راهنمای بیماری های مزمن و پاسخ به سوالات اساسی درباره آن
زمان خواندن ۱۲ دقیقه یک‌شنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۰ ۱۸:۵۲
بیماری های مزمن از جمله بیماریهایی است که ممکن است مدت زمان زیادی همراه فرد باشد و به مرور زمان سلامتی او را تهدید کند. متن زیر چکیده‌ای از سوالات اساسی و مهم درباره بیماریهای مزمن است که می‌تواند راهنمای مناسبی در این زمینه باشد. ما در این متن سعی کرده‌ایم به سوالات پرتکرار افراد درباره بیماریهای مزمن پاسخ دهیم. امید است که با خواندن این مقاله اطلاعات مورد نیاز خود را بدست آورید.
فهرست مطالب
بیماری مزمن چیست
بیماری مزمن، بیماری است که مدت زمان درمان مشخصی ندارد و ممکن است سال‌ها با فرد همراه باشد. بیماری مزمن همچنین به سرعت با دارو بهبود نمی‌یابد و باید مدت‌ها دارو مصرف شود. حتی ممکن است بیماری مزمن درمان مشخصی نداشته و تنها راه حل، کنار آمدن با آن باشد.
زمانی به بیماری‌ای، مزمن میگوییم که حداقل سه ماه ادامه داشته باشد و بهبود نیابد. بیماری های مزمن قابل انتقال و واگیردار نیستند و سرعت بهبودشان کند است.
نمی‌توان با زدن واکسن از بروز بیماریهای مزمن جلوگیری کرد و معمولا دارو برای درمان این بیماریها موثر نیست. بیماری های مزمن خود به خود درمان نمی‌شوند.
بیماری های مزمن در بین افراد مسن رواج بیشتری دارند و افراد بالای ۶۵ سال حداقل به یکی از بیماری های مزمن دچار هستند. تحقیقات نشان داده است با گذشت سن، احتمال ابتلا به بیماری های مزمن هم بیشتر میشود.
بیماری های مزمن بیشتر به سبک زندگی افراد مربوط میشوند. رفتارهای مخربی مثل مصرف دخانیات و تنباکو، ورزش نکردن و عادت‌های بد غذایی با بروز بیشتر بیماری های مزمن در ارتباط هستند.
بیماری های مزمنی مثل مشکلات قلبی، سرطان، دیابت، سکته و آرتروز مسئول ایجاد ناتوانی و مرگ در افراد هستند. این بیماریها سالانه باعث مرگ بسیاری از افراد میشوند و عده‌ای بسیاری از افراد جامعه در حال مبارزه با این بیماریها هستند. هزینه درمان و بیمه درمانی این افراد هم به خاطر مدت طولانی درمان بالاست.
به چه بیماری هایی مزمن میگوییم
بر اساس تعریف کلی که در قسمت قبل کردیم، تمام بیماریهایی که مدت درمان آنها به طول بی‌انجامد، می‌توانند مزمن باشند. یک شکستگی ساده دست اگر طی یک ماه بهبود پیدا نکند و درمان آن چندین ماه طول بکشد، یک بیماری مزمن است. سردردهای میگرنی در افراد جزو بیماری های مزمن هستند. پس بیماری های مزمن می‌توانند دامنه وسیعی داشته باشند و طبقه بندی کردن آنها به چند دسته محدود امکان پذیر نیست. در اینجا لازم است اشاره کنیم که حتما به دردهای بدن، به خصوص انواع سردردها توجه کنید و در صورت ادامه، چکاپ کرده و با پزشک مشورت کنید.
اما بعضی از بیماری های مزمن شایع‌تر بوده و بیشتر افراد در طول دوران زندگی خود با آن دست و پنجه نرم میکنند. افراد مبتلا به بیماری های مزمن باید از طولانی بودن روند درمان خود مطلع شوند تا از نظر روحی و جسمی آمادگی پیدا کنند.
بیماری های مزمن تنها به بیماریهای جسمی مربوط نمی‌شوند. بیماری های مزمن دامنه وسیعی از بیماریهای روحی و روانی را هم در بر می‌گیرد. زیرا بسیاری از بیماریهای روانی نیاز به درمان طولانی مدت دارند و این افراد باید مدت زیادی تحت نظر پزشک باشند.
شایعترین بیماریهای مزمن جهان کدام بیماریها هستند
همان طور که گفتیم بیماری های مزمن دامنه وسیعی از بیماریها را شامل میشوند، اما بعضی از این بیماریها شایع‌تر و معمول‌تر هستند. برای راحتی و فهم بهتر مطلب، بیماری های مزمن را به دو دسته کلی بیماری های مزمن جسمی و بیماری های مزمن روحی تقسیم می‌کنیم.
