چای بابونه چه خاصیتی دارد
زمان خواندن ۱۰ دقیقه شنبه ۰۱ خرداد ۱۴۰۰ ۲۱:۲۹
لز زمانهای گذشته تا به امروز، از بابونه برای درمان و بهبود بسیاری از بیماریها استفاده میشده است. تحقیقاتی که امروزه نیز روی این گیاه شگفتانگیز انجام شده است، بر این ادعاهای باورنکردنی مهر تایید زدهاند. اما به راستی این ادعاها چیستند و خواص چای بابونه برای بدن چیست؟ آیا مصرف چای بابونه با عوارضی نیز همراه است؟ استفاده از این چای به چه کسانی توصیه نمیشود؟ با ما در ادامه این مطلب از وبسایت سبک زندگی همراه باشید.
فهرست مطالب
بابونه چیست
بابونه (با نام علمی Matricaria recuita) گیاهی از خانواده مینای چمنی (دیزی، با نام علمی Asteraceae) است. این گیاه بومی اروپا و آسیای شرقی است، اما امروزه در هر کجای جهان یافت میشود.
عطر این گل، شباهت اندکی به عطر سیب دارد. گفته میشود که بابونه در بهبود سردرد، تب، مشکلات کلیه، کبد و مثانه، ناراحتی گوارشی، اسپاسم و گرفتگی عضله، اضطراب، بیخوابی، حساسیتهای پوستی، کبودی، زخم معده، ورم و التهاب، هموروئید و قاعدگی نامنظم موثر واقع میشود.
به طور عمده، دو نوع بابونه وجود دارد؛ بابونه آلمانی و بابونه رومی. گونه آلمانی بابونه قویتر است و در مصارف پزشکی و درمانی کاربرد بیشتری دارد، به همین علت هنگام صحبت کردن از خواص چای «بابونه» در ادامه مطلب، در واقع از خواص چای «بابونه آلمانی» سخن گفته میشود. گونههای دیگری از گیاهان نیز هستند که نام بابونه دارند (مانند بابونه بهاری و بابونه زرد) اما این گونهها عموما به صورت دمکرده به کار نرفته و خاصیت درمانی ندارند.
طرز تهیه چای بابونه
چای بابونه، نوشیدنی بدون کافئین و با طعمی شیرین و دلچسب است که عموما به عنوان جایگزینی برای چای سبز یا چای سیاه به کار میرود. برای تهیه چای و دمنوش بابونه از بابونه خشک شده و آب جوش استفاده میشود.
برای دم کردن چای بابونه، یک قاشق سر پر بابونه خشک شده را در دو سوم پیمانه آب جوش بریزید و بگذارید برای ۵ تا ۱۰ دقیقه دم بکشد. میتوانید از دمنوشهای کیسهای آماده و کارخانهای نیز استفاده کنید.
برای این منظور، دمنوش را در لیوان گذاشته، آن را با آب جوش پر کنید. سپس سر لیوان را بپوشانید و بگذارید ۵ تا ۷ دقیقه دم بکشد. در نهایت چای کیسهای را از لیوان خارج (تا چای زیاده از حد غلیظ نشود) و سپس نوش جان کنید.
غلظت انواع چای بابونه (بسته به میزان دم کشیدن و همچنین فرمول کارخانه) با یکدیگر متفاوت است؛ اما به طور کل، هر چه غلظت بابونه چای بیشتر یا گونه مصرفی در آن قویتر باشد، خواص جای برای بدن بیشتر خواهد بود.
البته در نظر داشته باشید که غلظت بیشتر چای بابونه، برای کسانی که مصرف این چای برایشان عوارضی به همراه دارد نه مفیدتر بلکه خطرناکتر خواهد بود. در نتیجه قبل از مصرف چای بابونه قوی و غلیظ، مطمئن شوید که با این انتخاب به سلامت خود آسیبی وارد نمیکنید.
برای مصرف بابونه هیچ میزان مصرفی توصیه نشده است و دوزهای مصرفی تحقیقات نیز با یکدیگر تفاوت داشتهاند. اما به هر حال توصیه میشود مصرف بابونه را از دوزهای محدودتر آغاز کرده و به تدریج دوز مصرفی خود را بالا ببرید. بهتر است مصرف روزانهتان از دو یا سه لیوان چای بابونه در روز تجاوز نکند.
