مشکل جدیدی که این روزها جهان را هرچه بیشتر درگیر خود کرده، جهش‌های پی در پی این ویروس است که هم سبب کند شدن روند واکسیناسیون شده و هم عوارض و میزان ابتلا را افزایش داده است. با ورود گونه جهش یافته ویروس کرونا به ایران که به کرونای انگلیسی معروف است، مرگ و میر به بالاترین میزان خود از زمان آغاز ابتلا تا کنون رسیده است. طبق تحقیقات دانشمندان  قدرت انتشار و شدت ابتلا کرونای انگلیسی بالاتر از نوع ابتدایی این ویروس است. باوجود تفاوت‌هایی که کرونای جهش یافته با نوع عادی آن دارد واکسن‌‌های موجود همچنان اثر بخشی مطلوبی دارند. در ادامه این مطلب درباره آمار و ارقام مربوط به ابتلا، مرگ و میر و آخرین اخبار از واکسن کرونا صحبت می‌کنیم.

فهرست مطالب

• آخرین آمار مبتلایان و فوت‌شدگان بر اثر کرونا در ایران

• آخرین آمار مبتلایان و فوت‌شدگان بر اثر کرونا در جهان

  • واکسن کرونا ساخت ایران

  • واکسن کرونا ساخت دانشگاه آکسفورد

  • عوارض جانبی تزریق واکسن آکسفورد 

  • واکسن کرونا روسی

  • عوارض واکسن اسپوتنیک وی

  • چین، پیشتاز ساخت واکسن کرونا

  • واکسن کرونا مشترک آلمان و آمریکا

• پرسش‌های رایج در زمینه واکسن کرونا

  • عملکرد واکسن کرونا روسی به چه عمل می‌کند؟

  • آیا واکسن کرونا ممکن است خطرناک باشد؟

  • واکسن کرونا چگونه به دست ما می‌رسد؟

آخرین آمار مبتلایان و فوت‌شدگان بر اثر کرونا در ایران

براساس آخرین آمار اعلام شده توسط وزارت بهداشت ایران، تا تاریخ ۱۴۰۰/۰۲/۰۶ حدود بیست و یک هزار و بیست و شش بیمار به تازگی به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند و حدود پنج هزار و دویست و چهل و چهار نفر از این افراد در دسته بیماران بدحال قرار دارند. با احتساب این آمار، میزان نفرات مبتلا به بیماری کرونا در ایران از زمان آغاز شیوع بیماری تا امروز ششم اردیبهشت ۱۴۰۰،  به دو میلیون و چهارصد هفده هزار دویست و سی نفر رسیده است.
تعداد کل قربانیان ویروس کرونا در ایران تا این لحظه به هفتاد هزار و هفتاد نفر رسیده است. البته تاکنون یک میلیون و ۸۹۲ هزار و۲۲۹ نفر از افراد مبتلا به بیماری کرونا، بهبود یافته‌اند. 

آخرین آمار مبتلایان و فوت‌شدگان بر اثر کرونا در جهان

اگر چه آمار جهانی ابتلا به ویروس کرونا و فوت بر اثر این ویروس رو به کاهش بود اما با ظهور انواع جهش یافته ویروس کرونا مانند کرونای انگلیسی، برزیلی و آفریقایی باعث شدند تا باز هم آمار مبتلایان صعودی باشد. در حال حاضر کشورهایی مانند آمریکا و برزیل بیشترین آمار ابتلا و مرگ را دارند. البته شروع واکسیناسیون در قاره‌های اروپا و آمریکا سبب بهبود وضعیت آمار و ارقام و کاهش میزان مرگ و میر شده است. 
در حال حاضر ۱۴۸ میلیون و ۱۴۵ هزار و ۵۰۲  نفر در دنیا به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند. ۱۲۶ میلیون و ۱۱۴ هزار و ۸۰۷ نفر از این مبتلایان بهبودی خود را به دست آورده‌اند و ۳ میلیون و ۱۲۷ هزار و ۹۸ نفر نیز به دلیل این بیماری جان خود را از دست داده‌اند.
براساس آمار به دست آمده، کشورهای آمریکا، هند، برزیل، فرانسه و روسیه بیشترین آمار ابتلا و مرگ را دارند و ایران در رده پانزدهم است. در قاره آسیا ایران رتبه سوم را از لحاظ میزان ابتلا و مرگ و میر به خود اختصاص داده است.

