سیستم ایمنی بدن انسان از مجموعه پیچیده سلولها، فرآیندها و مواد شیمیایی تشکیل شده است که به طور مداوم از بدن در برابر عوامل بیماریزای مهاجم از جمله ویروسها، سموم و باکتریها دفاع میکند. در شرایطی که ویروس کرونا بزرگترین تهدید جهانی اخیر در حوزه سلامت است، سوالات مختلفی در خصوص تاثیر انواع رژیمهای غذایی و مکملهای دارویی در کنترل این ویروس مطرح شده؛ اینکه چگونه میباید به تقویت سیستم ایمنی برای کرونا پرداخت؟ آیا راهی وجود دارد با یک رژیم غذایی و مصرف مکملها به جنگ بیماری کرونا رفت؟ در ادامه به این سوالات پاسخ میدهیم؛ پاسخهایی که از معتبرترین ژورنالهای علمی جمعآوری شده و در آن تمام مکملها و خوراکیهایی را که شایع شده با مصرف آنها میتوان نسبت به تقویت بدن در برابر کرونا پرداخت، بررسی کردهایم.
آنچه در ادامه میخوانید:
سالم نگه داشتن سیستم ایمنی بدن در تمام طول سال مسالهای کلیدی برای پیشگیری از عفونت و بیماری است. انتخاب گزینههای سالم سبک زندگی با مصرف غذاهای مغذی، خوابیدن کافی و ورزش مهمترین روشهای تقویت سیستم ایمنی برای کرونا و دیگر بیماریها محسوب میشود. علاوه بر این، پژوهشها نشان داده است که مصرف بعضی ویتامینها، مواد معدنی، مواد گیاهی و سایر مواد به صورت مکمل میتواند پاسخ ایمنی را بهبود بخشد و به محافظت بالقوه در برابر بیماری منجر شود.
با این حال باید توجه داشت که بعضی مکملها میتوانند با داروهای نسخهدار یا بدون نسخهای که مصرف میکنید تداخل داشته داشته و احتمال دارد بعضی از این داروها برای افرادی که مشکلات سلامت خاصی دارند مناسب نباشد. بنابراین، قبل از شروع مصرف هر گونه مکمل حتما با پزشک خود مشورت کنید.
شاید برایتان جالب باشد که این مطلب را هم مطالعه کنید:
اگرچه در حال حاضر نتایج هیچ پژوهشی از مصرف مکملها برای پیشگیری از کرونا پشتیبانی نمیکند، اما برخی از مکملها میتواند در تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر عفونتهای دستگاه تنفسی موثر باشد. در اینجا به مکملهایی اشاره میکنیم که به دلیل خاصیت خود برای تقویت ایمنی شناخته شدهاند.
ویتامین دی، برای عملکرد مناسب دستگاه ایمنی ضروری است. مقادیر سالم این ویتامین میتواند به کاهش خطر عفونتهای تنفسی از جمله ویروس کرونا کمک کند.
ویتامین دی یک ماده مغذی محلول در چربی بوده که برای سلامت و عملکرد مناسب سیستم ایمنی ضروری است و اثرات سلولهای ایمنی خون به خصوص ماکروفاژها را در مبارزه با عوامل بیماریزا تقویت میکند؛ ماکروفاژها گلبولهای سفیدی هستند که بخش مهمی از دفاع ایمنی بدن شما محسوب میشوند؛ این گلبولهای سفید التهاب را کاهش میدهند که خود به تقویت پاسخ ایمنی کمک میکند.
افراد بسیاری به کمبود این ویتامین مهم دچارند و این کمبود میتواند بر عملکرد سیستم ایمنی تاثیر منفی بگذارد. در واقع مقادیر پایین ویتامین دی با افزایش خطر ابتلا به عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی (قسمتهایی از دستگاه تنفسی است که خارج از قفسه سینه قرار دارد) از جمله آنفلوانزا و آسم آلرژیک مرتبط است.
برخی مطالعات نشان میدهد که مصرف مکمل ویتامین دی میتواند پاسخ ایمنی را بهبود بخشد. در واقع تحقیقات اخیر مشخص کرده که مصرف این ویتامین میتواند موجب محافظت در برابر عفونتهای دستگاه تنفسی شود.
