بیماری های مزمن از جمله بیماری‌هایی است که ممکن است مدت زمان زیادی همراه فرد باشد و به مرور زمان سلامتی او را تهدید کند. متن زیر چکیده‌­ای از سوالات اساسی و مهم درباره­ بیماری‌‌های مزمن است که می­‌تواند راهنمای مناسبی در این زمینه باشد. ما در این متن سعی کرده‌­ایم به سوالات پرتکرار افراد درباره­ بیماری­‌های مزمن پاسخ دهیم. امید است که با خواندن این مقاله اطلاعات مورد نیاز خود را بدست آورید.

فهرست مطالب 

• بیماری مزمن چیست

• به چه بیماری هایی مزمن میگوییم

• شایع­ترین بیماری‌های مزمن جهان کدام بیماری­‌ها هستند

• بیماری­ های مزمن جسمی

• بیماری های مزمن روانی

• آیا بیماری‌های مزمن قابل درمان هستند

• آیا بیماری های مزمن خطرناک هستند و باعث مرگ میشوند

• چگونه متوجه شویم بیماری مزمن داریم

• اگر به بیماری مزمن مبتلا بودیم باید چه کنیم

• چگونه از ابتلا به بیماریهای مزمن پیشگیری کنیم

• تعریف بیماری مزمن و حاد چیست

بیماری مزمن چیست

بیماری مزمن، بیماری است که مدت زمان درمان مشخصی ندارد و ممکن است سال­‌ها با فرد همراه باشد. بیماری مزمن همچنین به سرعت با دارو بهبود نمی­‌یابد و باید مدت‌­ها دارو مصرف شود. حتی ممکن است بیماری مزمن درمان مشخصی نداشته و تنها راه حل، کنار آمدن با آن باشد.

زمانی به بیماری‌­ای، مزمن می­‌گوییم که حداقل سه ماه ادامه داشته باشد و بهبود نیابد. بیماری­ های مزمن قابل انتقال و واگیردار نیستند و سرعت بهبودشان کند است.

نمی‌­توان با زدن واکسن از بروز بیماری­های مزمن جلوگیری کرد و معمولا دارو برای درمان این بیماری­ها موثر نیست. بیماری­ های مزمن خود به خود درمان نمی­‌شوند.

بیماری­ های مزمن در بین افراد مسن رواج بیش­تری دارند و افراد بالای ۶۵ سال حداقل به یکی از بیماری ­های مزمن دچار هستند. تحقیقات نشان داده است با گذشت سن، احتمال ابتلا به بیماری ­های مزمن هم بیش­تر می­‌شود.

بیماری­ های مزمن بیش­تر به سبک زندگی افراد مربوط می‌­شوند. رفتارهای مخربی مثل مصرف دخانیات و تنباکو، ورزش نکردن و عادت­‌های بد غذایی با بروز بیش­تر بیماری ­های مزمن در ارتباط هستند.

بیماری­ های مزمنی مثل مشکلات قلبی، سرطان، دیابت، سکته و آرتروز مسئول ایجاد ناتوانی و مرگ در افراد هستند. این بیماری­ها سالانه باعث مرگ بسیاری از افراد می­‌شوند و عده­‌ای بسیاری از افراد جامعه در حال مبارزه با این بیماری­ها هستند. هزینه درمان و بیمه درمانی این افراد هم به خاطر مدت طولانی درمان بالاست.

به چه بیماری هایی مزمن میگوییم

بر اساس تعریف کلی که در قسمت قبل کردیم، تمام بیماری­‌هایی که مدت درمان آن­ها به طول بی‌انجامد، می­‌توانند مزمن باشند. یک شکستگی ساده­ دست اگر طی یک ماه بهبود پیدا نکند و درمان آن چندین ماه طول بکشد، یک بیماری مزمن است. سردردهای میگرنی در افراد جزو بیماری­ های مزمن هستند. پس بیماری­ های مزمن می‌­توانند دامنه وسیعی داشته باشند و طبقه بندی کردن آنها به چند دسته محدود امکان پذیر نیست. در اینجا لازم است اشاره کنیم که حتما به دردهای بدن، به خصوص انواع سردردها توجه کنید و در صورت ادامه، چکاپ کرده و با پزشک مشورت کنید. 