بهترین زمان مصرف چای بابونه
دمنوش بابونه مانند سایر دمنوشها باید در حد اعتدال و زمان مناسبی مصرف شود. اگرچه هر زمانی برای نوشیدن چای بابونه ميتواند مناسب باشد، اما نوشیدن چای بابونه با معده خالی در تقویت معده موثر است. اما به طور کلی، بهتر است در مصرف چای بابونه احتیاط کنید، به خصوص اگر سابقه آلرژیک دارید. مصرف بیش از اندازه آن ممکن است باعث سردرد، تهوع، تعرق شدید و خستگی شود.
آیا مصرف چای بابونه واقعا موثر است
تحقیقاتی که تا به حال بروی گیاه و چای بابونه انجام شده است نتایج مثبتی داشتهاند، اما میان آنها تفاوتهایی دیده میشود. بعضی از تحقیقات انجام شده، آثار به وجود آمده را نتیجه مستقیم مصرف بابونه و بعضی دیگر از تحقیقات آنها را از آثار احتمالی و نه قطعی بابونه میدانند. در هر حال، هیچ تحقیقی تا به امروز خواص بابونه برای بدن را زیر سوال نبرده و بلکه، آن را تا حدودی تایید کرده است.
چای بابونه چه خواصی دارد
عموما از دمنوش و چای بابونه برای خاصیت خوابآوری آن استفاده میشود، اما طبق تحقیقات انجام شده، چای بابونه فواید بسیار دیگری را نیز برای مصرفکننده آن به همراه خواهد داشت. در ادامه مطلب به چند مورد از مهمترین خواص چای بابونه میپردازیم:
- درمان بیخوابی: همانگونه که به آن اشاره شد، شاید شناخته شدهترین خاصیت چای بابونه خاصیت خواب آوری آن باشد. بابونه شامل آپیژنین است، آنتی اکسیدانی که به گیرندههای خاصی در مغز متصل شده و به بهبود خواب و درمان بیخوابی مزمن کمک میکند. با وجود اینکه بابونه یکی از متداولترین راههای مقابله با بیخوابی و بهبود کیفیت و مدت خواب شبانه است، تحقیقات اندکی در این باره انجام شده و تاثیر مثبت آن را اثبات کردهاند. در یک تحقیق، گروهی از زنانی که به تازگی زایمان کرده بودند، پس از مصرف چای بابونه برای دو هفته، بهبود کیفیت خواب و همچنین کاهش علائم افسردگی در خود را گزارش کردند و در تحقیقی دیگر، افرادی که به مدت ۲۸ روز، روزانه ۲۷۰ میلیگرم عصاره بابونه مصرف کردند، ۱۵ دقیقه زودتر از دیگر افراد به خواب رفتند و کمتر از خواب شبانه خود پریدند. نتایج این آزمایشها بسیار امیدوارکننده است، اما همچنان به تحقیقات بیشتری نیاز داریم. با این وجود، اگر مشکلات خواب دارید، امتحان کردن چای بابونه بیضرر خواهد بود.
- کاهش اضطراب و افسردگی: تحقیقات ثابت کرده است که مصرف بابونه به صورت دمنوش یا چای در کاهش میزان استرس و اضطراب نیز نقش موثری بازی میکند. به علاوه بر بهبود اضطراب، تحقیقات دیگری ادعا کردهاند که مصرف چای بابونه میتواند خواص ضد افسردگی نیز داشته باشد. بسیاری از محققان بر این باورند که بابونه میتواند مانند یک بنزودیازپین عمل کند. بنزودیازپینها داروهایی هستند که در کاهش اضطراب و خوابآوری کاربرد دارند. با دنبال کردن این صفحه از وبسایت سبک زندگی درباره افسردگی و درمان آن بیشتر بخوانید.
- بهبود دردهای دوران قاعدگی: تحقیقات بسیاری مصرف بابونه را در کاهش و بهبود دردهای دوران قاعدگی موثر دانستهاند. برای مثال، تحقیقی که در سال ۲۰۱۰ انجام شده است، ثابت کرده است که مصرف مرتب چای بابونه برای یک ماه، تاثیر قابل توجهی در کاهش دردهای قاعدگی دارد. بانوانی شرکت کننده در این تحقیق، گفتهاند که اضطراب و پریشانی ناشی از دوران قاعدگیشان نیز با مصرف چای این گیاه دچار کاهش شده است.
