پیاز متعلق به خانواده سیر بوده که این خانواده شامل سبزیجاتی چون پیازچه، سیر و تره‌فرنگی می‌شود. پیازها در شکل، رنگ و مزه‌های گوناگونی وجود دارند که از انواع رایج آن می‌توان به پیاز قرمز، زرد و سفید با اندازه‌های متوسط اشاره کرد. اگرچه پیاز در همه فصل‌ها موجود است، اما با توجه به فصلی که آن‌ را پرورش می‌دهند، طعم و بافت آن از شیرین و آبدار تا تند و تیز تغییر می‌کند. گفتنی است، چین بزرگترین کشور تولید کننده پیاز محسوب می‌شود.

 پیاز به صورت بالقوه دارای خواص درمانی و سلامتی است. خواص پیاز شامل کاهش خطر ابتلا به انواع سرطان، بهبود خلق و حفظ سلامت پوست و مو می‌شود. در این مقاله درباره خواص پیاز، مواد مغذی تشکیل‌دهنده آن و نحوه استفاده بیشتر از آن در رژیم غذایی بحث می‌کنیم.

آنچه در این مطلب می‌خوانید:

خواص پیاز برای پیشگیری از سرطان

خواص پیاز برای پوست و مو

تاثیر مصرف پیاز بر تعادل فشار خون

حساسیت به پیاز

پیاز در رژیم غذایی

خواص پیاز برای پیشگیری از سرطان

پژوهشگران بررسی گسترده‌ای را در مورد رابطه سبزیجات خانواده سیر با سرطان، به ‌خصوص سرطان‌های معده و روده بزرگ انجام داده‌اند.

در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۹ که در مجله سرطان‌شناسی (آنکولوژی) بالینی آسیا و اقیانوسیه منتشر شده است، ۸۳۳ نفر از مبتلایان به سرطان روده بزرگ با ۸۳۳ نفر که مبتلا به این بیماری نبودند، مقایسه شدند. پژوهشگران دریافتند که خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ در کسانی که سبزیجات خانواده سیر، مانند پیاز را مصرف می‌کنند، ۷۹ درصد کمتر از سایرین است.

متخصصان به درستی متوجه نشدند که دقیقا چه مکانیزمی در ترکیبات پیاز وجود دارد که از بروز سرطان پیشگیری می‌کند، اما فرضیه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد پیاز مانع از تشکیل تومور و جهش سلولی می‌شود. یک فنجان پیاز خردشده ۱۳.۱۱ درصد از میزان مصرف روزانه- RD یک فرد بزرگسال به ویتامین ث را تامین می‌کند. این ویتامین به عنوان یک ‌آنتی‌اکسیدان جلوی تشکیل ترکیبات رادیکال آزاد را که در ابتلا به سرطان نقش دارند، می‌گیرد.

پژوهشی در سال ۲۰۱۵ نشان داد که رابطه‌ای عمومی میان افزایش مصرف سبزیجات خانواده سیر و کاهش خطر ابتلا به سرطان به‌خصوص سرطان‌های معده و دستگاه گوارش وجود دارد. مؤلفان این مقاله ذکر کردند ترکیباتی به نام ترکیبات آلی گوگرد یا ترکیبات اورگانوسولفور که در پیاز وجود دارد می‌تواند رشد تومورها را سرکوب کند. با این حال تاکید کردند که تمام ارگانوسولفورها خواص آنتی‌اکسیدانی ندارند. پژوهش‌های بیشتری نیاز است تا مشخص شود کدام ترکیبات پیاز خواص محافظت‌کننده ضدسرطان دارند.

باوجود این، مؤلفان این پژوهش اشاره کرده‌اند که پیاز و سایر سبزیجات خانواده سیر به تنهایی مانع از ابتلا به سرطان نمی‌شوند، بلکه در کنار سایر فاکتورهای سبک زندگی به کاهش خطر (ابتلا به سرطان)‌ کمک می‌کنند. آن‌ها همچنین ذکر کردند با وجود این که پژوهش‌ها رابطه‌ای را میان مصرف سبزیجات خانواده سیر و کاهش خطر ابتلا به سرطان نشان داده‌اند، میزانی که یک فرد باید این سبزیجات را مصرف کند تا حداکثر فایده را از آن ببرد هنوز مشخص نیست.

