در سال‌های گذشته برخی تحقیقات برای بررسی تاثیر پاکسازی روده بر روی روند هضم، از بین بردن انگل‌ها و سموم صورت گرفته است. این تحقیقات نشان می‌دهد رژیم پاکسازی روده و مواد غذایی که این کار را انجام می‌دهند در مواردی مانند یبوست، سرطان روده، دفع نامنظم و دارای مشکل می‌تواند مفید باشد. با این حال شواهدی که نشان دهد اینگونه رژیم‌ها در حذف سموم و انگل‌های درون روده موثر هستند بسیار کم است و نیاز به مطالعات بیشتری برای اثبات دارد.

فهرست مطالب

• نقش روده در روند هضم غذا

• مواد غذایی مفید برای استفاده در رژیم پاکسازی روده

• نکاتی که برای رژیم پاکسازی روده با مواد غذایی مهم هستند

نقش روده در روند هضم غذا

روده بخشی از دستگاه گوارش انسان است که دو بخش باریک یا کوچک و روده بزرگ دارد. زمانی که غذا وارد بدن می‌شود پس از عبور از معده وارد روده کوچک شده و در این قسمت روند هضم و استخراج ویتامین‌ها و مواد معدنی آغاز شده و سپس مواد باقی مانده به روده بزرگ منتقل می‌شود.

در روده بزرگ آب باقی مانده استخراج شده و مواد غذایی توسط باکتری‌های موجود در این قسمت تجزیه گشته و آماده دفع از بدن می‌شوند. کارکرد درست روده در هر دو قسمت بسیار مهم است چرا که بخش اعظمی از روند هضم را تشکیل می‌دهند. اگر روده کوچک درست عمل نکند مواد مغذی به درستی از غذاها جذب نخواهد شد. در صورت عملکرد ناصحیح روده بزرگ مشکلات دفع مثل یبوست یا اسهال پیش خواهد آمد.

مواد غذایی مفید برای استفاده در رژیم پاکسازی روده

مکمل‌ها و داروهایی در بازار وجود دارند که می‌توانند به روند پاکسازی روده کمک کنند. برخی از این محصولات در طولانی مدت ممکن است عوارضی برای دستگاه گوارش شما به همراه داشته باشند. با وجود این، بهتر است که با اصلاح رژیم غذایی روند پاکسازی روده را به طور طبیعی انجام دهید. در ادامه ۸ ماده غذایی طبیعی را به شما معرفی می‌کنیم که می‌توانید برای رژیم پاکسازی روده از آن‌ها استفاده کنید.

• نوشیدن آب: هیدراته نگه داشتن بدن و نوشیدن آب به میزان کافی در طول روز برای تنظیم فرآیند هضم بسیار مفید است. متخصصان توصیه می‌کنند روزانه ۶ تا ۸ لیوان آب بنوشید. در کنار نوشیدن آب مصرف مواد غذایی که بخشی از آن‌ها را مایعات تشکیل داده نیز مفید است. برخی از این مواد غذایی که می‌توانید در رژیم پاکسازی روده خود قرار دهید عبارتند از هندوانه، گوجه فرنگی، کاهو، کرفس و میوه و سبزیجات

• نوشیدن آب نمک: شست‌و‌شو سیستم گوارشی با آب نمک به ویژه برای افراد دچار یبوست و بی نظمی مفید بوده و توصیه می‌شود. قبل از مصرف صبحانه و زمانی که ناشتا هستید ۲ قاشق چایخوری نمک دریا یا هیمالیا را با آب ولرم مخلوط کرده و میل کنید. در عرض چند دقیقه احتمالا تمایل به دستشویی رفتن پیدا خواهید کرد. صبح و عصر می‌توانید این کار را انجام دهید. البته، پیش از آن نیز مطمئن باشید که دسترسی به دستشویی خواهید داشت چون در غیر این صورت ممکن است برای شما مشکل ساز شود.