بیماری های مزمن جسمی
- انواع سرطان‌ها: مراحل تشخیص و درمان انواع سرطان معمولا زمان بر است. حتی اگر سرطان در فرد درمان شود، باز هم فرد باید تحت نظر پزشک قرار گیرد تا بار دیگر سرطان بازنگردد. با دنبال کردن این صفحه درباره انواع سرطان بیشتر بخوانید.
- بیماری های مزمن قلبی وعروقی: بیماریهای قلبی و عروقی که بیشتر در سنین بالا در فرد ظاهر میشوند نمونه دیگری از بیماری های مزمن هستند. برای مثال بیماری عروق کرونر را در نظر بگیرید؛ در این بیماری رگ‌های منعطف و باز قلب بر اثر گذشت زمان و تجمع کلسترول و چربی ملتهب میشوند و راه رگ‌ها اغلب مسدود یا باریک میشود. این بیماری سبب تشکیل لخته خون و سکته قلبی خواهد شد. فرد مبتلا به این بیماری تا انتهای عمر باید با این بیماری زندگی کند و تنها راه مدارا با آن، عوض کردن سبک زندگی و روی آوردن به سبک زندگی سالم است.
- بیماریهای گوارشی: بیماریهای گوارشی از جمله سرطان روده بزرگ، التهاب روده بزرگ و کاستاریت معده در دسته بیماری های مزمن قرار دارند. زخم معده توسط باکتری به نام هیلوباکتر پیلوری ایجاد میشود و با ایجاد زخم روی جداره معده فرد را دچار مشکل می‌کند. کولیت روده یک بیماری التهابی است که سبب التهاب روده میشود و زخم‌های طولانی مدت ایجاد می‌کند. گاستریت معده باعث افزایش اسید معده میشود و معده را دچار التهاب، زخم سطحی و عفونت در لایه‌های مخاطی می‌کند.
- اختلالات تیروئیدی: اختلالات تیروئیدی از جمله تیروئید کم کار و پرکاری تیروئید از بیماری های مزمن بسیار رایج در بین افراد هستند. بیماریهای کم کاری و پرکاری تیروئید قابل درمان هستند و باید تحت نظر پزشک و با دارو درمان شوند. البته افراد مبتلا به این بیمار یهای مزمن باید همیشه تحت نظر باشند و تا آخر عمر برای کنترل غده تیروئید خود دارو مصرف کنند.
- بیماریهای مزمن ریوی و تنفسی: بیماریهای مزمن تنفسی شامل بیماری آسم، و برونشیت مزمن میشود. بیماری آسم یکی از متداول‌ترین بیماری های مزمن تنفسی است. در این بیماری مجاری تنفسی ملتهب و مسدود میشود و اجازه ورود و خروج اکسیژن به ریه را نمی‌دهد. این بیماری قابل درمان نیست و تنها باید توسط فرد کنترل سده تا تبدیل به بیماری حاد نشود. برونشیت مزمن نیز از دیگر بیماری های مزمن تنفسی است که در آن لوله‌های برونش یا نایژه که وظیفه انتقال هوا به داخل و خارج ریه‌ها را بر عهده دارند، دچار عفونت و التهاب میشوند. اگر این بیماری ادامه یابد و با سرفه‌های خلط دار همراه باشد، سبب بروز بیماری مزمن انسدادی ریه میشود. برونشیت مزمن بیشتر در افراد سیگاری دیده شده است و تا ۸۰ درصد به استعمال دخانیات مرتبط است. یکی از عوامل تسکین و بهبود این بیماری ترک سیگار و دخانیات است. در این مطلب از وبسیات سبک زندگی می‌توانید درباره بهترین راه ترک سیگار بیشتر بخوانید.
دیگر بیماری های مزمن جسمی به اختصار شامل:
- بیماریهای مزمن خونی مثل تالاسمی مینور (کم خونی)، هموفیلی و سایر بیماری های مزمن خونی دیگر
- ایدز
- دیابت که شامل دیابت نوع یک و دیابت نوع دو میشود.
- بیماریهای مزمن کبدی مثل هپاتیت نوع آ، نوع. بو نوع سی، بیماری هپاتیت خود ایمنی، بیماری کلانژیت صفراوی اولیه
- صرع
- بیماری ها و نارسایی‌های مزمن کلیوی مثل دیالیز و اختلال سنگ کلیه
- بیماری های مزمن استخوانی و مفصلی همانند آرتروز و روماتیسم
- بیماریهای مزمن پوست مثل اگزما، آکنه، پسوریازیس، ملانوما، بیماری برص و سایر بیماری های مزمن پوستی
- ناتوانی‌های جسمی (مثل نابینایی، ناشنوایی، ناتوانی در صحبت کردن، فلج عضوهای بدن به دلیل قطع نخاع و سکته مغزی)
بیماری های مزمن روانی
بیماریهای مزمن روانی به اختصار شامل:
- اختلالات اضطرابی و عصبی مثل حمله عصبی یا پنیک اتک، وسواس و انواع فوبیا
- افسردگی مزمن، اختلال دو قطبی و سایر اختلالات خلقی
- اختلالات شخصیتی
- اختلال استرس پس از سانحه
- اختلالات روان شناختی از جمله اسکیزوفرنی
- اختلال در غذاخوردن مثل پرخوری احساسی یا آنورکسیا
- سایر اختلالات روانی مزمن که در طول عمر فرد همراهش بوده و قابل درمان نیستند.
