در مورد ارزش غذایی و خواص سیر اظهارات بسیاری می‌شود که برخی از آنها اغراق‌آمیز است. ما در این مقاله می‌خواهیم تنها بخش‌های علمی تایید شده در مورد فواید سیر را به شما اطلاع دهیم. اگر می‌خواهید در مورد فواید سیر و شرایط و ترفندهای نگهداری آن بیاموزید ادامه این مقاله را مطالعه کنید.

آنچه در این مقاله می‌خوانید:

خواص سیر

مواد مغذی سیر

شرایط نگهداری سیر 

کاربردهای دارویی سیر

کاربردهای غذایی سیر

چند ترفند برای استفاده بهتر از خواص سیر

نکات هشدار دهنده در مصرف سیر 

آنچه شاید ندانید

خواص سیر

•   حبه‌های سیر شامل تعداد زیادی ماده مغذی منحصر به فرد، مواد معدنی، ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌هایی هستند که خواص دارویی آن‌ها اثبات شده است. مقدار کل مقاومت آنتی‌اکسیدانی سیر (مقدار ORAC) برابر با ۵۳۴۷ میکرومول ترولوکس بر صد گرم است.
•  غوزه سیر دارای ترکیبات تیوسولفینات آلی مانند دیالیل دی‌سولفید، دیالیل‌تری سولفید و آلیل پروپیل دی‌سولفید هستند. هنگام له‌کردن یا خرد کردن غوزه سیر، این ترکیبات از طریق یک واکنش آنزیمی به آلیسین تبدیل می‌شوند.
•  مطالعات آزمایشگاهی نشان می‌دهند که آلیسین با مهار آنزیم ردوکتاز HMG-CoA در سلول‌های کبد، تولید کلسترول را کاهش می‌دهد.
•  آلیسین با کمک به آزاد شدن نیتریک اکسید (NO) شکنندگی رگ‌های خونی را کاهش می‌دهد. نیتریک اکسید رگ‌های خونی را شل می‌کند. به همین دلیل باعث کاهش فشار خون کل می‌شود. به علاوه، جلوی تشکیل لخته پلاکتی را می‌گیرد و عملکرد فیبرینولیتیک در رگ‌های خونی دارد. این عملکرد آلیسین کمک می‌کند تا خطر کلی ابتلا به بیمار‌ی سرخرگ کرونری (CAD)،  بیماری سرخرگ محیطی (PVD) و سکته کاهش یابد.
•  پژوهش‌ها نشان می‌دهند که مصرف سیر با کاهش خطر ابتلا به سرطان دستگاه گوارش در ارتباط است.
•  همچنین، مشخص شده که آلیسین و سایر ترکیبات اساسی فرا‌‌ر، خواص آنتی‌باکتریال، ضد ویروس و ضد قارچ دارند.
•  سیر یک منبع فوق‌العاده از مواد معدنی و ویتامین‌های ضروری برای داشتن سطح سلامت ایده‌آل است. غوزه سیر یکی از غنی‌ترین منابع پتاسیم، آهن، کلسیوم، منیزیوم، منگنز،‌ روی و سلنیوم هستند. سلنویم یک ماده معدنی  برای سلامت قلب و یک عامل مشترک ضروری برای آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان در بدن محسوب می‌شود. بدن انسان از منگنز به عنوان کوفاکتوری برای سوپراکسید دیسموتاز و آنزیم آنتی‌اکسیدان استفاده می‌کند ( برای آنکه آنزیم‌ها بتوانند نقش کاتالیزور داشته باشند به کوفاکتورها نیاز دارند. کوفاکتورها اجزای غیرپروتئینی برخی از آنزیم‌ها هستند.)
•  آهن موجود در سیر برای شکل‌گرفتن گلبول‌های قرمز ضروری است.
•  این گیاه دارای بسیاری از آنتی‌اکسیدان‌های زردینه مانند بتاکاروتن، زاکسانتین و ویتامین‌هایی مانند ویتامین ث است. ویتامین ث کمک می‌کند تا مقاومت بدن در برابر عوامل عفونت‌زا و رادیکال‌های آزاد التهاب‌زا بالا برود. 

مواد مغذی سیر

از جمله خواص سیر می‌توان به مقدار بالای ویتامین و مواد معدنی موجود در آن اشاره کرد. مواد مغذی موجود در صد گرم سیر، به شرح زیر است:

• ۹۵ درصد ویتامین ب۶ (پیریدوکسین)
• ۵۲ درصد ویتامین سی
• ۳۳ درصد مس
• ۲۱ درصد آهن
• ۱۸ درصد کلسیوم
• ۲۶ درصد سلنیوم
• ۷۳ درصد منگنز

شرایط نگهداری سیر 

•  غوزه‌های سیر زمانی برداشت می‌شوند که برگ‌های پایینی گیاه زرد شده و نشانه‌هایی از خشک شدن داشته باشند. سپس غوزه‌ها پیش از فروخته شدن در بازار، چند هفته در سایه و به وسیله جریان هوا خشک می‌شوند.
•  در بازار، سیر در انواع شکل‌ها دیده می‌شود: غوزه‌های کامل،‌ سیر خشک شده، حبه‌های تکی، حبه‌های فرآوری‌شده، پودر سیر و عصاره سیر.
•  غوزه‌های خشک‌شده می‌توانند در دمای اتاق در محیطی تاریک و خنک و بدون رطوبت تا هفته‌ها در شرایط خوبی نگهداری شوند.اما عصاره سیر باید در یخچال نگهداری شود.

