اکثر سردردها (نزدیک به ۹۸ درصد آنها) خطرناک نبوده و بهبود یافتنی (خوش‌خیم) محسوب می‌شوند؛ ولی حدود ۲ درصد بدخیم و ناشی از مشکلاتی در بافت مغز هستند. می‌توان گفت از ۹۸ درصد سردردهای خوش‌خیم، درصد بالایی ناشی از مشکلات و اختلالات عصبی است؛ در نتیجه سهم اعصاب در درگیری بخش فوقانی بدن به ویژه سر انسان بسیار زیاد و غیرقابل انکار است. گیاهان از گذشته تا کنون نقش بسیار بزرگی در بهبود بیماری‌ها در انسان و همچنین کاهش علائم و عوارض ناشی از آنها داشتند. از آنجایی که بیماری سردرد یکی از مشکلات مهم و عذاب‌آور بشر در طول تاریخ به شمار می‌آید، طبیعی است مطالعه روی گیاهان و یافتن خواص آنها در زمینه بهبود این بیماری گسترش چشمگیری داشته باشد. در ادامه این متن شما را با خواص گیاهان دارویی برای رفع سردرد و معرفی چند دمنوش برای سردرد و کاهش علائم آن آشنا خواهیم کرد.

فهرست مطالب 

• دمنوش چیست

• دمنوش برای رفع سردرد

• تهیه دمنوش برای سردرد میگرنی

• دمنوش برای سردرد عصبی

• دمنوش برای سرماخوردگی

• آیا دمنوش رازیانه  برای سردرد مناسب است

• دمنوش برای سردرد میگرنی

دمنوش چیست

همانطور که در متن بالا بیان شد، انسان از زمان‌های بسیار دور در پی شناخت خواص گیاهان و همچنین تمایز گیاهان دارویی از سایر گیاهان بوده است. گیاهان دارویی به بشر در زمینه یافتن سلامتی جسمی، ذهنی و بهبود شرایط روحی کمک‌های بسیاری کرده‌اند.

بهترین و موثرترین روش استفاده از خواص دارویی گیاهان، تهیه دمنوش آنهاست. عصاره‌گیری و دم‌کردن گیاهان دارویی از متداول‌ترین روش‌های استفاده از خواص گیاهان است. از دمنوش‌های گیاهی در زمینه‌ها‌ی مختلف پزشکی اعم از، روان‌ درمانی، دیابت، فشارخون، تعادل ضربان قلب، افزایش شیردهی، سردرد، یبوست، پوست و مو، سرماخوردگی، یائسگی، قاعدگی، افزایش تمرکز، روماتیسم، لاغری و چاقی استفاده می‌شود.

در تهیه دمنوش می‌توان از قسمت‌های مختلف گیاه نظیر گل، برگ، ریشه، ساقه، میوه، پوست میوه و دانه استفاده کرد. از مهمترین گیاهان دارویی که می‌توان از آنها به عنوان دمنوش بهره برد عبارتند از گل‌گاوزبان، مریم گلی، شیرین بیان، زنجبیل، دارچین، سنبل‌الطیب، نعناع، اسطوخودوس، رازک، آویشن، پونه، بابونه، جنسینگ، رزماری، گزنه، بومادران، به لیمو و مرزنگوش. 

مصرف دمنوش‌ها نیز مانند سایر داروهای گیاهی و شیمیاعی باید زیر نظر پزشک و با رعایت دستورالعمل‌های لازم انجام بگیرد. مصرف خودسرانه و بیش از اندازه مواد دارویی گیاهی از جمله انواع دمنوش‌ها باعث بروز انواع بیماری‌ها و عوارض خطرناک در افراد خواهد شد.