واکسن کرونا ساخت ایران

ایران نیز همگام با سایر کشور‌ها در حال تحقیق و ساخت واکسن برای مبارزه با این ویروس است. در حال حاضر ساخت ۹ نوع واکسن در ایران جریان دارد که برخی از آن‌ها با همکاری کشورهای دیگر صورت می‌گیرد.

ستاد اجرایی فرمان امام و موسسه برکت، انستیتو پاستور ایران، موسسه سرم سازی رازی، دانشگاه‌های علوم پزشکی و شرکت‌های دانش بنیان از جمله مراکزی هستند که روی واکسن ایرانی پژوهش می‌کنند. واکسن موسسه برکت و واکسن مشترک انیستیتو پاستور و کشور کوبا وارد مرحله تست بالینی شده و بر روی داوطلبان نتایج خوبی از خود نشان داده‌اند. سایر واکسن‌ها نیز در مرحله تست حیوانی بوده و بلافاصله پس از اعلام نتایج رضایت بخش، وارد مرحله تست انسانی خواهند شد.

واکسن کرونا ساخت دانشگاه آکسفورد

آکسفورد – آسترازنکا  – اما در ماه مارچ نام این واکسن به واکسزوریا تغییر کرد

کارایی: ۷۹ درصد

طریقه مصرف: دو دوز

نوع تزریق: عضلانی

شرایط نگه‌داری: نگهداری در فریزر تا مدت شش ماه

واکسن کرونا دانشگاه آکسفورد که با همکاری شرکت آسترازنکا به مرحله تولید رسیده در مرحله تست انسانی نتایج بسیاری خوبی را از خود به جا گذاشته است. کارایی واکسن استرازنکا-آکسفورد بسیار بالا بوده و تا ۷۹ درصد در توقف علائم کرونا در افراد موثر است. نتایج آزمایشات نشان می‌دهد این واکسن به میزان ۱۰۰ درصد از ابتلای جدی و شدید افراد به کرونا جلوگیری می‌کند.

بر اساس گزارشات، در نتیجه تست این واکسن، پاسخ سیستم ایمنی جوانان و سالمندان مشابه بود و در سالمندان واکنش منفی به واکسن کمتر بوده است.

عوارض جانبی تزریق واکسن آکسفورد 

آسترازنکا مشابه سایر واکسن‌هاست؛ با این تفاوت که تزریق این واکسن با عوارض جانبی حادتری نیز همراه شده است. یکی از شدیدترین عوارض جانبی که در دانمارک و نروژ مشاهد شد، احتمال لخته شدن خون است. بر همین اساس، کشور دانمارک به دلیل مشاهده عوارض لخته شدن خون، واکسیناسیون با آسترازنکا را به طور کامل متوقف کرد. بنا بر گزارش‌های منتشر شده، از هر ۴۰ هزار نفر دریافت کننده واکسن، یک نفر لخته شدن خون را تجربه کرده است. به همین دلیل دانمارک تصمیم گرفت تا واکسیناسیون را با واکسن‌های فایزر و مدرنا ادامه دهد.

در بریتانیا نیز، از بین ۱۸میلیون شهروند بریتانیایی که واکسن آسترازنکا زده‌اند، ۳۰ مورد لختگی خون ثبت شده که در هفت مورد به مرگ انجامیده است. آژانس دارویی بریتانیا، اما این تعداد گزارش لختگی را اندک دانسته و از مردم خواست واکسیناسیون را دادمه دهند. 

طبق گزارش آژانس دارویی اروپا، در جدیدترین تحقیقات ثابت شده که ارتباطی بین تزریق واکسن «استرازنکا» و لخته شدن خون در مغز وجود دارد. با وجود این، خطر مرگ بر اثر ابتلا به کرونا بسیار بیشتر از تزریق واکسن آسترازنکاست. با وجود این گمانه‌زنی هایی وجود دارد مبنی بر اینکه احتمالا کمیسیون اروپا، قراردادهای خود را با آسترازنکا و جانسون جانسون تمدید نخواهد کرد. اما از سوی دیگر، برخی از منابع اعلام کرده‌اند که اکثر کشورهای جهان و حتی برخی از کشورهای اروپایی تزریق واکسن «استرازنکا» را مجدد آغاز کرده و تجویز آن را برای افراد بالای ۵۰ و یا ۶۰ سال، محدود کردند.

