قاعدگی نامنظم چیست و چرا رخ می‌دهد؟
زمان خواندن ۹ دقیقه شنبه ۲۵ بهمن ۱۳۹۹ ۲۱:۳۱
قاعدگی‌های نامنظم دلایل مختلفی دارند؛ از تغییرات سطح هورمون‌ها گرفته تا سایر بیماری‌های زمینه‌ای می‌تواند دلیل تاخیر در پریود شما یا همان نامنظمی در قاعدگی‌تان شود. دلیل اینکه چرا شما دچار عادت ماهیانه نامنظم هستید را پزشک متخصص باید تشخیص دهد. در این مقاله، اشاره مختصری به دلایل وقوع نامنظمی در پریود خواهیم کرد و علائم آنها را برای‌تان شرح خواهیم داد تا بیشتر با قاعدگی نامنظم آشنا شوید.
فهرست مطالب
- دلایل بروز قاعدگی نامنظم چیست
- سرطان دهانه رحم و سرطان آندرومتری و تاثیر آن در قاعدگی نامنظم
- درمان قاعدگی نامنظم
- چگونه می‌توان قاعدگی خود را پیگیری کرد
دلایل بروز قاعدگی نامنظم چیست
چندین دلیل باعث بروز قاعدگی نامنظم میشود که در ادامه این موارد را بررسی می‌کنیم.
- پریود نامنظم و بارداری
بارداری باعث میشود شما پریود نشوید یا بروز تنها لکه‌هایی از خون را مشاهده کنید. دیگر علائمی که با آن می‌توان به باردار بودن خود پی برد شامل:
- حالت تهوع
- احساس ناخوشایند صبحگاهی
- حساسیت به بوها
- خارش نوک پستان‌ها یا حساسیت داشتن نسبت به لمس آنها و حس سوزن سوزن شدن نوک پستان‌ها
- خستگی مفرط
اگر شما پریود نشده یا متوجه تغییراتی در پریود خود شدید و در کنار آن رابطه جنسی داشتید، می‌توانید تست‌های حاملگی خانگی تهیه کرده یا نزد پزشک خود بروید تا از باردار بودن یا نبودن خود مطمئن شوید.
اگر باردار هستید و دردی تیز و چاقویی مانندی در لگن یا شکم داشتید که بیش از چند دقیقه طول بکشد، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید تا از بروز حاملگی خارج رحمی یا سقط پیشگیری شود. در این مطلب از وبسایت سبک زندگی می‌توانید درباره نشانه های بارداری بیشتر بخوانید.
- داروهای ضد بارداری هورمونی
قرص‌های ضد بارداری هورمونی و دستگاه‌های داخل رحمی (به منظور جلوگیری از بارداری در داخل رحم قرار می‌گیرند) حاوی هورمون می‌توانند باعث پریود نامنظم شوند. قرص‌های ضد بارداری ممکن است باعث بروز لکه بینی بین دوره‌ها شده و میزان خونریزی در دوران پریود را کاهش دهد.
IUD (وسیله‌ای است که در درون حفره رحم قرار داده میشود. این وسیله به شکل T است که در قسمت بالای حفره رحم قرار داده شده و از بارداری جلوگیری می‌کند) ممکن است سبب خونریزی شدیدتر و بیشتر از مواقع عادی شود.
- شیردهی
شیر دهی در زنان یکی از دلایلی است که به داشتن پریودهای نامنظم می‌انجامد. پرولاکتین هورمونی است که در فرایند شیردهی نقش دارد. پرولاکتین سبب کاهش چشمگیر هورمونهای تولید مثل شده و پریودهایی با خونریزی کمتر و قاعدگی سبکتری را ایجاد خواهد کرد. پس از پابان دوره شیردهی روند پریود شدن شما نیز به حالت سابق خود باز خواهد گشت.
- پیش یائسگی
پیش یائسگی به دوره قبل از ورود به یائسگی گفته میشود. این دوره معمولا در سن چهل سالگی رخ خواهد داد، ولی ممکن است زودتر نیز اتفاق بیفتد. شما ممکن است علائم و نشانه‌های آن را که با تغییرات در قاعدگی شما شروع میشود به مدت ۴ تا ۸ سال تجربه کنید. تغییرات نوسانی سطح استروژن در این مدت باعث طولانی‌تر شدن یا کوتاه‌تر شدن دوره‌های قاعدگی میشود.