دمنوش برای رفع سردرد

اکثر افراد در دهه‌های اخیر بویژه در جوامع مدرن، هنگام بروز بیماری سردرد و یا مشکلاتی از این قبیل، برای کاهش علائم و عوارض ناشی از آن به داروهای غیر گیاهی و مسکن‌ها پناه می‌برند. از آنجایی که مصرف داروهای شیمیایی در بدن انسان بدون عارضه و مشکل نخواهد بود، بهتر است گیاهان دارویی کم‌ عوارض‌تر و با خطر کمتر را جایگزین آنها کنیم.

مسکن‌ها اگرچه با سرعت بیشتر و شدت بالاتری دردهای جسمی برای مثال سردرد را تسکین می‌دهند، ولی باید دانست این داروها عوارض جبران‌ناپذیری بر دیگر ارگان‌های زیستی بشر برجا می‌گذارند.

در طول تاریخ گیاهان زیادی برای درمان بیماری سردرد توسط بشر کشف و مصرف شدند، که تعدادی از آنها هم‌اکنون توسط سازمان غذا و داروی آمریکا FDA تأیید و مجوز مصرف گرفته‌اند. مصرف گیاهان دارویی برای درمان بیماری‌ها به خصوص سردرد به صورت دمنوش بسیار متداول و مرسوم است. تأثیر برخی از دمنوش‌ها برای درمان سردردها با مسکن‌های شیمیایی برابری می‌کنند. برای مثال می‌توان به دمنوش بابونه، دمنوش زنجبیل، دمنوش پونه، دمنوش ریحان، دمنوش اسطوخودوس، دمنوش مرزنجوش، دمنوش آویشن و دمنوش میخک اشاره کرد.

در قدیم هر ملتی بسته به فرهنگ، تاریخ و سلیقه اجتماعی و قومی منطقه خود، از گیاهان دارویی مختلف استفاده می‌کرد. ولی امروزه و با پیشرفت علم و دانش تحقیقات در زمینه کارآیی و عملکرد گیاهان دارویی گسترش چشمگیری یافته، به گونه‌ای که این داروها گاهی وجهه‌ جهانی به خود گرفتند.

در ادامه به طرز تهیه دمنوش‌های گیاهی نام برده شده در متن بالا بیشتر می‌پردازیم، ولی باید بر این مسئله تأکید کرد که سردردها انواع مختلفی دارند به طور مثال، سردردهای عصبی، سردردهای ناشی از سرماخوردگی، سردردهای میگرنی، سردهای ناشی از کم‌آبی، سردردهای تنشی و سردردهای سینوسی. در این صفحه از وبسایت سبک زندگی می‌توانید درباره انواع سردرد بخوانید. 

 می‌توان سردردها را علامت هشدار ناشی از وجود بیماری در انسان دانست. پس مصرف خودسرانه داروهای گیاهی (مانند دمنوش‌ها) نیز می‌تواند باعث بروز مشکلات و عوارض جبران‌ناپذیری شود.  

تهیه دمنوش برای سردرد میگرنی

در ادامه تعدادی از طرز تهیه دمنوش‌های گیاهی، جهت تسکین و درمان سردرد آورده شده است، با این توضیح که این دستورات می‌توانند طبق دستور پزشک و یا متخصص تغذیه تغییر کنند. مصرف بسیاری از دمنوش‌های بیان شده در این متن از نظر پزشکی برای زنان باردار و مادران شیرده توصیه نمی‌شوند.

• دمنوش آویشن: یک قاشق چایخوری آویشن را داخل یک لیوان آب جوش ریخته و در ظرفی در بسته بگذارید تا به آرامی دم بکشد، بعد از گذشت حدود ۱۰ الی ۱۲ دقیقه مخلوط را از صافی رد کرده و محلول یک دستی بدست آورید. سپس آن را میل کنید، این محلول از نفخ، سرفه‌ خشک و روماتیسم جلوگیری می‌کند. این دمنوش همچنین سردردهای ناشی از آنفولانزا، سرماخوردگی، برونشیت، عفونت گوش میانی را تسکین می‌بخشد.

