search

بهداشت زنان در دوران قاعدگی - بررسی نکات بهداشتی در دوران قاعدگی

clock icon زمان خواندن ۱۰ دقیقه ساینا یعسوبی پنج‌شنبه ۲۳ بهمن ۱۳۹۹ ۲۳:۰۱

بهداشت زنان در دوران قاعدگی - بررسی نکات بهداشتی در دوران قاعدگی
۵/ ۲.۸۸
امتیاز دهید

رعایت بهداشت زنان در زمان قاعدگی تضمین کننده سلامت بانوان است و زنان باید با آگاهی کامل از موارد بهداشتی این دوران را رد کنند. علاوه بر رژیم غذایی سالم در دوران پریودی، شناخت دستگاه بدن، رعایت اصول بهداشت و انتخاب پد و لباس مناسب از ابتلاب بانوان به انواع عفونت‌ها جلوگیری می‌کند. در این مطلب می توانید درباره بهداشت زنان در دوران پریود بیشتر بخوانید. 

فهرست مطالب 

قاعدگی و پریود

پریود شدن و خونریزی واژنی یک اتفاق معمول زندگی زنان است که هر ماه یک بار رخ می­‌دهد. از سن بلوغ (معمولا ۱۱ تا ۱۴ سالگی) تا سن یائسگی (معمولا ۵۱) هر ماه بدن شما برای باردار شدن خود را آماده می­‌کند. دیواره­ اطراف رحم ضخیم‌­تر می­‌شود و تخمک ازتخمدان رها می‌­شود در رحم رشد می‌­یابد. در این دوران، زنان ممکن است با افسردگی رو به رو شوند که رعایت حال آنها و همچنین تغذیه و ورزش مناسب می‌تواند تا حدودی افسردگی زنان را درمان کند. 

اگر بارداری رخ ندهد، سطح استروژن و پروژسترون افت کرده و نهایتا به سطحی می‌­رسد که به بدن دستور خون‌ریزی و پریود شدن می‌­دهد. در طول دوران پریود، دیواره­ رحم که برای نگهداری از جنین آماده شده بود تکه تکه شده و از طریق خون از بدن خارج می­‌شود. 

زمان بین هر پریود (از آخرین روز تا اولین روز شروع قاعدگی) به طور متوسط ۲۸ روز طول می­‌کشد و خون ریزی بین ۵ تا ۷ روز در این دوران ادامه دارد. رعایت بهداشت زنان در دوران قاعدگی اهمیت بسیاری دارد. در این دوران زنان ممکن است در معرض ابتلا به بیماری‌های مختلف دهانه رحم قرار بگیرند، از این رو توصیه رعایت بهداشت زنان در زمان پریود به شدت توصیه می‌شود تا در پیشگیری از انراع بیماری‌ها، به خصوص پیشگیری از سرطان دهانه رحم موثر باشد. 

دوره پریود و بهداشت زنان در دوران قاعدگی

در چرخه قاعدگی، هر ماه یکی از تخمدان­‌ها تخمک تولید کرده و در نیمه­ نخست چرخه­ قاعدگی، تخمک در حال بلوغ در تخمدان عمدتا استروژن تولید می­‌کند. اثر عمده­ استروژن در این مرحله بر رحم است، به این معنا که موجب ضخیم­ شدن جداره­ داخلی رحم ‌می‌­شود.

در حدود روز چهاردهم قاعدگی (نخستین روز خونریزی روز نخست قاعدگی محسوب می‌شود) کیسه­ حاوی تخمک در تخمدان پاره شده و تخمک آزاد می‌شود و بلافاصله به درون سر قیفی شکل یکی از لوله­‌های رحم (فالوپ) مکیده می‌­شود. مژک‌­های بسیار ریزی که در جداره­ داخلی لوله­ رحم قرار دارند تخمک را به سوی درون رحم می‌­رانند. طی کردن این مسیر حدود سه روز طول می‌­کشد. اگر تخمک در حین حرکت در امتداد لوله­ رحم توسط اسپرمی بارور نشود، می‌­میرد.

چرخه­  قاعدگی

وقتی کیسه­ تخمک پاره شد، تخمدان علاوه بر استروژن شروع به تولید پروژسترون می­‌کند. پروژسترون موجب می­‌شود که جداره­ داخلی رحم بسیار ضخیم‌­تر شده و برای پذیرش تخمک لقاح یافته آماده شود. همچنین موجب سینه­‌ها متورم شده و اگر لقاح صورت گرفت، مجراها و غدد شیری موجود در سینه‌­ها آماده­ تولید شیر شوند. به همین دلیل است که قبل از قاعدگی، در سینه‌­ها احتمالا احساس سنگینی و درد و در نوک سینه‌­ها احساس خارش می­‌کنید.