علائم و نشانه‌های دیگر پیش یائسگی عبارتند از:
- گر گرفتگی
- تعریق شبانه
- تغییرات خلقی
- مشکل خواب
- خشکی واژن
- سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
پریودهای نامنظم رایج‌ترین علائم PCOS است. اگر به PCOS مبتلا هستید، ممکن است پریود شما دچار تاخیر شده و پریود نشوید و اگر پریود شدید خونریزی زیادی داشته باشید.
همچنین افراد مبتلا به PCOS ممکن است این علائم را نیز تجربه کنند:
- ناباروری
- موهای زائد صورت و بدن
- حالت طاسی
- افزایش وزن یا چاقی
- اختلالات تیروئیدی
یک مطالعه انجام شده در سال ۲۰۱۵ نشان داد که ۴۴ درصد از شرکت کنندگان که پریودهای نامنظم داشتند دچار اختلالات تیروئیدی نیز بودند.
کم کاری تیروئید یا تروئید کم کار باعث طولانی‌تر شدن دوره قاعدگی و افزایش خونریزی و گرفتگی عضلات میشود. همچنین ممکن است خستگی مفرط، حساسیت به سرما و افزایش وزن را تجربه کنید.
مقادیر بالای هورمونهای تیروئید که در پرکاری تیروئید مشاهده میشود می‌تواند دوره‌های کوتاه‌تر و خونریزی کمتری را ایجاد کند.
از دیگر علائم پرکاری تیروئید شامل:
- کاهش وزن ناگهانی
- اضطراب و استرس
- تپش قلب
ایجاد ورم در پایه گردن شما نیز از علائم رایج اختلال تیروئید است.
- فیبروئید رحم
فیبروم‌ها تومورهای عضلانی هستند که در دیواره رحم رشد می‌کنند. بیشتر فیبروئیدها غیر سرطانی بوده و اندازه‌های مختلفی دارند. فیبروئیدها، از اندازه دانه سیب گرفته تا اندازه گریپ فروت متغیر هستند.
فیبروم‌ها می‌توانند باعث دردناکی دوره قاعدگ شده و با خونریزی شدید همراه است که باعث کم خونی میشود. همچنین ممکن است علائم زیر را تجربه کنید
- درد لگن
- فشار بر روی کمر و کمر درد
- درد پا در هنگام رابطهی جنسی
اکثر فیبروم‌ها نیازی به درمان ندارند و در صورت بروز کم خونی، علائم به وجود آمده را می‌توان با داروهای مسکن بدون نسخه و یک مکمل آهن کنترل کرد.
- آندومتریوز
از هر ۱۰ زن ۱ نفر در دوران باروری خود درگیر آندومتریوز میشود. آندومتریوز شرایطی است که بافت آندومتر (لایه‌ی داخلی رحم) در بیرون از محل اصلی خود (رحم) تشکیل میشود.
آندومتریوز موجب دردها و گرفتگی‌های بسیار دردناک در دوران قاعدگی می‌شوند. آندومتریوز همچنین باعث خونریزی شدید، دوره‌های پریود طولانی و خونریزی بین دوره‌ها خواهد شد.
علائم دیگر شامل موارد زیر هستند:
- معده درد
- دفع دردناک مدفوع
- درد در حین و بعد از رابطه جنسی
- نازایی
جراحی اکتشافی تنها راه تشخیص این مشکل است. در حال حاضر هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد، اما علائم آن را می‌توان با دارو و هورمون درمانی کنترل کرد.
- داشتن اضافه وزن
چاقی مفرط یکی از علل اصلی پریودهای نامنظم شناخته شده است. تحقیقات نشان داده‌اند اضافه وزن بر روی سطح هورمون‌ها و میزان انسولین تاثیر می‌گذارد و باعث اختلال در چرخه قاعدگی میشود.
اضافه وزن مکرر نیز باعث نامنظمی در قاعدگی میشود. اضافه وزن و پریود نامنظم از نشانه‌های معمول PCOS و کم کاری تیروئید است و باید توسط پزشک بررسی شود.
- از دست دادن وزن زیاد و اختلال در خوردن
کاهش وزن سریع یا کاهش وزن بیش از اندازه باعث اختلال در پریود و بروز پریود نامنظم میشود. عدم مصرف میزان کالری مورد نیاز باعث بروز مشکل در تولید هورمونهای مورد نیاز برای تخمک گذاری خواهد شد.