اما بعضی از بیماری ­های مزمن شایع‌­تر بوده و بیشتر افراد در طول دوران زندگی خود با آن دست و پنجه نرم می‌­کنند. افراد مبتلا به بیماری ­های مزمن باید از طولانی بودن روند درمان خود مطلع شوند تا از نظر روحی و جسمی آمادگی پیدا کنند.

بیماری­ های مزمن تنها به بیماری­های جسمی مربوط نمی­‌شوند. بیماری­ های مزمن دامنه وسیعی از بیماری­‌های روحی و روانی را هم در بر می‌­گیرد. زیرا بسیاری از بیماری­‌های روانی نیاز به درمان طولانی مدت دارند و این افراد باید مدت زیادی تحت نظر پزشک باشند.

شایع­ترین بیماری‌های مزمن جهان کدام بیماری­‌ها هستند

همان طور که گفتیم بیماری­ های مزمن دامنه وسیعی از بیماری­‌ها را شامل می‌­شوند، اما بعضی از این بیماری‌ها شایع‌­تر و معمول­‌تر هستند. برای راحتی و فهم بهتر مطلب، بیماری­ های مزمن را به دو دسته­ کلی بیماری ­های مزمن جسمی و بیماری­ های مزمن روحی تقسیم می­‌کنیم.

بیماری­ های مزمن جسمی

• انواع سرطان‌ها: مراحل تشخیص و درمان انواع سرطان معمولا زمان بر است. حتی اگر سرطان در فرد درمان شود، باز هم فرد باید تحت نظر پزشک قرار گیرد تا بار دیگر سرطان بازنگردد. با دنبال کردن این صفحه درباره انواع سرطان بیشتر بخوانید. 

• بیماری های مزمن قلبی وعروقی: بیماری‌های قلبی و عروقی که بیشتر در سنین بالا در فرد ظاهر می­‌شوند نمونه دیگری از بیماری­ های مزمن هستند. برای مثال بیماری عروق کرونر را در نظر بگیرید؛ در این بیماری رگ‌­های منعطف و باز قلب بر اثر گذشت زمان و تجمع کلسترول و چربی ملتهب می­‌شوند و راه رگ‌ها اغلب مسدود یا باریک می‌­شود. این بیماری سبب تشکیل لخته­ خون و سکته­ قلبی خواهد شد. فرد مبتلا به این بیماری تا انتهای عمر باید با این بیماری زندگی کند و تنها راه مدارا با آن، عوض کردن سبک زندگی و روی آوردن به سبک زندگی سالم است.
• بیمار‌‌‌ی­‌های گوارشی: بیمار‌‌‌ی­‌های گوارشی از جمله سرطان روده بزرگ، التهاب روده بزرگ و کاستاریت معده در دسته بیماری ­های مزمن قرار دارند. زخم معده توسط باکتری به نام هیلوباکتر پیلوری ایجاد می­‌شود و با ایجاد زخم روی جداره معده فرد را دچار مشکل می­‌کند. کولیت روده یک بیماری التهابی است که سبب التهاب روده می­‌شود و زخم­‌های طولانی مدت ایجاد می­‌کند. گاستریت معده باعث افزایش اسید معده می­‌شود و معده را دچار التهاب، زخم سطحی و عفونت در لایه­‌های مخاطی می­‌کند.
• اختلالات تیروئیدی: اختلالات تیروئیدی از جمله تیروئید کم کار و پرکاری تیروئید از بیماری­ های مزمن بسیار رایج در بین افراد هستند. بیماری­‌های کم کاری و پرکاری تیروئید قابل درمان هستند و باید تحت نظر پزشک و با دارو درمان شوند. البته افراد مبتلا به این بیمار ی­های مزمن باید همیشه تحت نظر باشند و تا آخر عمر برای کنترل غده­ تیروئید خود دارو مصرف کنند.