کاربردهای دارویی سیر

•  زمانی طولانی گیاه سیر در بسیاری از داروهای سنتی هندی و چینی به عنوان دارویی برای سرماخوردگی، سرفه، برونشیت و غیره استفاده می‌شده است.
•  روغن سیر به عنوان یک پماد موضعی برای کچلی (یک قارچ پوستی) نیز کاربرد دارد.
•  در طب مدرن هم بر خواص سیر تاکید شده است. این گیاه خارق‌العاده به خاطر خواص آنتی‌باکتریال، ضد سرطان، ضد دیابت، تقویت‌کننده سیستم ایمنی و پایین‌آورنده کلسترول به عنوان یک ماده غذایی مفید برای سلامت معرفی شده است.

کاربردهای غذایی سیر

•  خواص سیر محدود به فواید آن برای سلامتی نیست. در بسیاری از دستورهای غذایی از سیر به خصوص به عنوان چاشنی و تزیین استفاده می‌شود.
•  به طور کلی برگ‌های سیر نسبت به حبه‌های آن کمتر تند و تیز هستند و در دستورهای غذایی مانند جوانه و برگ  پیاز یا پیازچه استفاده می‌شوند.
•  برای آماده کردن سیر جهت استفاده، پوسته بیرونی آن با دست کنده می‌شود و قسمت سفید و نرم حبه به وسیله چاقو بریده یا با استفاده از دستگاه سیر خردکن له می‌شود.

برای یادگرفتن چند چاشنی و غذای خوشمزه با استفاده از سیر می‌توانید طرز تهیه سالادسزار، سس باربیکیو و سس اسپاگتی خانگی را بخوانید.

چند ترفند برای استفاده بهتر از خواص سیر

•  سیر یکی از مواد اولیه معمول برای خوش‌طعم کردن سبزیجات، گوشت و غذاهای دریایی است.
•  حبه‌های آن طعمی تند و تیز به غذاهایی مانند نان، تست و بروشتا می‌دهد. (بروشتا تکه‌های گریل‌شده نان است که روی آن با عصاره سیر و تاپینگ‌هایی مانند روغن زیتون، فلفل، گوجه فرنگی، پنیر و گوشت می‌ریزند.)
•  حبه‌های سیر همچنین برای پخت سوپ‌های فصلی، چاتنی و انواع سس استفاده می‌شود.
•  قسمت‌های بالایی سیر مانند سایر سبزیجات مثل پیازچه و تره، در پخت بعضی غذاهای آسیای شرقی استفاده می‌شود.

نکات هشدار دهنده در مصرف سیر 

•  حبه‌های سیر دارای آلیسین هستند که به عنوان رقیق‌کننده خون عمل می‌کند. به همین دلیل توصیه می‌شود بیمارانی که از داروهای ضدانعقادی مانند وارفارین استفاده می‌کنند از مصرف سیر پرهیز کنند؛ چرا که ترکیب آن‌ها ممکن است منجر به خون‌ریزی شدید شود.
•  سیر غوطه‌ور در روغن که در تهیه غذا استفاده می‌شود، بستر رشد کلوستریدیوم بوتولیسم را فراهم می‌کند. این امر به ایجاد شرایطی به نام بوتولیسم (فلج سیستم عصبی) می‌انجامد. در نتیجه توصیه می‌شود غذاهای دارای سیر در یخچال نگهداری و هرچه سریع‌تر مصرف شوند.
•  ترکیبات سولفید در سیر به آلیل‌متیل سولفید متابولیزه می‌شود. همان ماده‌ای که از طریق عرق و تنفس دفع می‌شود و بو و نفس نامطبوع (هالیتوز) را به وجود می‌آورد.

 

آنچه شاید ندانید

این گیاه دارویی متعلق به خانواده پیازیان، سرده سیر است و با نام علمی الیوم ساتیووم (Allium sativum) شناخته می‌شود. به نظر می‌رسد، خاستگاه آن کوهستان‌های آسیای مرکزی بوده و از آنجا در تمام مناطق معتدل و نیمه‌گرمسیر دنیا گسترش یافته است.

الیوم ساتیووم یک گیاه چندساله است، اما به صورت یک محصول یک‌ساله پرورش داده می‌شود. روش‌های پرورش آن شبیه به روش‌های پرورش پیاز است. ارتفاع گیاه بالغ به پنجاه تا شصت سانتی‌متر می‌رسد. ریشه پیازی زیرزمینی آن شامل هشت تا بیست محفظه حباب‌گونه (حبه) است که میخک نام دارند. تمام حبه‌های سیر با چندین لایه از پوشش‌های نازک و ورقه‌ای پوشانده شده‌اند.

برخلاف پیاز، گل‌های سیر بدون جنسیت هستند و به همین دلیل بذر تولید نمی‌کنند. گیاه تازه می‌تواند با کاشتن قسمت‌هایی از غوزه سیر رشد داده شود.