خواص پیاز برای پوست و مو

پیاز به عنوان یک منبع خوب ویتامین ث به تولید و حفظ کلاژن کمک می‌کند. کلاژن در تقویت استحکام پوست و مو نقش دارد. از این رو، در برخی موارد از آب پیاز برای تهیه ماسک مو استفاده می‌شود. در حقیقت آنزیم کاتالاز موجود در آب پیاز به کاهش هیدروژن پراکسید مو و پوست سر کمک کرده و در نتیجه در بازگشت رنگ طبیعی موهای خاکستری و بهبود سلامت موها موثر است.

تاثیر مصرف پیاز بر تعادل فشار خون

در پژوهشی در سال ۲۰۱۹، پژوهشگران نشان دادند که کوئرستین، ترکیبی در پوست پیاز، زمانی که استخراج و به عنوان مکمل مصرف شود می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند. با این حال، این پژوهش اثر بالقوه تاثیر مصرف پیاز را در فشار خون به عنوان بخشی از رژیم غذایی به جای مصرف کوئرستین به عنوان مکمل بررسی نکرده است.

حساسیت به پیاز

پیاز خطرات کمی برای افراد مصرف‌کننده دارد. با وجود این، ممکن است بعضی افراد به پیاز حساسیت داشته باشند یا نتوانند آن را به خوبی هضم کنند. کسانی که پس از خوردن پیاز دچار مشکل می شوند باید حتما این موضوع را با پزشک درمیان بگذارند.

چرا خرد کردن پیاز باعث اشک آمدن از چشم می‌شود

پوست‌کندن و خرد‌کردن پیاز باعث آمدن اشک از چشم می‌شود. این واکنش به دلیل وجود گازی به نام سینپروپانِتیال-اس-اکسید اتفاق می‌افتد.

این ماده شیمیایی یک ترکیب مایع است که به عنوان عامل لاکریماتوری عمل می‌کند؛ به این معنی که باعث ریزش اشک یا سوزش چشم‌ها می‌شود.

انجمن ملی پیاز برای کاهش اشک ریختن هنگام خردکردن پیاز پیشنهاد می‌کند که پیاز را برای سی دقیقه در فریزر قرار دهید و سپس قسمت بالایی و لایه بیرونی آن را جدا کنید. به ریشه پیاز دست نزنید، چرا که این قسمت بیشترین عامل‌های لاکریماتوری را دارد.

پیاز، می‌تواند یک ماده مفید برای اضافه کردن به برنامه غذایی باشد. با این حال الگوی کلی غذا خوردن شخص مهم‌ترین عامل در پیشگیری از بیماری‌ها و حفظ سلامتی است.

پیاز در رژیم غذایی

•  هنگام انتخاب و خرید پیازهایی را انتخاب کنید که سفت باشند و پیش از کنده شدن پوستشان اصلا بو ندهند یا بوی کمی بدهند.
• اضافه کردن پیاز به یک وعده غذایی راهی مناسب برای خوش‌طعم کردن غذا بدون اضافه کردن کالری، چربی و سدیم به آن است.
• پیاز یکی از مواد غذایی اصلی در انواع آشپزی‌ها و تکمیل‌کننده بسیاری از غذاهاست. افراد می‌توانند از پیاز خام خردشده در تهیه انواع ساندویچ و یا افزودنی به سالاد استفاده کنند. این سبزی همچنین می‌تواند به سالساها و دیپ‌ها طعم خوشمزه جدیدی اضافه کند.

چند دستور غذایی سالم که پیاز جزوی از مواد غذایی اصلی آن‌هاست عبارتند از:

• ترشی پیاز
• املت اسپانیایی پیاز و سیب‌زمینی
• دیپ پیاز بدون لبنیات

پیاز همچنین در حالت تفت‌داده، گریل، کباب‌شده یا کاراملی طعم فوق‌العاده‌ای خواهد داشت.

با وجود این که پیاز یک افزودنی فوق‌العاده برای یک رژیم متعادل و سالم است، افراد باید به جای تمرکز بر مصرف پیاز روی خوردن انواع مختلفی از غذاها تمرکز کنند.