گفتنی است استفاده از این واکسن در دانمارک متوقف شده است. 

واکسن کرونا روسی

نام: واکسن کووید-۱۹ اسپوتنیک وی

کارایی: ۹۱.۶ درصد

طریقه مصرف: در دو دوز به فاصله سه هفته

نوع تزریق: عضلانی

شرایط نگه‌داری: نگهداری در فریزر

واکسن کرونای روسی، اسپوتنیک ۵ نخستین واکسن کرونا بود که معرفی شد. طبق آزمایشات بالینی و انسانی، اثربخشی این واکسن، بالای ۹۰ درصد است.

در ۲۲ دسامبر، به جز روسیه، بلاروس اولین کشوری بود که تزریق اسپوتنیک وی ثبت کرده و از آن زمان تعداد دیگری از کشورها از این الگو پیروی کردند. در اروپا اگر آژانس دارویی اروپا تزریق اسپوتنیک وی را تأیید کند، ممکن است بسیاری از کشورهای اروپایی واکسن را استفاده کنند.

عوارض واکسن اسپوتنیک وی

تزریق واکسن اسپوتنیک وی ممکن است با عوارض جانبی از جمله درد در محل تزریق، افزایش فشار خون، ورم، تب و لرز، سرفه خفیف، گرفتگی بینی، درد عضلات یا مفاصل، ضعف عمومی و سردرد همراه شود. عوارضی که در صورت بروز، سه تا چهار روز پس از واکسینه شدن از بین خواهد رفت. ارزیابی‌های اولیه نشان می‌دهد که هرچه دریافت کننده واکسن کم سن باشد، عوارض آن با شدت بیشتری همراه خواهد شد. 

چین، پیشتاز ساخت واکسن کرونا

در میان تمامی کشورهایی که بر روی واکسن کرونا کار می‌کنند، چین یکی از کشورهای پیشتاز است. تاکنون ۱۳ واکسن کرونا در چین وارد مرحله آزمایش بالینی شده‌اند که ۴ نوع آنها وارد مرحله سوم آزمایش بالینی شده و هیچ موردی از بروز عوارض نامطلوب پس از تزریق در میان حدود ۶۰ هزار داوطلب شرکت کننده در آزمایش گزارش نشده است.

کارشناسان سازمان بهداشت جهانی از میان واکسن‌های چینی دو واکسن سینوفارم و سینواک را برای پیشگیری از ابتلا به بیماری کرونا ایمن و موثر می‌دانند. مجوز تزریق واکسن سینوفارم در ۳۳ کشور دنیا صادر شده و قرار است در ایران نیز مورد استفاده قرار گیرد.

واکسن کرونا مشترک آلمان و آمریکا

آلمان و آمریکا دو کشوری بودند که از ابتدای همه گیری کرونا عملیات تحقیق بر روی واکسن این بیماری را آغاز نمودند. ینس اشپان، وزیر بهداشت آلمان اعلام کرده است که شرکت آلمانی بیون‌تک با همکاری شرکت آمریکایی فایزر موفق به ساخت واکسن کرونا با کارایی بالا شده‌اند.

واکسن فایز در دو دوز تزریق می‌شود که در دوز اول ۵۲ درصد و در دوز دوم ۹۵ درصد مقاومت در برابر ویروس کرونا ایجاد می‌کند. سازمان غذا و داروی آمریکا عوارض جانبی واکسن فایزر-بیون‌تک را درد، تورم یا قرمزی محل تزریق، احساس خستگی، سردرد، درد عضلانی، لرز، درد مفصل، تب، حالت تهوع و تورم غدد لنفاوی اعلام کرده است. همچنین شرکت فایزر هشدار داده که افرادی که سابقه واکنش‌های آلرژیک (حساسیتی) شدید را دارند پس از ارزیابی دقیق‌تر خطر استفاده از این واکسن، خود را در معرض تزریق آن قرار دهند.