اگر شاخص جرم بدنی شما از ۱۸.۵ یا پایین‌تر باشد شما دچار کمبود وزن هستید. در کنار نامنظمی پریود شما سردرد، خستگی مفرط و از دست دادن موهای‌تان را نیز تجربه خواهید کرد. برای اندازه‌گیری bmi، می‌توانید مطلب شاخص توده بدنی را بخوانید.
با مشاهده این علائم، بی‌درنگ به پزشک مراجعه کنید:
- اگر کمبود وزن دارید
- اگر ناگهان بدون هیچ دلیل مشخصی وزن زیادی کم کردید
- اگر اختلال در غذا خوردن دارید
- ورزش بیش از اندازه
تحقیقات صورت گرفته درباره این موضوع نشان می‌دهند که ورزش یا فعالیت شدید باعث ایجاد تداخل در هورمونهای قاعدگی میشود. زنان ورزشکار و زنانی که در تمرینات فشرده و فعالیت‌های بدنی مثل رقص باله شرکت می‌کنند اغلب دچار آمنوره (توقف پریود) شده و قاعدگی نامنظم را تجربه می‌کنند.
کاهش تمرینات و افزایش کالری ممکن است به شما در بازیابی و برطرف کردن بی منظمی‌‌های پریود کمک کند.
- استرس
تحقیقات نشان داده است که استرس در چرخه قاعدگی شما اختلال ایجاد می‌کند. این اختلال به واسطه تاثیرگذاری استرس بر قسمتی از مغز که وظیفه کنترل هورمونهای موثر در قاعدگی را دارد صورت می‌گیرد. پس از برطرف شدن استرس، چرخه پریود شما باید به حالت عادی برگردد.
- داروها
بعضی از داروهای مشخص شده می‌توانند در چرخه قاعدگی شما مشکل به وجود آورده و باعث نامنظمی در پریود شود. این داروها عبارتند از:
- درمان جایگزینی هورمون
- رقیق کننده خون
- داروی تیروئید
- داروی صرع
- داروهای ضد افسردگی
- داروهای شیمی درمانی
- آسپرین
- ایبوپروفن
درباره تعویض داروها با پزشک خود مشورت کنید.
سرطان دهانه رحم و سرطان آندومتری و تاثیر آن در قاعدگی نامنظم
سرطان‌های دهانه رحم و آندومتری می‌توانند سبب بروز اختلالاتی در چرخه قاعدگی شما شوند. این تغییرات و اختلالات شامل خونریزی بین دوره‌ها و خونریزی شدید در دوران پریود است. خونریزی در حین رابطه جنسی یا بعد از آن و ترشحات غیر معمول از دیگر نشانه‌ها و علائم این نوع سرطان‌هاست.
به این توجه داشته باشید که این علائم صرفا به معنای سرطان نیستند و می‌توانند به مسائل دیگر نیز اشاره کنند، پس برای اطمینان بیشتر به پزشک خود مراجعه کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
دلایل زیادی برای وقوع پریود نامنظم وجود دارد که بسیاری نیاز به درمان دارویی دارند. وقتی این علائم را مشاهده کردید یک وقت با دکتر خود بگیرید:
- پریود شما به مدت ۳ ماه متوقف شده و شما باردار نیستید.
- قاعدگی نامنظم و ناگهانی را تجربه می‌کنید
- شما پریودی را تجربه کردید که دوران خونریزی بیش از ۷ روز بوده است.
- شما به پد بهداشتی یا تامپون بیشتر از یکی در طول یک یا دو ساعت نیازمندید.
- شما درد زیاد و غیرقابل تحملی را در دوران پریود خود متحمل می‌شوید.
- فواصل بین پریودهای شما کمتر از ۲۱ روز یا بیشتر از ۳۵ روز است.
- شما تجربه لکه بینی در بین هر دوره پریود دارید.
- شما علائم دیگری از جمله تب و ترشحات غیرمعمول دارید.
پزشک شما درباره تاریخچه پزشکی شما از شما سوال خواهد کرد و باید از موارد زیر آگاه باشید:
- هرگونه استرس و مشکلات احساسی که در حال حاضر تجربه می‌کنید.
- هرگونه تغییرات وزنی.
- مقدار و شدت ورزشی که انجام می‌دهید.