در سال ۲۰۱۹، نتایج مطالعات کنترل تصادفی بر ۱۱۳۲۱ نفر نشان داد افرادی که کمبود ویتامین دی داشتند، با مصرف این مکمل توانستند خطر ابتلا به عفونتهای تنفسی را کاهش دهند. از سوی دیگر، میزان ابتلا به این عفونت در افرادی که میزان کافی ویتامین دی داشتند نیز پایین بود. این نتایج یک اثر حفاظتی کلی را نشان میدهد. شاید نتایج همین تحقیقات و نمونههای مشابه باعث شد تا مصرف ویتامین دی به منظور تقویت سیستم ایمنی برای کرونا افزایش یابد. هر چند مصرف خودسرانه این مکمل خطرناک است و امکان دارد به کبد چرب منجر شود.
در مطالعات دیگر خاطرنشان شده است که مکملهای ویتامین دی میتوانند پاسخ به درمانهای ضد ویروسی را در افراد مبتلا به عفونتهای خاص از جمله هپاتیت سی و HIV بهبود بخشند.
با توجه به مقادیر ویتامین در خون، میزان ویتامین دی مکمل بین هزار تا چهار هزار واحد در روز برای بیشتر افراد کافی است، اگرچه افراد دچار نقص جدیتر اغلب به دوزهای بسیار بالاتری از آن نیاز دارند.
«مایکل هولیک» متخصص پژوهش در زمینه ویتامین دی از دانشگاه بوستون، که تاکنون بیش از پانصد مقاله و ۱۸ کتاب در مورد ویتامین دی منتشر کرده است، میگوید ویتامین دی تولید پروتئینی را تنظیم میکند که «عوامل عفونی از جمله باکتریها و ویروسها را به طور انتخابی از بین میبرد».
تاکنون اثبات نشده که مکملهای غذایی نقش درمانی یا پیشگیری از بیماری کووید- ۱۹ داشته باشند
به اعتقاد این محقق، ویتامین دی فعالیت و تعداد گلبولهای سفید را تغییر میدهد که میتواند تکثیر باکتریها و ویروسها را کندتر کند.
هولیک میگوید کمبود ویتامین دی در زمستان، که در اثر کمبود تولید ویتامین دی ناشی از آفتاب به وجود میآید، میتواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند. در نتیجه، خطر ابتلا به عفونتهای ویروسی افزایش یافته و به عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی میانجامد. این در حالی است که، تحقیقات نشان میدهد مکملهای ویتامین دی میتوانند به محافظت در برابر عفونتهای حاد دستگاه تنفسی کمک کنند.
منابع غذایی خوب ویتامین دی شامل ماهیهای چرب از جمله ماهیهای کنسروی مانند قزل آلا و ساردین، تخم مرغ، شیر غنیشده و محصولات شیر گیاهی مانند پنیر گیاهی، توفو و قارچ است.
اگرچه هیچگونه شواهدی برای اثبات اثر محافظتی مکملهای ویتامین دی در برابر ویروس وجود ندارد، ولی اگر احساس میکنید مقدار کافی از این ویتامین مهم را که با آزمایش خون سنجیده میشود دریافت نمیکنید، برنامهریزی برای مصرف مکمل دی اقدام سنجیدهای خواهد بود.
مصرف مکمل روی میتواند به محافظت در برابر عفونتهای دستگاه تنفسی کمک کند و مدت زمان این عفونتها را کاهش دهد.
از آنجایی که روی برای عملکرد سیستم ایمنی بدن ضروری است و نقش مهمی در رشد و تمایز سلولهای ایمنی مورد نیاز و همچنین پاسخ التهابی دارد، معمولا به مکملها و سایر محصولات مراقبت سلامت مانند قرصهای مکیدنی اضافه میشود. کمبود این ماده مغذی تاثیر قابل توجهی بر توانایی عملکرد سیستم ایمنی بدن میگذارد و به افزایش خطر عفونت و بیماری از جمله ذات الریه (پنومونی) منجر میشود؛ شاید به همین دلیل است که برخی مصرف آن را به منظور تقویت سیستم ایمنی برای کرونا تجویز میکنند.