پروژسترون بر پوست نیز اثر می‌گذارد و موجب جوش زدن می‌­شود. صورت بسیاری از دختران و زنان در هفته­ قبل از قاعدگی یکی دو جوش می‌زند. پروژسترون همزمان بر ترشحات واژن نیز اثر می­‌گذارد. در نیمه­ نخست چرخه­ قاعدگی، این ترشحات روشن، رقیق و ارتجاعی است، اما اثر پروژسترون موجب غلیظ، مات، چسبناک و غیر ارتجاعی شدن و تغییر بوی آن می‌شود.

گفتنی است، تمامی این تغییرات در ترشحات واژن کاملا طبیعی است و در واقع عدم وجود این ترشحات غیرعادی است. همچنین اگر این ترشحات بوی شدید داشته باشد ممکن است عفونت داشته باشید که برخی اوقات به دلیل عدم رعایت بهداشت در دورات قاعدگی رخ می‌دهد. در چنین شرایطی باید به پزشک مراجعه کنید. 

اگر لقاح و بارداری تا حدود روز بیست و پنجم چرخه­ قاعدگی اتفاق نیفتد، تخمک می­‌میرد و تولید هر دو هرمون زنانه در تخمدان­‌ها متوقف می‌­شود. توقف تولید هورمون­‌ها موجب می­‌شود جدارهی داخلی رحم که در حال ضخیم شدن بوده تا تخمک بارور شده را بپذیرد، چند روز بعد متلاشی شود. این جداره به همراه تخمک از بدن به صورت خونریزی قاعدگی دفع می‌شوند و معمولا سه تا هفت روز طول می­‌کشد. سپس همین چرخه از نو تکرار می‌­شود.

بهداشت زنان در دوران قاعدگی

در دوران قاعدگی، رعایت بهداشت و همچنین تغذیه مناسب می‌تواند تضمین کننده سلامت شما باشد. در این مطلب از وبسایت سبک زندگی می‌توانید درباره رژیم غذایی عادت ماهیانه بیشتر بخوانید. اما در ادامه مطالبی را خواهیم گفت که در بهداشت زنان در دوران قاعدگی موثر است. از این رو، در این قسمت با مطرح کردن چندین سوال مهم درباره­ بهداشت زنان در دوران قاعدگی و پاسخ دادن به آن­ها سعی خواهیم کرد بعضی از سوالات شما را درباره­ رعایت بهداشت در دوران قاعدگی پاسخ دهیم.

بهداشت زنان در دوران قاعدگی

شستن واژن در زمان پریودی

  • هر چند وقت یکبار باید ناحیه­ تناسلی خود را در دوران پریود شست و شو دهید؟

خون مکان مناسبی برای رشد باکتری است. به همین علت است که پزشکان توصیه می‌­کنند برای رعایت بهداشت در دوران قاعدگی، حداقل روزی دو بار در طول پریود این ناحیه شست و شو داده شود؛ یکبار در صبح و یکبار هم در عصر. اگر احساس ناراحتی می­‌کنید می­‌توانید بیش­تر این کار را تکرار کنید. نبود بهداشت کافی در دوران پریود ممکن است شروع بیماری‌­ها و اتفاقات ناخوشایند باشد.

  • دکتر زنان چه محصولاتی را برای رعایت نکات بهداشتی دوران قاعدگی پیشنهاد می­‌کند؟ 

واژن یک اندامی خود مراقبتی است که به خوبی توانایی ترمیم و بهبود خود را دارد. این نکته بسیار مهم است که محیط طبیعی آن را با استفاده از صابون با انواع محصولات بهداشتی متنوع برهم نزنیم. پزشکان توصیه می­‌کنند ناحیه­ تناسلی را با آب ولرم بدون استفاده از صابون و دیگر محصولات بهداشتی شست و شو دهید و برای رعایت بهداشت در دوران قاعدگی از هر شوینده‌ نامناسب به خصوص برای مناطق داخلی واژن، استفاده نکنید. 