آیا بیماریهای مزمن قابل درمان هستند
اغلب بیمار یهای مزمن درمان مشخصی ندارند و تنها باید تحت نظر پزشک باشند و کنترل شوند. می‌توان گفت افراد مبتلا به بیماری های مزمن در تمام طول عمر باقی مانده خود با این بیماریها درگیر هستند و باید سبک زندگی خود را متناسب با بیماری یا بیماری های مزمن خود تغییر دهند.
برای مثال افسردگی مزمن یک بیماری مزمن روانی است که در دوره‌های تشدید و در دوره‌هایی خفیف میشود. اما فرد مبتلا به افسردگی مزمن باید تحت مشاوره و روانکاوی قرار گیرد.
همچنین باید داروهای ضد افسردگی را طبق تجویز روان پزشک مصرف کند. این فرد در تمام طول زندگی خود باید با افسردگی کنار بیاید و با وجود آن به زندگی خود ادامه دهد زیرا این بیماری مثل بسیاری دیگر از بیماری های مزمن علاجی ندارد.
آیا بیماری های مزمن خطرناک هستند و باعث مرگ میشوند
بیماریهای مزمن دسته وسیع و گسترده‌ای از بیماریها هستند. بعضی از این بیماریها به صورت ژنتیکی و بعضی دیگر در سنین مختلف به وجود می‌آیند. ممکن است برخی از این بیماریها باعث مرگ شوند و خطرناک باشند؛ در حالی که برخی دیگر تنها باید تحت کنترل و درمان قرار گیرند.
برای مثال طبق آمارهای به دست آمده، مرگ بسیاری از افراد کهنسال و مسن به دلیل داشتن چندین بیماری مزمن به صورت همزمان بوده است که به آن مرگ بر اثر کهولت سن هم گفته میشود. زیرا بدن ما پس از مدت زمان مشخصی کارکرد اولیه خود را از دست میدهد و اعضای بدن فرسوده می‌گردند. در این شرایط انواع بیماریهای مزمن گریبانگیر فرد میشوند و تا آخر عمر همراه او هستند.
اما بعضی دیگر از بیماری های مزمن که ممکن است بدون علاج یا صعب العلاج باشند باعث مرگ فرد مبتلا نمی‌شوند و تنها فرد باید یاد بگیرد چگونه با این بیماریها زندگی کند.
تعداد دیگری از این بیماریها هم ممکن است پس از دوره درمان طولانی مدت بهبود یابند یا برای مدتی مشکل خاصی ایجاد نکنند.
چگونه متوجه شویم بیماری مزمن داریم
بیشتر بیماریهای مزمن دارای علائم و نشانه‌هایی هستند که با دقت در وضعیت بدن می‌توانیم آنها را متوجه شویم. البته برخی از بیماریهای مزمن مثل انواع سرطان‌ها می‌توانند در ابتدا خاموش و پنهان باشند. در نتیجه چکاپ سالانه، معاینه فیزیکی و انجام آزمایشات لازم نقش بسیار مهمی در تشخیص بیماری های مزمن ایفا میکنند.
شما با کمک پزشک و راهنمایی‌های او می‌توانید از سلامت بدن خود اطمینان حاصل کنید و در صورت مشاهده علائم غیرمعمول، مراجعه به پزشک را به تعویق نندازید و در اسرع وقت برای معاینه، به پزشک متخصص مراجعه کنید.
اگر به بیماری مزمن مبتلا بودیم باید چه کنیم
پس از اینکه از ابتلا به بیماری مزمن مطمئن شدیم باید حتما با پزشک خود صحبت کنیم. پزشک باید به صورت دقیق، روند درمان یا تسکین بیماری را برای ما توضیح دهد و ما را از عوارض این بیماری به طور کامل آگاه کند. باید داروهای تسکین دهنده یا بهبود دهنده مناسب را برای ما تجویز کند و روش دقیق مصرف و زمان مصرف آنها را به ما آموزش دهد.
همچنین نحوه مراقبت از خود در خانه و نحوه کنار آمدن با این بیماری را هم به ما آموزش دهد. پزشک باید در تغییر سبک زندگی به ما کمک کند و راهکارها و راهنمایی‌های لازم را به ما بگوید.