کمبود روی بر حدود دو میلیارد نفر در سراسر جهان عوارض منفی به دنبال خواهد داشت که این عوارض در سالمندان بسیار شایع است. در حقیقت تا سی درصد از بزرگسالان دچار کمبود این ماده مغذی هستند. مطالعات گوناگون نشان میدهد مکملهای روی میتوانند از دستگاه تنفسی در برابر برخی از عفونتها مانند سرماخوردگی محافظت کنند. علاوه بر این، مصرف مکمل روی میتواند برای کسانی که بیمار هستند نیز مفید باشد.
در سال ۲۰۱۹ مطالعهای که روی ۶۴ کودک بستری مبتلا به عفونت هاي حاد مجاري تنفسی تحتانی (lower respiratory tract infections: ALRIs) انجام شد نشان داد که مصرف سی میلیگرم روی در روز مدت زمان کلی عفونت را کاهش میدهد و در مقایسه با گروه دارونما به میانگین کاهش دو روزه مدت اقامت فرد در بیمارستان منجر میشود.
همچنین مصرف روی به صورت مکمل میتواند به کاهش مدت سرماخوردگی نیز کمک کند. با این حال برخلاف ویتامین دی مصرف طولانی مدت روی به طور معمول برای بزرگسالان سالم خطری ندارد، البته تا زمانی که دوز روزانه آن کمتر از حد تعیین شده چهل میلیگرم باشد. مصرف دوزهای بیش از حد، میتواند موجب اختلال در جذب مس شود که خطر بروز عفونت را افزایش میدهد. به اعتقاد دانشمندان، روی به به رشد و تکثیر سلولهای سیستم ایمنی بدن کمک میکند.
یک تحقیق گسترده نشان داده است که مکملهای روی میتوانند مدت زمان علائم سرماخوردگی را کوتاه کنند. با این حال در این مطالعه چنین نتیجهگیری شده است که پیش از آن که بتوان توصیههای قطعی ارائه داد باید در این زمینه کارآزماییهای بزرگ با کیفیت بالا انجام شود.
منابع روی شامل لوبیا، نخود، عدس، توفو، غلات غنیشده، آجیل، دانههای خوراکی، جوانه گندم، صدف (از جمله انواع کنسرو شده)، گوشت گاو، گوشت مرغ و ماست است.
ویتامین ث برای سلامت دستگاه ایمنی حیاتی است. مصرف این ماده مغذی به صورت مکمل میتواند مدت زمان و شدت عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی از جمله سرماخوردگی را کاهش دهد.
شاید بتوان ویتامین ث را به دلیل نقش مهمی که در سلامت دستگاه ایمنی دارد محبوبترین مکمل برای محافظت در برابر عفونتها و تقویت سیستم ایمنی برای کرونا دانست. این ویتامین از عملکرد سلولهای مختلف دستگاه ایمنی پشتیبانی کرده و توانایی آنها را در محافظت در برابر انواع عفونت تقویت میکند.
این ویتامین برای مرگ سلولی نیز ضروری است؛ مرگ سلولی با پاکسازی سلولهای قدیمی و جایگزینی آنها با سلولهای جدید، سیستم ایمنی بدن شما را سالم نگه میدارد. ویتامین ث نقش یک آنتیاکسیدان قدرتمند را نیز دارد و موجب محافظت در برابر آسیبهای ناشی از تنش اکسایشی میشود؛ این نوع تنش با تجمع مولکولهای واکنشی رخ میدهد که به نام رادیکالهای آزاد شناخته میشوند.
تنش اکسایشی میتواند بر سلامت سیستم ایمنی تاثیر منفی بگذارد و با بیماریهای متعددی ارتباط دارد. در همین حال، مصرف مکمل ویتامین ث موجب کاهش مدت و شدت عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی از جمله سرماخوردگی میشود.