- مشکلات گوارشی: گیاه بابونه شامل هلیکوباکتر پایلوری میشود، باکتریای که در بهبود زخم معده موثر واقع میشود. چای بابونه همچنین با کاهش اسیدیته معده به بهبود زخم معده کمک میکند. به علاوه، از گذشته از بابونه برای درمان اختلالات گوارشی همچون نفخ و حالت تهوع نیز استفاده میشده و گفته است در درمان اسهال نیز موثر واقع میشود.
- بهبود سلامت قلب: بابونه سرشار از گروهی از آنتیاکسیدانها با نام فلاونهاست. فلاونها در کاهش سطح کلسترول و قند خون موثرند که به نوبه خود تاثیر مثبتی در سلامت قلب دارد. برای اثبات فواید بابونه برای سلامت قلب اما تحقیقات بیشتر لازم است.
- بهبود دیابت و کاهش قند خون: گفته میشود مصرف چای بابونه به کاهش قند خون افراد دیابتی کمک میکند. البته، این موضوع به این معنا نیست که میتوان از چای بابونه به عنوان جایگزین داروهای دیابت استفاده کرد، اما استفاده از آن در کنار داروهای اصلی دیابت نیز خالی از لطف نخواهد بود. همچنین، تحقیقی در سال ۲۰۰۸ ثابت کرده است که مصرف مرتب چای این گیاه از افزایش قند خون نیز جلوگیری میکند که میتواند در کاهش خطر ابتلا به دیابت موثر واقع شود.
- بهبود التهاب: التهاب نوعی مکانیسم دفاعی بدن در واکنش به عفونت است. بابونه شامل ترکیباتی میشود که ممکن است در بهبود التهاب بدن موثر واقع شوند. با این وجود، التهاب طولانی مدت ممکن است نشانه و علامت بیماری جدیدتری همچون هموروئید، مشکلات دستگاه گوارش، آرتروز، اختلالات خود ایمنی یا حتی افسردگی باشد. در چنین شرایطی، مصرف تنها بابونه چندان موثر نخواهد بود و برای درمان بیماری باید به پزشک مراجعه کرد.
- جلوگیری از ابتلا و کاهش روند پیشرفت پوکی استخوان: پوکی استخوان زمانی اتفاق میفتد که استخوانها، استحکام و تراکم استخوانی خود را از دست میدهند. احتمال ابتلای تمامی افراد به پوکی استخوان وجود دارد، اما احتمال ابتلای زنان یائسه به این بیماری بیشتر است. گفته میشود شاید احتمال خطر بیشتر ابتلای زنان یائسه، اثرات استروژن باشد. تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۰۴ ثابت کردهاند که مصرف چای بابونه میتواند تاثیرات استروژن را خنثی کرده و تراکم استخوان را افزایش دهد، اما محققان این تحقیق اعلام کردهاند که نیاز به تحقیق بیشتر در این زمینه وجود دارد.
- جلوگیری و بهبود سرطان: بعضی از تحقیقات انجام شده ادعا دارند که بابونه سلولهای سرطانی را هدف گرفته یا از بروز چنین سلولهایی پیشگیری میکند؛ در نتیجه، مصرف چای بابونه در بهبود و پیشگیری از وقوع سرطان موثر خواهد بود. همچنین گفته میشود آنتیاکسیدانهای موجود در بابونه از بروز بعضی از انواع سرطانها جلوگیری میکند. همانگونه که به ان اشاره شد، این گیاه شامل آنتیاکسیدان آپیژنین است. گفته میشود این آنتیاکسیدان با سلولهای سرطانی، به خصوص سلولهای سرطانی سینه، دستگاه گوارش، پوست، پروستات و رحم مقابله میکند. با این حال، تحقیقات انجام شده در این زمینه بسیار محدود هستند و برای اثبات خواص ضد سرطانی بابونه، انجام تحقیقات بیشتر لازم است.
- بهبود بهداشت دهان و دندان: گفته میشود استفاده از چای بابونه به عنوان دهانشویه باعث کاهش التهاب لثه و جرم دندان میشود. شاید خاصیت آنتی باکتریال و ضد التهابی بابونه علت این اتفاق باشد.
آیا میتوان در دوران بارداری از چای بابونه استفاده کرد
پاسخ دادن به این سوال، کار سختی است. بعضی از افراد، به علت خواص بسیار آن، مصرف چای بابونه در دوران بارداری را تشویق میکنند؛ در حالی که گروهی دیگر آن را منع کرده و خطرناک میدانند. دمنوش این گیاه شامل عوامل ضد التهاب میشود که میتواند برای مادران باردار خطرساز باشد. البته این خطر بسته به سوابق پزشکی، میزان مصرف و عوامل دیگر بستگی دارد.