ما باید در ابتدا، ابتلا به این بیماری مزمن را بپذیریم، سپس انتظارات واقع بینانه نسبت به آن داشته باشیم. باید برای درمان آمادگی داشته باشیم و آن را به طور کامل بپذیریم و از عمل کردن به دستورات پزشک سرپیچی نکنیم و به موقع داروهایمان را مصرف کنیم.
شاید مشاوره و روان درمانی در پذیرش بهتر این بیماری و کنار آمدن با عواقب آن به ما کمک کند. بسیاری از گروه‌های درمانی و حمایتی هم برای حمایت از فرد و پذیرش بهتر او به وجود آمده‌اند تا بیمار احساس تنهایی و طرد شدگی نکند و با افرادی که مشکلاتی مثل او دارند، همدلی و همدردی کند.
شبکه‌های حمایتی فرد به گروه‌های درمانی محدود نشده و در ابتدا از خانواده و دوستان او آغاز میشود. پس درخواست کمک و حمایت از دوستان سبب بهتر شدن حال روحی ما میشود و روند درمان را آسان‌تر می‌کند.
انجام فعالیت‌های گروهی و اجتماعی، در افزایش روحیه خوب و تقویت اعتماد به نفس فرد نقش دارند. پس از انجام فعالیت‌های دسته جمعی مثل ورزش گروهی، رقص یا فعالیت‌های هنری نباید غافل شد.
ما باید سبک زندگی خود را بر اساس این بیماری تغییر دهیم و عادات سالم غذایی و ورزش و تحرک بدنی را در آن بگنجانیم. در آخر نباید ناامید شویم و باید تمام تلاشمان را برای کنترل بیماری خود انجام دهیم تا خوشحالتر و بهتر زندگی کنیم.
چگونه از ابتلا به بیماریهای مزمن پیشگیری کنیم
بعضی از بیماری های مزمن به صورت ژنتیکی و در بدو تولد در نوزاد وجود دارند. اما اغلب بیماریهای مزمن، به دلیل نداشتن سبک زندگی سالم به وجود می‌آیند.
مصرف دخانیات و الکل، خوردن غذاهای ناسالم و نداشتن تحرک و فعالیت بدنی باعث به وجود آمدن بسیاری از بیماریهای مزمن میشوند. به طور مثال، چاقی مفرط ممکن است یکی از عوامل مهم در بروز بیماری های مزمن باشد و خطر ابتلا به سرطان های مرتبط با چاقی را افزایش دهد. در نتیجه برای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای مزمن باید سبک زندگی سالم و عادات غذایی مفید را ترویج دهیم و سعی کنیم از جسم و روانمان محافظت کنیم.
تعریف بیماری مزمن و حاد چیست
بیماریهای حاد معمولا آن دسته از بیماریها را گویند که ناگهانی پیشرفت کرده و مدت کوتاهی مثلا از چند روز تا چند هفته فرد مبتلا را درگیر میکنند. برای مثال بیماریهایی مثل سرماخوردگی، آنفولانزا، سوختگی، حمله قلبی و شکستگی استخوان جزو بیماریهای حاد محسوب میشوند.
علت بروز بیماریهای حاد معمولا عفونت یا ویروسی در بدن است. علاوه بر این صدمات جسمی مثل شکستگی بر اثر سقوط یا تصادف هم می‌تواند باعث بروز بیماریهای حاد شود.
بیماری های مزمن بر خلاف بیماری های حاد به صورت کند و آهسته پیشرفت میکنند و در دوره‌هایی تشدید میشوند و فرد مبتلا را ممکن است به مدت چندین سال درگیر کنند. علت بروز بیشتر بیماری های مزمن عادات غلط غذایی و سبک زندگی ناسالم است.
سخن پایانی
بیماری های مزمن دامنه وسیعی از بیماریها را در بر می‌گیرد. فرد مبتلا به بیماریهای مزمن باید به خوبی با عوارض و عواقب بیماری مزمن خود آشنا شود و از آن مطلع باشد. بیماریهای مزمن به دلیل اینکه به مدت طولانی افراد را درگیر میکنند، نیاز به آمادگی روحی و جسمی دارند. افراد مبتلا باید زندگی خود را بر اساس بیماری تنظیم کرده و عادات سالم غذایی و ورزش کردن را در سبک زندگی خود جای دهند. پس اگر سبک زندگی شما هنوز به اندازه کافی سالم نیست، با مطالعه درباره عادات غذایی سالم و ورزش می‌توانید آن را تغییر دهید. خوشبختانه سایت سبک زندگی همانطور که از اسمش پیداست می‌تواند در داشتن یک سبک زندگی سالم به شما کمک کند. پس وقت را هدر نداده و به دیگر مطالب این سایت را بخوانید.
شاید از این موارد هم خوشتان بیاید
نظرات کاربران