• رژیم غذایی با فیبر بالا: اگر به فکر پیروی از رژیم پاکسازی روده هستید نباید نقش فیبر را نادیده بگیرید. فیبر ماده گیاهی است که توسط آنزیم‌های موجود در سیستم هضم انسان تجزیه نمی‌شود. این ماده مغذی برای دستگاه گوارش لازم بوده و اکثر افراد به آن به اندازه ویتامین‌ها و مواد معدنی اهمیت نمی‌دهند. متخصصات توصیه می‌کنند مصرف فیبر خود را در طول روز و بین وعده‌ها غذایی پخش کنید. اگر می‌خواهید راه‌های ساده برای اضافه کردن فیبر بیشتر به رژیم غذایی را بدانید، به وبسایت سبک زندگی سر بزنید. به طور کلی فیبر به ۲ نوع محلول در آب و نامحلول در آب تقسیم می‌شود؛
  •  فیبر محلول در هنگام هضم آب را جذب کرده و باعث افزایش اندازه مدفوع می‌شود. مواد غذایی حاوی فیبر محلول شامل میوه‌هایی مانند گلابی، آووکادو و توت سیاه، سبزیجات، حبوبات، جو و جو دوسر می‌شوند.
  • فیبرهای نامحلول در حین هضم بدون تغییر در دستگاه گوارش باقی مانده و به حرکت غذا از طریق روده کمک می‌کند. این نوع فیبر در پوست میوه، سبزیجات، غلات کامل، بلغور گندم، ذرت، سبوس و برنج قهوه‌ای وجود دارد. گیاهان، حاوی سلولز و فیبرهایی هستند که یبوست و پرکاری روده را تنظیم کرده و باکتری‌های مفید روده را تقویت می‌کنند.

• ویتامین‌های وجود در میوه‌ها و سبزیجات: تحقیقات نشان می‌دهد کلسیم و ویتامین دی به ویژه D3 در جلوگیری از سرطان روده بزرگ مفید هستند. این مواد به کاهش التهاب در روده کمک کرده و فعالیت برخی مواد شیمیایی که می‌توانند خطر سرطان روده بزرگ را تقویت کنند، محدود می‌نمایند. کلسیم و ویتامین D در بسیاری از سبزیجات برگ‌دار، محصولات لبنی و غلات غنی شده وجود دارند. گیاهانی مانند سیر، زنجبیل و پیاز نیز که هر روز در وعده‌های غذایی خود استفاده می‌کنید دارای خواص ضد میکروبی هستند.
• آبمیوه‌: آبمیوه‌ها پاک کننده‌های محبوبی در رژیم پاکسازی روده هستند. آبمیوه حاوی فیبر و دیگر مواد مغذی است که هم برای دستگاه گوارش و هم برای بدن مفید بوده و به دلیل داشتن آب فراوان می‌تواند به هیدراته نگه داشتن بدن نیز کمک کنند. علاوه بر این موضوع در سال ۲۰۱۵ مطالعه‌ای که توسط یک منبع معتبر صورت گرفته، نشان داد که ویتامین ث ممکن است در پاکسازی روده بزرگ نقش داشته باشد و همانطور که می‌دانید میوه‌ها و سبزیجات از منابع غنی ویتامین C به شمار می‌روند.

• اسموتی‌ها: روش دیگر استفاده از میوه در رژیم پاکسازی روده مصرف آن به صورت اسموتی است. اسموتی تکه‌های میوه خرد شده است که معمولا با شیر، آب، آبمیوه، عسل و ماست ترکیب شده و در مخلوط کن ریخته می‌شوند. از آنجایی که در روند گرفتن آبمیوه پوست و برخی از قسمت‌های آن دور ریخته می‌شود متخصصان تغذیه توصیه می‌کنند برای دریافت فیبر بیشتر از میوه و سبزیجات آن‌ها را به صورت اسموتی استفاده کنید. برای بهره‌مندی از خواص آبمیوه و اسموتی‌ها لازم نیست از دستور العمل خاصی پیروی کنید بلکه تنها میزان مصرف آن‌ها را در رژیم غذایی خود افزایش دهید. با دنبال کردن این صفحه می‌توانید طرز تهیه انواع اسموتی‌ها را یاد بگیرید. 
• نشاسته‌های مقاوم: غذاهای گیاهی مانند سیب زمینی، برنج، حیوبات، موز و غلات از منابع سرشار این نوع نشاسته هستند. نشاسته‌های مقاوم با کمک به میکروفلور که نوعی باکتری درون روده است باعث تقویت روده بزرگ می‌شوند. همچنین، بررسی‌ها نشان می‌دهد این نوع نشاسته در کاهش میزان خطر ابتلا به سرطان روده نیز موثر است. گنجاندن اینگونه مواد غذایی در رژیم پاکسازی روده می‌تواند در این زمینه مفید باشد.