پس از مشورت با چندین متخصص زنان و زایمان، نتیجه نهایی به دست آمده این است که نمیتوان یک قانون کلی برای مصرف بابونه و بارداری ارائه داد، چراکه تحقیقات کافی در این زمینه انجام نشده است. به همین دلیل احتیاط شرط عقل است و توصیه میشود هر مادر باردار پیش از شروع به مصرف این دمنوش گیاهی، مانند بسیاری از مواد غذایی دیگر، از پزشک متخصص خود مشورت بگیرد.
مصرف چای بابونه به چه کسانی توصیه نمیشود؟
مصرف چای بابونه برای عموم افراد بیخطر است، اما گروه خاصی از افراد هستند که باید از مصرف آن خودداری کنند:
- افرادی که حساسیتهای شدید، خصوصا به گرده گل دارند
- افرادی که در گذشته به یکی از محصولات شامل بابونه حساسیت دادهاند، هرچند مختصر
- نوزادان و خردسالان
بابونه، مانند عسل و برخی دیگر از محصولات طبیعی، ممکن است شامل هاگهای بوتولیسم (عامل مسمومیت غذایی حاد) باشد. شاید اکثر افراد بالغ و سالم در مقابله با عفونت آن موفق باشند، اما بدن نوزادان و یا خردسالان توان مقابله با آن را ندارد. در نتیجه، بسیاری از پزشکان توصیه میکنند نوزادان و خردسالان از مصرف عسل، چای بابونه (در کل، تمامی محصولاتی که شامل بابونه میشوند) و دیگر موادی که ممکن است حاوی بوتولیسم باشند خودداری کنند.
همچنین، استفاده از چای بابونه به عنوان جایگزین داروهای شیمیایی تجویز شده برای افراد توصیه نمیشود. به علاوه، برای جلوگیری از بروز واکنشهای ناخواسته، در صورتی که به صورت مرتب از قرصی شیمیایی (مخصوصا ایبوبروفن و آسپرین) استفاده میکنید، قبل از مصرف چای بابونه با پزشک خود مشورت کنید تا از واکنش دادن بابونه با قرص مصرفیتان جلوگیری کنید.
مضرات چای بابونه چیست
مصرف بابونه معمولا برای عموم افراد بلامانع و بیخطر است. اما در چند مورد، حساسیت به بابونه گزارش شده است. در صورت داشتن حساسیت به این گیاه، بهتر است از مصرف مجدد چای بابونه خودداری کنید. به علاوه، در چند مورد تهوع به دلیل مصرف بیش از اندازه از چای بابونه گزارش شده است. باوجود این، هیچ مورد عارضه شدید و خطرناک یا مسمومیت در اثر مصرف چای بابونه گزارش نشده است.
همچنین در نظر داشته باشید مصرف بابونه به خردسالان، زنان باردار و شیرده و همچنین افراد مبتلا به بیماریهای کبدی یا کلیوی توصیه نمیشود.
عوارض گزارش شده درباره بابونه عموما مرتبط با بابونه رومی بوده است، اما در هر حال، در صورت بروز علائمی همچون استفراغ، عارضههای پوستی و واکنشهای حساسیتی (مانند تنگی نفس، خس خس کردن سینه، کهیر، جوش و خارش) به پزشک مراجعه کنید.
سخن پایانی
سالیان سال است که به دلیل خواص چای بابونه از دمنوش یا چای آن، برای درمان و بهبود نواع بیماریها استفاده میشود. چای بابونه، یکی از رایجترین راههای استفاده از بابونه برای بهرهبری از خواص شگفتانگیز ان است. اما در نظر داشته باشید که چای بابونه در یک دارو بلکه یک مکمل مفید است و نمیتوان جایگزین داروهای شیمیایی شود، اما در صورت مصرف دوز مناسبی از آن (یک یا دو لیوان در روز) تاثیراتی باورنکردنی برای سلامتتان به همراه خواهد داشت. با این حال، توجه داشته باشید که مصرف چای بابونه به گروهی از افراد توصیه نشده و پیشنهاد میشود قبل از شروع به مصرف آن، با پزشک خود مشورت کنید.
نظرات کاربران