از گذشته رنگ صورت بیانگر حال عمومی و آشکار ساختن مشکلات و بیماری‌های درونی محسوب می‌شد. گذشتگان ما با تغییر رنگ چهره و پوست صورت از جمله، رنگ پیشانی، رنگ گونه‌ها، رنگ و روی کل صورت، رنگ زبان، رنگ چشم و تیرگی دور چشم پی به اسرار و شرایط درونی بدن می‌بردند. امروه نیز پزشکان زیادی از این روش برای تشخیص و تعیین مشکلات و بیماری‌ها استفاده می‌کنند. بازخورد فعل و انفعالات داخل بدن چه درست و مناسب و چه مشکل‌ساز و خطرناک، روی پوست ما به ویژه پوست صورت نمایان می‌شود. سیاهی زیر چشم نیز می‌تواند، بسیار عادی و غیر خطرناک محسوب شود و یا نشانه و علامتی از بیماری یا مشکلی در درون بدن انسان باشد. شناخت دقیق علم رنگ پوست شناسی و ارتباط آن با مشکلات درونی به طور کامل، وقت و حوصله‌ی بسیاری می‎طلبد. در این متن سعی می‌کنیم به تغییر رنگ پوست اطراف چشم، عوارض تیرگی دور چشم و درمان آن بپردازیم. 

فهرست مطالب

• تیرگی دور چشم نشانه چیست

• تیرگی دور چشم در بارداری

• تیرگی دور چشم نوزادان

• تیرگی دور چشم کودکان 

• برای رفع سیاهی دور چشم چه باید کرد

• درمان خانگی سیاهی دور چشم

• آیا تیرگی دور چشم ارثی است

تیرگی دور چشم نشانه چیست

همانطور که پیش‌تر گفته شد، تغییر رنگ پوست به ویژه پوست صورت، می‌تواند نشانه و علامتی از طرف اندام‌ها، دستگاه‌ها و یا بافت‌های بدن ‌باشد، که هشداری از به مشکل‌ خوردن و نادرست بودن عملکرد طبیعی و فعالیت خود دارند.

تیرگی پوست دور چشم می‌تواند در بسیاری از افراد به دلیل بافت حساس و نازک پوست آن ناحیه از صورت و به دلایلی غیر از بروز بیماری و کمبود مواد مغذی بروز کند. ولی در پاره‌ای از موارد که در ادامه به آنها بیشتر خواهیم پرداخت، ممکن است نشانه و یا علامتی از مشکلات و کمبودهای درونی باشد. در ذیل تعدادی از دلایل ایجاد تیرگی دور چشم را بیان می‌کنیم.

• افزایش سن: در افراد سالخورده و پا به سن گذاشته به دلیل افزایش ضعف بافت پوست و کاهش توان خون‌رسانی، بخش‌های حساس پوست مانند دور چشم بیشتر از دیگر نقاط پوستی دچار آسیب شده و تغییر رنگ می‌دهند. این تغییر رنگ به دلیل کاهش کلاژن و بافت چربی نیز در این افراد صورت می‌گیرد. در این مطلب از وبسیات سبک زندگی درباره مکمل کلاژن بیشتر بخوانید. 
• کم‌خوابی: کمبود خواب موجب کاهش عملکرد درست اندام‌های بدن به ویژه دستگاه گردش خون می‌شود. کاهش خون رسانی به بافت اطراف چشم موجب سیاهی زیر چشم خواهد شد.
• کمبود مواد مغذی: رژیم غذایی غیر اصولی و یا سوتغذیه می‌تواند، باعث کاهش تامین مواد معدنی و مغذی حیاتی به بدن و ارگان‌های مهم آن شود. می‌توان از عوارض کاهش مواد مغذی به خشکی پوست و تیرگی پوست به ویژه تیرگی دور چشم اشاره کرد. شناخت اصول تغذیه سالم و رعایت آن می‌تواند به شما در این زمینه کمک کند. 
• کمبود آب: کم آبی و کاهش مقدار حجم آب در خون می‌تواند، به بافت پوست بویژه مناطق حساس پوستی مانند پوست اطراف چشم آسیب بزند. از این رو با هیدراته نگه داشتن بدن، با سیاهی دور چشم مقابله کنید.
• مشکلات ارثی: ژنتیک می‌تواند، میزان رنگدانه‌های پوستی بویژه رنگدانه‌های پوست اطراف چشم، تعداد مویرگ‌های پوستی و همچنین میزان ضخامت پوست را تحت تأثیر قرار بدهد. 
• نور خورشید: خورشید به وسیله نور خود (اشعه ماورابنفش) می‌تواند موجب تغییر رنگ پوست بویژه مناطق حساس پوستی شود (با تغییر رنگدانه‌های پوستی).
• کافئین و دخانیات: استعمال دخانیات، مواد مخدر و مصرف بیش از حد کافئین می‌توانند، موجب ایجاد نقص در سیستم خون‌رسانی به بافت‌های پوستی بدن به ویژه دور چشم شوند. با شناخت بهترین راه ترک سیگار، سیاهی زیر چشمانتان را از بین ببرید. 
• کم‌ خونی: کاهش میزان خون بدن نقش مهمی در کاهش عملکرد سیستم خون‌رسانی، اکسیژن‌رسانی و رساندن مواد مغذی به بافت‌ها ایفا می‌کند.
• انواع بیماری‌ها: بسیاری از مشکلات درونی موجب ایجاد تیرگی دور چشم و تغییر رنگ بافت پوست اطراف چشم می‌شوند. اختلالات عصبی، مشکلات گوارشی، حساسیت و آلرژی، نارسایی در کلیه‌ها، اگزما، آنمی، مشکلات کبدی و زخم معده جزو مهمترین بیماری‌ها در بروز مشکل تیرگی دور چشم محسوب می‌شوند.
• قاعدگی و تغییرات هورمونی: دوران قاعدگی و زمان‌های که شدت تغییرات هورمونی در بانوان زیاد است، دو دلیل از مهمترین دلایل سیاهی زیر چشم در بانوان خواهند بود.