• بیماری­‌های مزمن ریوی و تنفسی:  بیماری‌­های مزمن تنفسی شامل بیماری آسم، و برونشیت مزمن می‌­شود. بیماری آسم یکی از متداول‌­ترین بیماری­ های مزمن تنفسی است. در این بیماری مجاری تنفسی ملتهب و مسدود می­‌شود و اجازه ورود و خروج اکسیژن به ریه را نمی‌­دهد. این بیماری قابل درمان نیست و تنها باید توسط فرد کنترل سده تا تبدیل به بیماری حاد نشود. برونشیت مزمن نیز از دیگر بیماری ­های مزمن تنفسی است که در آن لوله­‌های برونش یا نایژه که وظیفه­ انتقال هوا به داخل و خارج ریه­‌ها را بر عهده دارند، دچار عفونت و التهاب می‌­شوند. اگر این بیماری ادامه یابد و با سرفه­‌های خلط دار همراه باشد، سبب بروز بیماری مزمن انسدادی ریه می­‌شود. برونشیت مزمن بیش­تر در افراد سیگاری دیده شده است و تا ۸۰ درصد به استعمال دخانیات مرتبط است. یکی از عوامل تسکین و بهبود این بیماری ترک سیگار و دخانیات است. در این مطلب از وبسیات سبک زندگی می‌توانید درباره بهترین راه ترک سیگار بیشتر بخوانید. 

دیگر بیماری­ های مزمن جسمی به اختصار شامل:

• بیماری‌های مزمن خونی مثل تالاسمی مینور (کم خونی)، هموفیلی و سایر بیماری­ های مزمن خونی دیگر
• ایدز
• دیابت که شامل دیابت نوع یک و دیابت نوع دو می‌شود. 
• بیماری­های مزمن کبدی مثل هپاتیت نوع آ، نوع. بو نوع سی، بیماری هپاتیت خود ایمنی، بیماری کلانژیت صفراوی اولیه
• صرع
• بیماری ­ها و نارسایی‌­های مزمن کلیوی مثل دیالیز و اختلال سنگ کلیه
• بیماری­ های مزمن استخوانی و مفصلی همانند آرتروز و روماتیسم
• بیماری­‌های مزمن پوست مثل اگزما، آکنه، پسوریازیس، ملانوما، بیماری برص و سایر بیماری­ های مزمن پوستی
• ناتوانی‌­های جسمی (مثل نابینایی، ناشنوایی، ناتوانی در صحبت کردن، فلج عضوهای بدن به دلیل قطع نخاع و سکته مغزی)

بیماری های مزمن روانی

بیماری­‌های مزمن روانی به اختصار شامل:

• اختلالات اضطرابی و عصبی مثل حمله عصبی یا پنیک اتک، وسواس و انواع فوبیا
• افسردگی مزمن، اختلال دو قطبی و سایر اختلالات خلقی
• اختلالات شخصیتی
• اختلال استرس پس از سانحه
• اختلالات روان شناختی از جمله اسکیزوفرنی
• اختلال در غذاخوردن مثل پرخوری احساسی یا آنورکسیا
• سایر اختلالات روانی مزمن که در طول عمر فرد همراهش بوده و قابل درمان نیستند.

آیا بیماری‌های مزمن قابل درمان هستند

اغلب بیمار ی­های مزمن درمان مشخصی ندارند و تنها باید تحت نظر پزشک باشند و کنترل شوند. می­‌توان گفت افراد مبتلا به بیماری ­های مزمن در تمام طول عمر باقی مانده­ خود با این بیماری­‌ها درگیر هستند و باید سبک زندگی خود را متناسب با بیماری یا بیماری ­های مزمن خود تغییر دهند.

برای مثال افسردگی مزمن یک بیماری مزمن روانی است که در دوره­‌های تشدید و در دوره­‌هایی خفیف می‌شود. اما فرد مبتلا به افسردگی مزمن باید تحت مشاوره و روانکاوی قرار گیرد.

همچنین باید داروهای ضد افسردگی را طبق تجویز روان پزشک مصرف کند. این فرد در تمام طول زندگی خود باید با افسردگی کنار بیاید و با وجود آن به زندگی خود ادامه دهد زیرا این بیماری مثل بسیاری دیگر از بیماری های مزمن علاجی ندارد.