بررسی گستردهای از ۲۹ مطالعه بر ۱۱۳۰۶ نفر نشان داد که مصرف منظم مکمل ویتامین ث با دوز متوسط یک تا دو گرم در روز، مدت زمان سرماخوردگی را در بزرگسالان تا هشت درصد، کودکان تا چهارده درصد کاهش و افراد تحت فشار فیزیکی بالا از جمله دوندگان ماراتن و سربازان تا پنجاه درصد کاهش میدهد. علاوه بر این، درمان داخل وریدی با دوز بالای ویتامین ث، علائم مبتلا به عفونتهای شدید از جمله سپسیس (عفونت خون) و سندرم گرفتگی تنفسی حاد (ARDS) ناشی از عفونتهای ویروسی را به طور قابل توجهی بهبود میبخشد. با وجود این، مطالعات دیگر حاکی از آن بوده است که نقش ویتامین ث در این شرایط همچنان تحت بررسی است.
مجموعه این نتایج نشان میدهد که مکملهای ویتامین ث میتوانند تاثیر قابل توجهی بر سلامت دستگاه ایمنی بگذارند، به خصوص در کسانی که ویتامین کافی از رژیم غذایی خود دریافت نمیکنند. حد بالای ویتامین ث دو هزار میلیگرم بوده و دوزهای مکمل روزانه به طور معمول بین 250 تا هزار میلیگرم است. هر چند هنوز تحقیق جامعی از تاثیر ویتامین ث بر پیشگیری و شیوع ویروس کووید-۱۹ صورت نگرفته اما برخی از آن در تقویت سیستم ایمنی برای کرونا کمک میگیرند.
به گفته متخصصان ویتامین ث سطح آنتی بادیهای خون را افزایش میدهد و در تمایز لنفوسیتها (گلبولهای سفید) موثر است؛ به این ترتیب به بدن در تعیین نوع محافظت مورد نیاز خود کمک میکنند. برخی تحقیقات نشان دادهاند که مصرف مقادیر بالاتر ویتامین ث (حداقل دویست میلیگرم) میتواند مدت زمان علائم سرماخوردگی را کمی کاهش دهد.
شما میتوانید با مصرف ترکیب مواد غذایی مانند پرتقال، گریپ فروت، کیوی، توتفرنگی، کلم بروکلی، فلفل قرمز و سبز، کلم بروکسل، کلمپیچ پخته شده و گل کلم به دویست میلیگرم ویتامین ث دریافت کنید.
مصرف مکملهای آقطی میتواند علائم ناشی از عفونتهای ویروسی را در دستگاه تنفسی فوقانی کاهش دهد و از شدت علائم آنفلوآنزا بکاهد. با این حال، لازم است در این زمینه تحقیقات بیشتری انجام شود. آقطی سیاه (Sambucus nigra) مدتها برای درمان عفونتهای مختلف مورد استفاده بوده است و در حال حاضر به دلیل اثراتی که بر سلامت دستگاه ایمنی دارد موضوع پژوهشهای گوناگون است.
در مطالعات آزمایشگاهی، عصاره آقطی قابلیت ضد باکتری و ضد ویروسی قدرتمندی را در برابر سویههای ویروس آنفولانزا و همچنین باکتریهای بیماریزایی که باعث ایجاد عفونت در دستگاه تنفسی میشوند، نشان داده است.
علاوه بر این، آقطی پاسخ سیستم ایمنی را تقویت میکند و ممکن است به کاهش مدت زمان و شدت سرماخوردگی و همچنین کاهش علائم مرتبط با عفونتهای ویروسی نیز کمک برساند. با بررسی چهار مطالعه کنترل تصادفی بر ۱۸۰ نفر مشخص شد مصرف مکملهای آقطی علائم ناشی از عفونتهای ویروسی را به میزان قابل توجهی در دستگاه تنفسی فوقانی کاهش میدهد.
یک متخصص بیماریهای عفونی میگوید: «اگرچه مصرف آقطی به طور خاص در رابطه با ویروس کرونا مورد مطالعه قرار نگرفته است، ولی این گیاه میتواند برای سلامت عمومی دستگاه ایمنی مفید باشد».
نتایج مطالعهای پنج روزه که در سال ۲۰۰۴ انجام شد، نشان داد مبتلایان به آنفلوآنزا که چهار مرتبه در روز، یک قاشق غذاخوری (پانزده میلیلیتر) شربت آقطی را به صورت مکمل مصرف کرده بودند تسکین علائم را چهار روز زودتر از افرادی که شربت را مصرف نکرده بودند تجربه کردند و وابستگی کمتری به داروها داشتند. با این حال، این مطالعه قدیمی است و سازنده شربت آقطی حامی مالی آن بوده است؛ به همین دلیل ممکن است نتایج آن سوگیرانه باشد.