• دمنوش زنجبیل: زنجبیل را، هم می‌توان با آب جوش و هم با چای به صورت دمنوش درآورد. یک قاشق چایخوری زنجبیل را داخل یک فنجان آب جوش و یا چای ریخته و در ظرفی در بسته بگذارید تا به آرامی دم بکشد، بعد از گذشت حدود ۵ دقیقه دمنوش حاصل را میل کنید. این دمنوش در درمان سردردهای عصبی، سردرد میگرنی و ایجاد احساس آرامش بسیار مؤثر است.

• دمنوش میخک: میخک گیاهی با خاصیت ضدالتهابی و ضد درد فراوان است. برای تهیه دمنوش میخک، یک قاشق چایخوری از میخک خورد شده را در داخل یک لیوان چای در دمای جوش ریخته و بگذارید به مدت چند دقیقه دم بکشد و سپس میل کنید.

• دمنوش ریحان: این دمنوش به کاهش سردردهای استرسی کمک می‌کند. میزان مصرف برگ ریحان در تهیه این دمنوش بستگی به سلیقه افراد دارد. برای تهیه دمنوش ریحان باید چند عدد برگ ریحان را در یک لیوان آب جوش ریخته و در ظرفی در بسته بگذارید تا به آرامی دم بکشد، بعد از گذشت حدود ۱۰ الی ۱۲ دقیقه می‌توان آن را میل کرد.

• دمنوش بابونه: این دمنوش به تنظیم خواب افراد کمک کرده و به این طریق از بروز بسیاری از سردردها جلوگیری می‌کند. یک فنجان آب جوش و مقداری بابونه را در ظرفی در بسته بریزید تا به آرامی دم بکشد، بعد از گذشت حدود ۳ الی ۵ دقیقه مخلوط را از صافی رد کرده و محلول یک دستی بدست آورید. این دمنوش آماده مصرف است.

• دمنوش اسطوخودوس: این دمنوش برای بهبود علائم بسیاری از انواع سردرد از جمله، سینوسی، میگرنی، تنشی و عصبی توصیه می‌شود. دمنوش اسطوخودوس به تنظیم میزان خواب و کاهش استرس کمک می‌کند. گل اسطوخودوس را به اندازه یک قاشق غذا خوری داخل یک لیوان آب جوش ریخته و در ظرفی در بسته بگذارید تا به آرامی دم بکشد، بعد از گذشت حدود ۱۲ الی ۱۵ دقیقه مخلوط را از صافی رد کرده و محلول یک دستی بدست آورید. سپس آن را میل کنید.

• دمنوش پونه: این دمنوش در کاهش علائم سرماخوردگی، سردرد، درد در ناحیه چشم و گردن بسیار مفید است. دمنوش پونه را می‌توان هم با پونه خشک شده و هم با گیاه تازه تهیه کرد. در صورت استفاده از پونه تازه به اندازه یک قاشق غذاخوری و در صورت استفاده از پونه خشک یک قاشق چایی‌خوری از آن را با یک لیوان آب جوش در داخل قوری ریخته و در قوری را می‌گذاریم، بعد از گذشت حدود ۱۰ دقیقه مخلوط را از صافی رد کرده و محلول یک دستی بدست آورید. این دمنوش آماده مصرف است.  
• دمنوش مرزنجوش: از این دمنوش برای درمان بسیاری از سردردها بویژه سردردهای سینوزیتی استفاده‌های فراوانی می‌شود. علاوه بر این دمنوش مرزنجوش خاصیت آرام‌بخشی فراوان نیز دارد. برای تهیه دمنوش مرزنجوش باید یک قاشق غذاخوری مرزنجوش را در دو لیوان آبجوش ریخته و در ظرف دردار (قوری مانند) به مدت ۳۰ دقیقه بر روی حرارت غیر مستقیم دم کنید. سپس مخلوط را از صافی رد کرده و محلول یک دستی بدست آورید.        