آیا بیماری های مزمن خطرناک هستند و باعث مرگ میشوند

بیماری­های مزمن دسته­ وسیع و گسترده‌­ای از بیماری­‌ها هستند. بعضی از این بیماری­‌ها به صورت ژنتیکی و بعضی دیگر در سنین مختلف به وجود می‌­آیند. ممکن است برخی از این بیماری‌­ها باعث مرگ شوند و خطرناک باشند؛ در حالی که برخی دیگر تنها باید تحت کنترل و درمان قرار گیرند.

برای مثال طبق آمارهای به دست آمده، مرگ بسیاری از افراد کهنسال و مسن به دلیل داشتن چندین بیماری مزمن به صورت همزمان بوده است که به آن مرگ بر اثر کهولت سن هم گفته می‌­شود. زیرا بدن ما پس از مدت زمان مشخصی کارکرد اولیه خود را از دست می­دهد و اعضای بدن فرسوده می‌­گردند. در این شرایط انواع بیماری­های مزمن گریبان­گیر فرد می­‌شوند و تا آخر عمر همراه او هستند.

اما بعضی دیگر از بیماری­ های مزمن که ممکن است بدون علاج یا صعب العلاج باشند باعث مرگ فرد مبتلا نمی‌­شوند و تنها فرد باید یاد بگیرد چگونه با این بیماری‌­ها زندگی کند.

تعداد دیگری از این بیماری‌­ها هم ممکن است پس از دوره­ درمان طولانی مدت بهبود یابند یا برای مدتی مشکل خاصی ایجاد نکنند.

چگونه متوجه شویم بیماری مزمن داریم

بیش­تر بیماری­‌های مزمن دارای علائم و نشانه‌­هایی هستند که با دقت در وضعیت بدن می‌­توانیم آن­ها را متوجه شویم. البته برخی از بیماری­‌های مزمن مثل انواع سرطان­‌ها می‌­توانند در ابتدا خاموش و پنهان باشند. در نتیجه چکاپ سالانه، معاینه فیزیکی و انجام آزمایشات لازم نقش بسیار مهمی در تشخیص بیماری­ های مزمن ایفا می­‌کنند.

شما با کمک پزشک و راهنمایی­‌های او می‌­توانید از سلامت بدن خود اطمینان حاصل کنید و در صورت مشاهده علائم غیرمعمول، مراجعه به پزشک را به تعویق نندازید و در اسرع وقت برای معاینه، به پزشک متخصص مراجعه کنید.

اگر به بیماری مزمن مبتلا بودیم باید چه کنیم

پس از اینکه از ابتلا به بیماری مزمن مطمئن شدیم باید حتما با پزشک خود صحبت کنیم. پزشک باید به صورت دقیق، روند درمان یا تسکین بیماری را برای ما توضیح دهد و ما را از عوارض این بیماری به طور کامل آگاه کند. باید داروهای تسکین دهنده یا بهبود دهنده­ مناسب را برای ما تجویز کند و روش دقیق مصرف و زمان مصرف آن­ها را به ما آموزش دهد.

همچنین نحوه­ مراقبت از خود در خانه و نحوه­ کنار آمدن با این بیماری را هم به ما آموزش دهد. پزشک باید در تغییر سبک زندگی به ما کمک کند و راهکارها و راهنمایی­‌های لازم را به ما بگوید.

ما باید در ابتدا، ابتلا به این بیماری مزمن را بپذیریم، سپس انتظارات واقع بینانه نسبت به آن داشته باشیم. باید برای درمان آمادگی داشته باشیم و آن را به طور کامل بپذیریم و از عمل کردن به دستورات پزشک سرپیچی نکنیم و به موقع داروهای­مان را مصرف کنیم.

 شاید مشاوره و روان درمانی در پذیرش بهتر این بیماری و کنار آمدن با عواقب آن به ما کمک کند. بسیاری از گروه­‌های درمانی و حمایتی هم برای حمایت از فرد و پذیرش بهتر او به وجود آمده‌­اند تا بیمار احساس تنهایی و طرد شدگی نکند و با افرادی که مشکلاتی مثل او دارند، همدلی و همدردی کند.