بعضی از آزمایشات پزشکی می‌تواند به تشخیص درست پزشک کمک کنند این آزمایشات شامل این موارد می‌شوند:
- معاینه لگن
- آزمایش خون
- سونوگرافی شکم
- سونوگرافی ترانس واژینال
- سی تی اسکن
- ام آر ای
درمان قاعدگی نامنظم
درمان پریود نامنظم بستگی به دلیل و علت بروز قاعدگی نامنظم دارد و ممکن است به یک دوره دارو درمانی نیاز داشته باشد. پزشک شما ممکن است یک یا چندتا از این درمانها را به شما پیشنهاد کند:
- داروهای پیشگیری از بارداری به صورت قرص‌های خوردنی.
- IUD هورمونی
- داروی تیروئید
- متفورمین
- کاهش وزن یا افزایش آن
- ورزش و انجام فعالیت‌های بدنی
- مکمل‌های ویتامین دی
تکنیک‌های کاهش استرس هم ممکن است در درمان قاعدگی نامنظم موثر باشند، مثل تکنیک‌های زیر:
- یوگا و مدیتیشن
- تمرین تکنیک‌های تنفسی
- کاهش موارد کاری و موضوعاتی که باعث استرس و اضطراب می‌شوند
چگونه می‌توان قاعدگی خود را پیگیری کرد
پیگیری روند قاعدگی، ایده خوبی است، حتی زمانی که شما دارای پریود منظمی هستید. شما می‌توانید پریود خود را بر روی یک تقویم علامت زده یا در یک دفتر یادداشت کنید. اما ساده‌ترین راه استفاده از اپلیکیشن‌های تقویم پریود است که روی تلفن همراه شما نصب می‌شوند و کابردهای زیادی دارند.
با نوشتن روز اول پریود خود یا علامت زدن آن در تقویم و اپ پیگیری پریود خود را آغاز کنید. با گذشت چند ماه شما خواهید فهمید که آیا پریودهای شما منظم هستند یا نامنظم؟
موارد زیر را در هر دورهی پریود خود پیگیری و یادداشت کنید:
- علائم PMS مثل سردرد، گرفتگی، حساسیت پستان‌ها، نفخ و تغییرات روحی
- هر زمانی که شروع به خونریزی کردید و اینکه آیا زودتر یا دیرتر از موعود مشخص خود بوده است.
- میزان خونریزی چقدر بوده است که شامل جزئیاتی درباره تعداد مصرفی پد بهداشتی و تامپون میشود.
- علائم دوران قاعدگی خود مثل گرفتگی، درد کمر و سایر نشانه‌ها و میزان شدت آنها.
- مدت زمان دوران پریود شما چقدر بوده و آیا مدت زمان آن کمتر یا بیشتر از حالت معمول آن بوده است.
سخن پایانی
پریودهای نامنظم می‌توانند دلایل بی‌شماری داشته باشند و بعضی از این نشانه‌ها بسیار حائز اهمیت هستند. پزشک شما می‌تواند به علل قاعدگی نامنظم شما پی ببرد و به شما کمک کند تا دوباره پریودهای منظمی را تجربه کنید. رعایت یک رژیم غذایی متعادل، انجام فعالیت بدنی و حرکات ورزشی به صورت منظم و اجتناب از استرس نیز می‌توانند در این راه کمک کننده باشند.
شاید از این موارد هم خوشتان بیاید
- پاسخ به تمامی سوالات شما درباره واکسن گارداسیل اطلاعات دارویی
- نکاتی مهم درباره آمادگی برای آزمایش پاپ اسمیر درمان و بیماری
- مواد غذایی مفید در دوران قاعدگی چیست + لیست غذاها رژیم غذایی
- ۷ نکته مهم درباره پیشگیری از سرطان رحم درمان و بیماری
- سندروم پیش از قاعدگی - آیا از پی ام اس و پیامدیدی چیزی میدانید؟ سلامت جنسی
- افسردگی دوران قاعدگی بیماری نیست سلامت جنسی
- پیشگیری از سرطان سینه درمان و بیماری
- خواص چای کوهی چیست طب سنتی
- خونریزی شدید قاعدگی - اگر خونریزی قاعدگی زیاد باشد چه کنیم سلامت جنسی
- ۶ نکته مهم درباره خواص رازیانه برای زنان طب سنتی
- بهداشت زنان در دوران قاعدگی - بررسی نکات بهداشتی در دوران قاعدگی سلامت جنسی
نظرات کاربران