوهها فصول سرشار از آنتی اکسیدانها و ویتامینها هستند. این دسته از مواد غذایی کالری کمی داشته و بیشتر آنها دارای ویتامین متنوعی هستند که در رشد و سلامت سیستم ایمنی کودکان موثرند. بهترین و مغذیترین میوهها که باید در سبد غذایی روزانه موجود باشند شامل انبه، پرتقال، سیب و توتها میشود.
- مواد غذایی پروتئیندار به نجات بدن میآیند. پروتئین تهیه شده از منابع حیوانی مقدار بسیار زیادی آمینو اسید ضروری برای بدن دارد که در تقویت سیستم ایمنی نقش مهمی را بازی میکند. این ماده در انواع پنیرها، گوشت پرندگان و شیر به مقدار قابل توجهی موجود است. پروتئین تامین شده از گیاهان را میتوان در دانه جو، لوبیا، عدس، نخود، لپه و سویا پیدا کرد. اگر شما به دنبال تقویت سیستم ایمنی بدن خود به خصوص در شرایط شیوع بیماری کرونا هستید، مصرف پروتئین را فراموش نکنید.
- یکی از بهترین میان وعدههای مفید و مغذی برای بچهها آجیل و مغزهاست. گردو و بادام دارای اسید چرب امگا ۳ هستند که به بدن برای مقابله با بیماریها کمک میکند. تحقیقات نشان داده است که خوردن و مصرف این مواد غذایی مفید عفونت را در کودکان کاهش میدهد.
- ادویههای داخل کابینت آشپزخانه میتوانند در تقویت سیستم ایمنی کودکان کمک کننده باشند. ادویهها و طعم دهندههایی مثل زنجبیل، زرد چوبه، پاپریکا، کاری، دارچین و فلفل دارای خاصیتهای ضد باکتری و ضدعفونی هستند و با تولید سلول سفید به ایمنیسازی بدن کمک بسیار میکنند.
یکی از بهترین کارهایی که والدین میتوانند انجام دهند تقویت سیستم ایمنی فرزندانشان قبل از ابتلا به بیماریهاست. شما میتوانید با رعایت یک رژیم غذایی سالم، ورزش و فعالیت بدنی، خواب مناسب و به موقع، تفریح و استراحت سیستم ایمنی بدن کودکان را تقویت کنید.
چندین نوع ویتامین و مواد معدنی وجود دارد که باید به مصرف کودکان برسد تا سلامت سیستم ایمنی آنها تضمین شود. پس باید اطمینان حاصل کنیم که این ویتامینها و مواد معدنی ضروری از طریق غذای روزانه آنها تامین میشود.
ویتامین آ نقش پر رنگی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارد. ویتامین ای نیز از جمله ویتامینهای لازم برای بدن است. ویتامین دی و ویتامین ث هر دو برای سلامت عمومی بدن لازم هستند و میتوانند به داشتن سیستم ایمنی قویتر کمک کند. ویتامین ث به کودک شما کمک میکند تا بهتر با بیماریها و عفونتها مبارزه کند.
ویتامین دی نیز ثابت کرده است که از ورود عفونت و میکروب به جریان خون جلوگیری میکند. برای مطمئن شدن از سلامتی و تقویت سیستم ایمنی کودکان خود باید با رعایت یک رژیم غذایی سالم و اصولی و همچنین مصرف مکملها، این ویتامینها را به میزان مورد نیاز به بدن برسانید.
زینک که یکی از مواد معدنی مورد نیاز بدن است باعث تقویت سیستم ایمنی کودکان میشود. بعضی تحقیقات ثابت کردند که زینک عمر بیماری و مریضی را کوتاه میکند.
سخن پایانی
به طور کلی تغذیه کودکان در سنین رشد تاثیر بسیاری بر سلامت آنها دارد و شاید سو تغذیه باعث شود نه تنها سیستم ایمنی بلکه سلامتی کلی بدن به خطر بیفتد. در سنین حساس کودکی تا نوجوانی فرزندان ما باید مقدار ویتامینها و مواد معدنی لازم را دریافت کنند. داشتن یک رژیم غذایی سالم میتواند برای تقویت سیستم ایمنی کودکان و حفظ سلامتی عمومی بدن به ما کمک کند. در این رژیم غذایی نیاز به حذف غذای خاصی نیست، فقط اگر میزان استاندارد مواد لازم برای بدن در طول روز دریافت شود کافی است. مسالهای که در اینجا حائز اهمیت است این است که ما به عنوان والدین وظیفه داریم از کودکی عادات سالم غذا خوردن و رعایت یک رژیم سالم غذایی را به فرزندانمان آموزش دهیم. تحقیقات ثابت کرده است افرادی که از بچگی عادات سالم غذایی داشتند در بزرگسالی و پایبندی به سبک زندگی سالم موفقتر بودهاند. بنابراین، بهتر است از همان ابتدا با غذاهای ناسالم، آماده یا پر چرب و همچنین غذاهایی با میزان شکر زیاد ذائقه کودکان را به مصرف مواد غذایی ناسالم شکل ندهیم.