دمنوش برای سردرد عصبی

سردردهای عصبی جزو همه‌گیرترین نوع از انواع سردردها محسوب می‌شود. از دلایل ابتلا به این نوع سردرد می‌توان به خستگی، وجود محرک‌های عصبی، استرس، کم‌آبی و بی‌خوابی اشاره کرد. مصرف چای سبز، دمنوش نعنا، دمنوش زنجبیل، دمنوش بابونه و دمنوش بادرنجبویه برای درمان سردردهای عصبی بسیار مفید هستند.

دمنوش برای سرماخوردگی

سرماخوردگی یکی از بیماری‌های مهم و همه‌گیر در عصر حاضر است. این بیماری با وجود خوش‌‌خیم بودن و کمبود علائم حاد، می‌تواند بسیار دست و پا گیر و آزار دهنده باشد. بسیاری از کارخانه‌های ساخت انواع آنتی بیوتیک‌ و داروهای شیمیایی برای درمان این نوع بیماری همه‌گیر هر ساله به تولید انبوه خود می‌رسند. با وجود این، دمنوش‌های گیاهی می‌توانند به خوبی با داروهای شیمیایی در بهبود علائم سرماخوردگی رقابت کنند.

از مهمترین و پرفایده‌ترین دمنوش‌ها برای درمان بیماری سرماخوردگی می‌توان به دمنوش زنجبیل، دمنوش مریم گلی، دمنوش آویشن، دمنوش ریحان، دمنوش سنبل‌الطیب و دمنوش اکالیپتوس اشاره کرد.

آیا دمنوش رازیانه  برای سردرد مناسب است

رازیانه یکی از گیاهان مفید و مهم در زمینه برطرف ساختن مشکلات و بیماری‌های زنان است. دمنوش این گیاه در کاهش علائم سرماخوردگی، آسم و برونشیت نیز نقش موثری دارد. از رازیانه به عنوان گیاه فعال کننده مغز نیز یاد می‌شود و به دلیل طبع گرمی که دارد، می‌تواند با سردی بدن مبارزه کند.

از آنجایی که دمنوش رازیانه آرامش‌بخش است، برای رفع سردردهای میگرنی و عصبی، می‌‌توان از این نوع دمنوش استفاده کرد. ‌برای تهیه دمنوش رازیانه ابتدا باید یک قاشق چایی‌خوری رازیانه را داخل یک لیوان آب جوش ریخته و در ظرفی در بسته بگذارید تا به آرامی دم بکشد، بعد از گذشت حدود ۱۰ الی ۱۵ دقیقه مخلوط را از صافی رد کرده و محلول یک دستی بدست آورید. سپس آن را میل کنید.

دمنوش برای سردرد میگرنی

سردردهای میگرنی جزو دردناک‌ترین و زجرآورترین نوع سردردها محسوب می‌شوند. این نوع سردرد که اکثرا یک طرف کاسه سر را درگیر می‌کند، در اثر قرار گرفتن در محیط‌های شلوغ، نورهای شدید، بوهای تند و استرس تشدید می‌شود.

عواملی که باعث کاستن از میزان شدت علائم و طولانی‌کردن طول دوره ابتلا بیمار به حمله مجدد می‌‌‌شوند، می‌توانند بسیار حیاتی و مفید واقع شوند. دمنوش‌های گیاهی نظیر، سنبل‌الطیب، زنجبیل، بابونه، نعناع، رزماری و چای سبزبا کاهش میزان استرس، افزایش احساس آرامش، بهبود عملکرد اعصاب مرکزی و تنظیم تایم خواب به کاهش علائم این بیماری کمک بزرگی می‌کنند.

سخن پایانی

مصرف دمنوش برای سردرد می‌توانند جایگزین مناسبی برای داروهای شیمیایی در زمینه کاهش سردرد و مشکلات و بیماری‌های مختلف در قسمت فوقانی بدن از جمله سر و گردن انسان باشند. مصرف دمنوش‌های گیاهی نیز مانند داروهای شیمیایی باید زیر نظر پزشک متخصص و برای مدت مشخصی صورت بگیرد.