شبکه­‌های حمایتی فرد به گروه­‌های درمانی محدود نشده و در ابتدا از خانواده و دوستان او آغاز می‌­شود. پس درخواست کمک و حمایت از دوستان سبب بهتر شدن حال روحی ما می­‌شود و روند درمان را آسان‌­تر می­‌کند.

انجام فعالیت­‌های گروهی و اجتماعی، در افزایش روحیه­ خوب و تقویت اعتماد به نفس فرد نقش دارند. پس از انجام فعالیت­‌های دسته جمعی مثل ورزش گروهی، رقص یا فعالیت‌­های هنری نباید غافل شد.

ما باید سبک زندگی خود را بر اساس این بیماری تغییر دهیم و عادات سالم غذایی و ورزش و تحرک بدنی را در آن بگنجانیم. در آخر نباید ناامید شویم و باید تمام تلاش­مان را برای کنترل بیماری خود انجام دهیم تا خوشحال­تر و بهتر زندگی کنیم.

چگونه از ابتلا به بیماریهای مزمن پیشگیری کنیم

بعضی از بیماری­ های مزمن به صورت ژنتیکی و در بدو تولد در نوزاد وجود دارند. اما اغلب بیماری‌­های مزمن، به دلیل نداشتن سبک زندگی سالم به وجود می‌­آیند.

مصرف دخانیات و الکل، خوردن غذاهای ناسالم و نداشتن تحرک و فعالیت بدنی باعث به وجود آمدن بسیاری از بیماری­های مزمن می­‌شوند. به طور مثال، چاقی مفرط ممکن است یکی از عوامل مهم در بروز بیماری های مزمن باشد و خطر ابتلا به سرطان های مرتبط با چاقی را افزایش دهد. در نتیجه برای پیشگیری از ابتلا به بیماری­‌های مزمن باید سبک زندگی سالم و عادات غذایی مفید را ترویج دهیم و سعی کنیم از جسم و روان­مان محافظت کنیم.

تعریف بیماری مزمن و حاد چیست

بیماری­های حاد معمولا آن دسته از بیماری­‌ها را گویند که ناگهانی پیشرفت کرده و مدت کوتاهی مثلا از چند روز تا چند هفته فرد مبتلا را درگیر می­کنند. برای مثال بیماری­‌هایی مثل سرماخوردگی، آنفولانزا، سوختگی، حمله­ قلبی و شکستگی استخوان جزو بیماری­‌های حاد محسوب می­‌شوند.

علت بروز بیماری­‌های حاد معمولا عفونت یا ویروسی در بدن است. علاوه بر این صدمات جسمی مثل شکستگی بر اثر سقوط یا تصادف هم می­‌تواند باعث بروز بیماری­‌های حاد شود.

بیماری ­های مزمن بر خلاف بیماری­ های حاد به صورت کند و آهسته پیشرفت می­‌کنند و در دوره­‌هایی تشدید می­‌شوند و فرد مبتلا را ممکن است به مدت چندین سال درگیر کنند. علت بروز بیش­تر بیماری­ های مزمن عادات غلط غذایی و سبک زندگی ناسالم است.

سخن پایانی

بیماری ­های مزمن دامنه وسیعی از بیماری­ها را در بر می­‌گیرد. فرد مبتلا به بیماری‌­های مزمن باید به خوبی با عوارض و عواقب بیماری مزمن خود آشنا شود و از آن مطلع باشد. بیماری­های مزمن به دلیل اینکه به مدت طولانی افراد را درگیر می­‌کنند، نیاز به آمادگی روحی و جسمی دارند. افراد مبتلا باید زندگی خود را بر اساس بیماری تنظیم کرده و عادات سالم غذایی و ورزش کردن را در سبک زندگی خود جای دهند. پس اگر سبک زندگی شما هنوز به اندازه­ کافی سالم نیست، با مطالعه درباره­ عادات غذایی سالم و ورزش می‌­توانید آن را تغییر دهید. خوشبختانه سایت سبک زندگی همان­طور که از اسمش پیداست می‌تواند در داشتن یک سبک زندگی سالم به شما کمک کند. پس وقت را هدر نداده و به دیگر مطالب این سایت را بخوانید.