مکملهای آقطی اغلب به صورت مایع یا کپسول فروخته میشوند. در صورت تمایل به مصرف هر نوع عصاره گیاهی ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.
آقطی پخته شده به عنوان طعم دهنده در غذاها استفاده میشود و در مواد غذایی مانند مربا و پای نیز وجود دارد. هیچ تحقیقی نشان نداده است که این غذاها برای سلامت ما مفیدند.
گفتنی است آقطی خام و همچنین سایر قسمتهای درخت آقطی سمی هستند.
آستراگالوس (گون)، سیر، کورکومین و اکیناسه فقط بعضی از مکملهایی هستند که ممکن است از خواص تقویتکنندگی سیستم ایمنی برخوردار باشند. با این حال، اثر این مواد در انسان به طور کامل آزمایش نشده و لازم است در این زمینه تحقیقات بیشتری انجام شود. البته مصرف بتاکاروتن، پریبیوتیکها و نوشیدن آب و مایعات کافی برای تقویت سیستم ایمنی ضروری دانسته میشود.
گذشته از مواردی که در بالا آورده شد، بسیاری از مکملهای دیگر نیز میتوانند به بهبود پاسخ ایمنی کمک کنند:
به اعتقاد محققان بیماریهای عفونی، کمآبی خفیف میتواند یک عامل تنشزای فیزیکی برای بدن محسوب شود. زنان باید در روز ۲.۷ لیتر یا ۹۱ اونس مایعات بنوشند و مردان ۳.۷ لیتر یا ۱۲۵ اونس مایعات مصرف کنند؛ این مقادیر همه مایعات و غذاهای سرشار از آب مانند میوه، سبزیجات و سوپ را نیز در بر میگیرد.
مطالعه این مطلب را از دست ندهید:
طبق نتایج تحقیقات علمی، مکملهای ذکر شده در بالا میتوانند از خواص تقویتکنندگی سیستم ایمنی برخوردار باشند. با این حال به خاطر داشته باشید که بسیاری از تاثیرات احتمالی این مکملها بر سلامت سیستم ایمنی در انسان به طور کامل آزمایش نشده است و این امر ضرورت مطالعات آینده را برجستهتر میکند.
خبرهای چندان خوبی به گوش نمیرسد؛ با وجود ادعاهایی که احتمالا در اینترنت دیدهاید هیج نوع ماده غذایی یا قرص جادویی وجود ندارد که تقویت سیستم ایمنی و محافظت از شما را در برابر ویروس کرونا تضمین کند.
بسیار مهم است بدانید که به جز فاصلهگذاری فیزیکی که با عنوان فاصلهگذاری اجتماعی نیز شناخته میشود و اقدامات بهداشتی مناسب، هیچ گونه مکمل، رژیم غذایی یا تغییر دیگری در شیوه زندگی نمیتواند شما را در برابر کووید-۱۹ محافظت کند. ملیسا مجومدر متخصص تغذیه و سخنگوی آکادمی تغذیه و رژیمشناسی آمریکا میگوید: «هیچ مکمل خاصی وجود ندارد که به محافظت در برابر ویروس کرونا کمک کند و هرکس چنین ادعایی را مطرح کند در مورد ادعاهایش تحقیق خواهد شد.»
اما تردیدی نسبت ارزش سلامتبخش و تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر عفونتهای ویروسی در مکملها و مواد غذایی معرفی شده در بالا وجود ندارد. بلکه هنوز تاثیر آنها در پیشگیری یا درمان بیماری کرونا به اثبات نرسیده است.
۱ نفر امتیاز دادهاند
۵
۴
۳
۲
۱
لطفا دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید
حق همهی ماست که زندگی سالم و شادتری را تجربه کنیم. تمام تلاش تیمهای مختلف سبک زندگی همین است که حال شما بهتر شود.
کلیه حقوق این سایت محفوظ و متعلق به شرکت داده کاو(سهامی خاص) میباشد.