  • نحوی صحیح شستن واژن در زمان پریودی چیست؟

برای رعایت بهداشت در دوران پریودی، تنها شست و شو کافی نیست، بلکه باید نحوی صیحیح شست و شو نیز رعایت شود. به این معنا که شست وشو نباید به گونه‌ای باشد که باکتری‌هایبیماری‌­زا و آثار مدفوع از ناحیه معقعد به سمت واژن هدایت شوند و احتمال عفونت را بالا ببرند.

بهداشت زنان در دوران قاعدگی با انتخاب وسیله مناسب و بهداشتی

امروزه راه­‌های بسیاری وجود دارد تا با استفاده از آن­ها در دوران قاعدگی خونریزی را دفع کرد. از بین این راه­‌ها ما به سه تا از معروف و معمول­‌ترین آن­ها اشاره خواهیم کرد.

  • نوار بهداشتی یا پد بهداشتی یکی از معمول­‌ترین روش­‌هاست که در ایران نیز بیش­تر زنان از این محصول استفاده می‌­کنند. این پد بهداشتی خون و ترشحات حاصل از پریود را جذب کرده و باید بین ۲ تا ۴ ساعت پس از استفاده باید تعویض شود.

بهداشت قاعدگی

  • یکی دیگر از روش­های متداول استفاده از تامپون است. باید دقت شود که محصولی انتخابی کمترین میزان جذب را برای شما داشته باشد. تامپون وسیل‌ه­ای کاربردی همانند نوار بهداشتی است، اما به جای اینکه از خارج بدن خون و ترشحات را جذب کند، داخل بدن این کار را انجام می‌­دهد. 
  • از دیگر روش­‌ها که دوستدار محیط زیست است، استفاده از کاپ قاعدگی است. کاپ قاعدگی ظرفی به شکل کاسه و گود بوده که معمولا از سیلیکون پزشکی یا پرایمر قابل انعطاف ساخته می­‌شود و ضد حساسیت است. این کاپ یا فنجان داخل واژن کار گذاشته می‌­شود و قادر به جمع‌آوری ترشحات قاعدگی است. این فنجان بسته به میزان خونریزی باید از ۴ تا ۱۲ ساعت برداشته، تخلیه شود و با آب داغ شست و شو داده شود سپس از نو مورد استفاده قرار گیرد. برای رعایت بهداشت زنان در دوران قاعدگی، بعد از هر دوره استفاده از کاپ، باید در آب جوش به مدت ۵ دقیقه قرار داده شود تا در ماه بعدی محل رشد باکتری و عوامل بیماری­زا نباشد.

در این بین زنانی وجود دارند که ترجیح می‌­دهند از یکی از این محصولات به طور مداوم و به مدت طولانی استفاده کنند، اما ممکن است دیگران ترجیح دهند از محصولات مختلف بهداشتی با برندهای تجاری متفاوت استفاده کنند و در طول این دوران از یک محصول ثابت استفاده نکنند.

توصیه ما این است که برای یک مدت نسبتا طولانی از یک محصول و برند استفاده کنید تا متوجه شوید کدام کارایی بیش­تری برای شما دارد و بیش­تر برای شما مناسب است.

کاپ قاعدگی

  • آیا باید از محصولات بهداشتی که بیش­تر خون را جذب می­‌کنند استفاده کرد تا تعداد دفعات تعویض آن کاهش یابد؟

همیشه محصولات بهداشتی را انتخاب کنید که متناسب میزان خونریزی شما باشد. اگر کمتر از یکبار در ۴ تا ۸ ساعت برای تامپون و ۴ ساعت برای پد بهداشتی آن­ها را تعویض کنید ممکن است عواقب ناخوشایندی همراه داشته باشد، زیرا این محصولات بهداشتی زمینه بسیار مناسبی برای رشد و تکثیر باکتری­‌ها و عفونت است و بهداشت زنان در دوران قاعدگی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

  • اگر در شب از پد بهداشتی استفاده کنید و برای خواب ۸ ساعته آماده شوید، آیا باید هر ۴ ساعت بلند شده و پد خود را تعویض کنید؟

در طول روز که شما مشغول فعالیت هستید ترشحات شما معمولا بیش­تر و غلیظ‌‌‌­تر است پس پد ترشحات بیش­تری جذب می­‌کند. این باعث ایجاد زمینه‌­ای مناسب برای رشد باکتری‌­ها می‌­شود. به همین خاطر است که شما نباید از یک پد بیش­تر از ۴ ساعت استفاده کنید. اما، زمانی که شما خواب هستید فعالیت بدن کاهش یافته و کمتر می­‌شود در نتیجه خونریزی و ترشحات نیز کاهش می‌یابد. بنابراین شما می‌­توانید از یک پد در تمام طول شب استفاده کنید.