 

تیرگی دور چشم در بارداری

در دوران بارداری به دلیل وجود جنین در رحم و تغذیه او از طریق جفت، بدن زنان باردار دچار کمبود مواد مغذی و کاهش سرعت خون‌رسانی خواهد شد. همین امر می‌تواند دلیل موجه و خوبی برای بروز تیرگی دور چشم مادران باردار باشد.

تغییرات هورمونی در زمان بارداری در مادران افزایش می‌یابد. این تغییرات می‌توانند موجب ایجاد پف در چشم و صورت و همچنین بروز تیرگی در پوست دور چشم شود.

از دیگر دلایل مهم تیرگی دور چشم در دوران بارداری، می‌توان به کمبود آب و مواد مغذی، وجود استرس و افسردگی بارداری، کم‌تحرکی، رژیم غذایی نامناسب و کم‌خوابی اشاره کرد. با کاهش عوامل استرس‌زا، رژیم غذایی سالم، نوشیدن آب و مایعات فراوان، افزایش تحرک به وسیله انجام تمرینات و ورزش‌های مناسب بارداری و رفع کم‌خونی می‌توان از بروز مشکلات و بیماری‌های دوران بارداری به ویژه سیاهی زیر چشم جلوگیری کرد. 

بهترین روش برای تشخیص درست و اصولی سیاهی زیر چشم در زمان بارداری، مراجعه به پزشک زنان و زایمان است. پزشک با انجام معاینات بالینی، مطالعه پیشینه بیماری‌های زمینه‌ای و در صورت نیاز انجام آزمایشات مختلف، می‌تواند دلیل اصلی و واقعی این مشکل را یافته و بهترین روش برای رفع آن را توصیه کند.
 

تیرگی دور چشم نوزادان

نوزادان به دلیل شرایط حساس سنی و ضعف جسمانی که دارند، مراقبت و محافظت بسیار زیادی را نیز طلب می‌کنند. تغییرات رنگ پوست نوزادان را باید حتماً با پزشک متخصص کودکان در میان گذاشت.

پوست نوزادان بویژه پوست اطراف چشم آنها بسیار نازک و حساس است و تیرگی پوست دور چشم در نوزادان می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد. در صورتی که تغییر رنگ در اطراف پوست چشم دائمی و همیشگی باشد احتمالا، نشانه آلرژی، کم‌خونی و ژنتیک است. ولی اگر این اتفاق به صورت ناگهانی و برای مدتی رخ دهد، می‌تواند از نشانه و علامت جدی بروز بیماری یا مشکلی در درون بدن نوزاد خبر دهد.

ضربه به قسمت فوقانی سر (پیشانی)، ضربه به چشم، پارگی رگ پشت چشمی، پارگی رگ مغزی، عفونت تنفسی، تومورهای مغزی، مشکلات کبدی، مشکلات کم‌خونی و خونریزی‌های داخلی می‌توانند، باعث بروز مشکلاتی از قبیل سیاهی زیر چشم در نوزادان بشوند. به طور کلی در زمان ایجاد تغییرات رنگ پوست نوزادان از جمله تیرگی دور چشم باید به طور حتم به پزشک متخصص کودکان مراجعه کرد.
 