اصلی‌ترین مشکل واکسن فایزر شیوه نگهداری آن است. این واکسن باید در دمای کنترل شده منفی ۷۰ درجه نگهداری شود. واکسن فایزر همچنین می‌تواند در تجهیزات برودتی بیمارستان‌ها در دمای بین ۲ تا ۷ درجه سانتیگراد به مدت پنج روز نگهداری شود.

پرسش‌های رایج در زمینه واکسن کرونا

از زمان شیوع ویروس کرونا تاکنون سوالات بسیار زیادی ذهن مردم را درگیر کرده است. از سوالات متداولی که برای شما هم پیش آمده بود می‌توان به میزان خطرناکی این ویروس و امکان درمان کرونا، نشانه‌های ابتلا به ویروس کرونا، نکات مراقبتی داخل منزل و پیشگیری از کرونا خارج از منزل  و مراقبت از بیمار کرونایی اشاره کرد. اما حالا که بحث واکسن کرونا داغ است، بسیاری از مردم ایران و جهان سوالاتی در خصوص این واکسن دارند. در این بخش از مطلب تصمیم داریم سه مورد از سوالات مهم در خصوص واکسن کرونا را پاسخ دهیم.

عملکرد واکسن کرونا روسی به چه عمل می‌کند؟

واکسن کرونای روسی بر اساس الگو برداری از یک ویروس کاملا بی‌خطر از رده آدنوویروس مهندسی ‌ژنتیک‌شده است که ژن‌های سازنده، به سادگی پروتئین‌های گل میخی سطح این ویروس کشنده را به داخل سلول‌های بدن انسان انتقال می‌دهند. به وجود آمدن چنین پروتئین‌هایی در بدن انسان، سیستم ایمنی بدن را به ساخت و ساز آنتی‌ بادی‌هایی وادار می‌کند که توانایی پیشگیری از عارضه‌های عفونی ویروس کرونا را دارند.

آیا واکسن کرونا ممکن است خطرناک باشد؟

بسیاری از مردم جهان نگران این هستند که مبادا بعد از تزریق واکسن کرونا، انسان دچار عارضه‌های دیگری شود. واکسیناسیون جمعی با واکسنی که تا به این لحظه بی‌خطر بودن و همچنین اثر بخشی آن در آزمایش‌ها در شمار بسیار زیادی از داوطلبان به اثبات نرسیده، هم اخلاقی نیست و هم ممکن است جان مردم را به خطر بیاندازد.

عدم انجام کارآزمایی بالینی مرحله سوم امکان دارد سبب شود که عارضه‌های جانبی بالقوه واکسن کرونا ناشناخته باشد. هر چند که عوارض ناشی از تزریق واکسن نادر است و در افراد کمی بروز می‌کند با این حال پس از حصول اطمینان از عدم عوارض شدید، واکسیناسیون در دنیا آغاز شده است.

واکسن کرونا چگونه به دست ما می‌رسد؟

علاوه بر پژوهش و تحقیق برای تولید واکسن در داخل کشور امکان تهیه واکسن از کشورهای دیگر نیز فراهم است. برنامه جهانی به نام کواکس وجود دارد که امکان دسترسی عادلانه همه کشورها به واکسن کرونا را فراهم می‌کند. کشورهای شرکت کننده در برنامه کواکس بر اساس میزان جمعیت و سایر پارامترها می‌توانند از شرکت‌های تولید کننده، واکسن تهیه کنید.  

سخن پایانی

ساخت واکسن کرونا برای تمامی جمعیت جهان فرآیندی زمان‌بر است. هرچند که امیدواری به این واکسن‌ها بالا بوده و امکان درمان و عدم ابتلا شدید به کرونا پس از تزریق واکسن میسر است، اما نباید رعایت پروتکل‌های بهداشتی فراموش شود. این نکته را در نظر داشته باشید که شما باید تا روزی که قرار است از واکسن کرونا استفاده کنید، کلیه نکات ایمنی و بهداشتی مربوطه با ویروس کرونا را به درستی رعایت کنید تا به این بیماری خطرناک مبتلا نشوید.