• پروبیوتیک‌ها: افزودن پروبیوتیک به رژیم غذایی روش دیگری برای پاکسازی روده بوده و فواید دیگری نیز برای سلامتی خواهد داشت. مکمل‌های پروبیوتیک در بازار وجود دارند با این حال اگر می‌خواهید آن‌ها را از طریق مواد غذایی دریافت کنید، می‌توانید از غذاهای غنی شده با این ماده مانند ماست و سایر فرآورده‌های تخمیری استفاده کنید. پروبیوتیک‌ها با کمک فیبر و نشاسته‌های مقاوم، باکتری‌های روده و سیستم گوارشی را تقویت می‌کنند. این موضوع التهاب را از بین برده و به کارکرد هرچه بهتر و منظم‌تر دستگاه گوارش کمک می‌کند. سرکه سیب نیز نوعی پروبیوتیک محسوب می‌شود و می‌تواند موجب پاکسازی روده شود. از این نوع سرکه می‌توانید در تهیه غذا و سس سالاد استفاده کنید.
• چای‌های گیاهی: برخی از انواع چای‌های گیاهی و دمنوش‌ها می‌توانند در سلامت دستگاه گوارش نقش مثبتی بازی کنند. گیاهان ملین مانند اسفرزه، آلوئه‌ورا، ریشه گل ختمی، ریشه نارون و خاک شیر می‌توانند به درمان یبوست کمک کند. قبل از استفاده از این نوع گیاهان حتما با پزشک مشورت کرده و از یک دستورالعمل صحیح در زمینه میزان و طریقه مصرف پیروی کنید. مصرف بیش از اندازه و غیر اصولی از این نوع دمنوش‌ها نه تنها مفید نبوده بلکه ممکن است مضر نیز باشند.

نکاتی که برای رژیم پاکسازی روده با مواد غذایی مهم هستند

درست است که مواد غذایی گفته شده در قسمت قبل همگی طبیعی بوده و بی‌ضرر هستند، اما باید به شرایط خود نیز توجه داشته باشید. افراد که دارای بیماری‌های دیابت، قند و بیماری‌های قلبی و عروقی هستند باید در مصرف نشاسته و نمک مراقبت لازم را به عمل آورند. مواد غذایی طبیعی نیز مانند هر چیز دیگری باید به اندازه و درست مصرف شود.

در صورت زیاده‌روی در مصرف ممکن است به عوارضی مثل حالت تهوع، استفراغ، سرگیجه، کمبود آب بدن و عدم تعادل الکترولیت دچار شوید. در صورت مشاهده هر کدام از این علائم باید رژیم پاکسازی روده خود را متوقف کرده و به پزشک مراجعه کنید. این علائم در صورت ادامه‌دار شدن و شدت یافتن ممکن است موجب نارسایی قلبی و آسیب به دستگاه گوارش شود.

قبل از ایجاد تغییرات اساسی در رژیم غذایی خود به منظور پاکسازی روده با پزشک مشورت کنید و به انجام معاینات سلامت دستگاه گوارش بپردازید. همچنین در استفاده از دمنوش‌های گیاهی دقت کنید، چرا که برخی مواد موجود در گیاهان دارویی ممکن است با داروی خاصی که شما مصرف می‌کنید دچار تداخل شود. استفاده بیش از حد از ملین‌ها توانایی طبیعی بدن در دفع را کاهش داده و موجب یبوست مزمن خواهد شد.

سخن پایانی

اگر به جست‌وجو در اینترنت بپردازید با انواع روش‌های پاکسازی روده آشنا خواهید شد. از انواع وسایل خانگی و قرص‌ها گرفته تا دستگاه‌های بزرگ که در تبلیغ کلینک‌ها می‌بینید. نکته‌ای که در پایان این مقاله می‌خواهیم به شما بگوییم این است که اغلب خواصی که در این تبلیغات برای پاکسازی روده از جمله لاغری، افزایش اشتها و افزایش انرژی گفته می‌شود تا حد زیادی از پشتوانه علمی برخوردار نبوده و تحقیقات جامعی که این ادعاها را ثابت کنند صورت نگرفته است. برخی از این روش‌ها نه تنها هیچ فایده‌ای ندارند بلکه با از بین بردن باکتری‌های مفید درون روده شما روند هضم غذا را نیز دچار اختلال می‌کند. توصیه ما به شما پیروی از رژیم پاکسازی روده و مصرف مواد غذایی طبیعی است که در سلامت دستگاه گوارش موثر است.