تیرگی دور چشم کودکان 

در کودکان به دلیل شرایط سنی می‌توان برای بروز تیرگی دور چشم دلایل بیشتری نسبت به نوزادان بیان کرد. کمبود آب بدن، کمبود خواب، احتمال ضربه به سر (مانند چشم، پیشانی و کل کاسه سر)، کمبود مواد مغذی (رژیم غذایی نامناسب)، سینوزیت، عفونت باکتریایی، ژنتیک، کاهش جریان خون و مشکلات رگ خونی از دلایلی هستند، که باعث بروز سیاهی زیر چشم در کودکان می‌شوند.

بروز تیرگی در پوست اطراف چشم همیشه خطرناک و نگران کننده نیست؛ ولی باید در صورت بروز این مشکل حتما کودک خود را نزد پزشک متخصص کودکان برده و از او در این باره راهنمایی بخواهید. پزشک با انجام معاینات بالینی، مطالعه زمینه ارثی، انجام آزمایشات می‌تواند دلیل اصلی بروز تغییر رنگ بافت پوست دور چشم را تشخیص داده و بهترین روش برای درمان آن را تجویز کند.

در صورتی که دلیل بروز سیاهی زیر چشم آسیب به چشم، مغز و عفونت باشد و از طرف والدین نادیده گرفته شود، می‌تواند عوارض خطرناک و جبران‌ناپذیری در کودکان به وجود آورد.
        
برای رفع سیاهی دور چشم چه باید کرد

از بین بردن تیرگی زیر چشم به میزان زیادی به دلیل بروز آن بستگی دارد. با شناخت درست و دقیق علت بروز آن، می‌توان تا حدود زیادی آن را درمان کرد. بدون تشخیص پزشک و تجویز روش و داروی مناسب توسط او نمی‌توان به طور اصولی و پزشکی علت را شناخت و به راحتی آن را برطرف ساخت و حتی گاهی به دلایل مهم مغزی، عفونی و کبدیدرمان خودسرانه ممکن است باعث بروز عوارض خطرناک و بیماری‌زای دیگر شود. به طور معمول و در صورت نداشتن دلیل مهم جهت بروز تیرگی دور چشم، می‌توان با تنظیم تایم خواب، انتخاب رژیم غذایی مناسب، انجام عمل جراحی، کاهش استرس، نوشیدن مقدار آب کافی و استفاده از کرم ضد آفتاب مناسب تا حد زیادی مانع از بروز آن شد. 
 

درمان خانگی سیاهی دور چشم

کمپرس آب سرد تا حد زیادی می‌تواند، با کاهش انقباض رگ‌های اطراف چشمی از تیرگی زیر چشم بکاهد. استفاده از کرم دور چشم مناسب (به تجویز پزشک متخصص) می‌تواند از بافت پوست حساس و ظریف اطراف چشم به خوبی محافظت کند. گذاشتن حلقه‌هایی از خیار بر روی چشم، باعث افزایش آب در بافت پوست می‌شود.

چای کیسه‌ای دارای آنتی‌اکسیدان و کافئین است، به همین دلیل گذاشتن چای کیسه‌ای خنک و تازه بر روی چسم تأثیر زیادی در برطرف کردن سیاهی اطراف چشم خواهد داشت. استفاده از ماسک‌های خانگی مناسب، روغن نارگیل در شب، گلاب و سیب‌زمینی نقش مهمی در کاهش تیرگی پوست اطراف چشم خواهند داشت.

ویتامین‌های ای، آ و سی در کاهش تیرگی دور چشم نقش دارند، پس باید تا حد امکان از مواد غذایی سرشار از این ویتامین‌ها برای جلوگیری از بروز این مشکل استفاده کرد.
   

آیا تیرگی دور چشم ارثی است

تیرگی دور چشم می‌تواند ارثی باشد. مقدار رگ‌ها و مویرگ‌های اطراف چشم، تعداد رنگدانه‌های پوستی، ضخامت و حساسیت پوست جزو عواملی هستند که ژن‌ها در تعیین آنها دخالت دارند. افراد با بافت پوستی نسبتا ضخیم و تعداد زیاد ریز مویرگ در اطراف چشم، به مراتب کمتر از افراد پوست نازک و با حساسیت بالا دچار سیاهی دور چشم می‌شوند.

سخن پایانی 

تیرگی دور چشم ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. در قدم اول پس از مشاهده سیاهی زیر چشم، آزمایش چکاپ انجام دهید تا از میزان کافی ویتامین‌ها در بدن مطمئن شوید. سپس در صورت نرمال بودن ویتامین‌های بدن، رژیم غذایی سالم و ورزش را فراموش نکنید. خواب کافی و هیدراته نگه داشتن بدن نیز می‌توانند تا حد زیادی سیاهی اطراف چشم را برطرف کنند.