آیا استحمام در دوران قاعدگی توصیه می‌شود

نیازی به این نیست که خود را از نعمت حمام کردن در طی دوران پریود محروم کنید. به طور معمول آب جاری نمی‌­تواند صدمه‌­ای وارد کند. هرچند باید توجه کنید که برای رعایت بهداشت زنان در دوران قاعدگی و استحمام کردن، خود حمام یا وان تمیز باشد، زیرا در دوران پریود سیستم ایمنی بیش­تر تمایل به عفونت کردن دارد.

نکته­ دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد این است که خوابیدن در وان پر از آب به مدت طولانی احتمال عفونت را افزایش می‌­دهد، پس بهتر از در این دوران از آب روان استفاده شده و برای استحمام از دوش استفاده شود.

بهداشت در طول پریود

آیا درمان بوی بد قاعدگی با استفاده از محصولات معطر زنانه توصیه می‌شود

دئودورانت بهداشتی زنانه و انواع اسپری­‌‌های خوشبو کننده در شمار عواملی هستند که واژن را تحریک کرده و سلامتی آن را تهدید می‌کنند. عوارضی که ممکن است پس از استفاده از این محصولات پدیدار شود شامل، خارش، قرمزی، ترشحات غیرعادی و غلیظ واژینال است.

هرگونه تماس با مواد شیمیایی برای درمان بوی بد قاعدگی، از جمله محصولات بهداشتی خوشبو کننده زنان، باید به حداقل برسد. بهتر این است که با دستمال خیس یا دستمال مرطوب ناحیه­ تناسلی تمیز شود.

  • دستمال مرطوب خوب و مناسب شامل چه موادی است؟

شما می‌­توانید دستمال توالت را جایگزین دستمال مرطوب کنید که هم نرم‌­تر و هم لطیف‌­تر است. محصولی را انتخاب کنید که بدون الکل و مواد معطر است. همچنین سطح PH  آن نیز باید متعادل باشد. دستمال­‌های مرطوب حاوی الکل یا دستمال‌­هایی که PH آن نامناسب است سبب تحریک پوست و غشای مخاطی می‌شود.

  • سطح PH مناسب برای محصولات بهداشتی چه سطحی است؟

PH واژن به دلیل وجود لاکتوباسیل‌های مفید در آن اسیدی است که از بدن در برابر عفونت­‌ها و سایر عوامل بیماری‌­زا محافظت می­‌کنند. بسیاری از کارشناسان توصیه می­‌کنند که ناحیه­ تناسلی را با آب گرم روان و بدون مواد شوینده شست و شو دهید و برخی پیشنهاد می­‌کنند از محصولات بهداشتی با PH اسیدی ۳.۸ استفاده کنید.

بهداشت زنان در دوران قاعدگی و رعایت بهداشت عمومی 

  • بعد از استفاده از محصولات بهداشتی آن­ها را به همان شکل در سطل زباله بیندازیم یا آن را در چیزی پیچانده و سپس در سطل بیندازیم؟

پد استفاده شده را رول کنید و آن را در کاغذ روزنامه بپیچید یا برای این کار از دستمال توالت استفاده کنید و سپس آن را دور بیندازید. برای تامپون تنها پیچیدن در دستمال توالت کافی است. این کار باعث می‌­شود از بوی ناخوشایند و رشد باکتری­‌ها و گسترش آلودگی جلوگیری شود.

سطح PH مناسب برای محصولات بهداشتی

سخن پایانی

رعایت بهداشت زنان در دوران قاعدگی تضمین کننده سلامت زنان است. امیدواریم توانسته باشیم به بسیاری از سوالات شما در رابطه با رعایت بهداشت در دوران پریود پاسخ داده باشیم. پریود یک اتفاق طبیعی است با این حال بسیاری از زنان نسبت به کوچکترین موارد بهداشتی آن بی‌اطلاع هستند یا حتی به محصولات بهداشتی دسترسی ندارند. پس توصیه می‌شود که راجع به این اتفاق طبیعی بدن خود آگاهی بیش­تری داشته باشید تا بهتر بتوانید بهداشت را در این دوران رعایت کنید. از پریود شدن هرگز خجالت نکشید و در این دوران بیش­تر از خود مراقبت کنید و به اطرافیان نیز بگویید تا آن­ها هم در این دوران بیش­تر مراقب شما باشند.

نظرات کاربران