بروز شکاف، زخم یا سوراخ شدن در پوشش معده منجر به زخم معده می‌شود که دلایل متعددی در بروز و شدت آن موثر است. علاوه بر بزرگسالان، کودکان نیز ممکن است به زخم معده دچار شوند، اما زخم معده کودکان به ندرت رخ می‌دهد. در ادامه، درباره زخم معده در کودکان بیشتر می‌خوانید. 

فهرست مطالب

• زخم معده چیست 

• علل زخم معده کودکان چیست

• چه کسانی در معرض ابتلا به زخم معده کودکان قرار دارند

• علائم زخم معده کودکان

• مراقبت از کودک مبتلا به زخم معده

زخم معده عبارت است از شکاف در پوشش معده یا روده کوچک. قسمت داخلی روده بسیار شبیه به داخل گونه شما است؛ صاف و صورتی رنگ است و شبکه کوچکی از رگ‌های خونی دارد که خون و مواد مغذی منطقه را تأمین می‌کنند. در برخی شرایط خاص، پوشش صاف روده می‌تواند شکسته و فرسایش یافته و دندانه‌ای شود. این تجزیه در پوشش طبیعی معده یا روده کوچک یک زخم است. در وبسایت سبک زندگی می‌توانید درباره تشخیص و درمان زخم معده بیشتر بخوانید.

زخم ممکن است منجر به درد شدید شکم، کمر درد، بیدار شدن در شب همراه با درد، کاهش وزن، استفراغ و خونریزی در روده شود. گفتنی است که وجود این علائم به طور قطعی نشان نمی‌دهد کودک واقعا زخم معده دارد. همچنین، زخم معده کودکان نسبت به زخم معده بزرگسالان کمتر شایع است.

والدین اغلب، در مواجهه با زخم معده کودکان، برای درمان زخم معده به کودک دارو می‌دهند (مانند ایبوپروفن) که زمینه ساز ایجاد زخم است. کودکان همچنین ممکن است به عفونت ناشی از هلیکوباکتر پیلوری (Helicobacter pylori) مبتلا شوند که باکتری شایع در بروز زخم است. اما نقش موثر این باکتری در بروز زخم معده کودکان کاملا تایید نشده است.

هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد غذاهای پرادویه یا نوشیدنی‌های کافئین دار باعث ایجاد زخم معده کودکان می‌شوند. با این حال، مصرف چنین غذاهایی ممکن است زخم را تشدید کرده و باعث ناراحتی و درد شود. با خواندن این مطلب در وبسیات سبک زندگی، می‌توانید درباره رژیم غذایی زخم معده بیشتر بدانید. 

علل زخم معده کودکان چیست

همانطور که گفتیم اگرچه استرس و برخی غذاها ممکن است زخم را تشدید کنند، اما بیشتر زخم‌ها به دلیل عفونت هلیکوباکتر پیلوری یا استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) مانند ایبوپروفن ایجاد می‌شوند.

 در حالی که اکثر متخصصان اتفاق نظر دارند که عفونت H. pylori دلیل اصلی ایجاد زخم معده در بزرگسالان است، اما اغلب آن‌ها عقیده دارند که این باکتری مقصر اصلی زخم‌های کودکان نیست. تحقیقات نشان داده است که برخی از شرایط پزشکی می‌توانند به ایجاد زخم کمک کنند. به عنوان مثال، کودکان با سوختگی شدید می‌توانند به زخم‌های معده ثانویه ناشی از استرس جراحات خود مبتلا شوند. این امر در مورد نوزادانی که دچار سپتیک (شوک عفونی) می‌شوند نیز صادق است. از این رو، درکودکان سالم، زخم معده بسیار غیر معمول است.

برخی از پزشکان معتقدند که زخم معده در کودکان، بیشتر به دلیل مصرف دارو رخ می‌دهد. حتی استفاده متوسط ​​از داروهای NSAID می‌تواند در برخی از کودکان مشکلات گوارشی و خونریزی ایجاد کند.

گفتنی است، استامینوفن باعث زخم معده نمی‌شود و در بیشتر شرایط جایگزین خوبی برای داروهای NSAID است.

چه کسانی در معرض ابتلا به زخم معده کودکان قرار دارند

اگرچه هنوز ثابت نشده است، اما نتایج برخی از تحقیقات نشان می‌دهد که عفونت هلیکوباکتر پیلوری عامل شایع زخم معده در کودکان است. مواردی که به احتمال زیاد عفونت H. pylori را ایجاد می‌کنند عبارتند از:

• زندگی در شرایط بسیار شلوغ
• استفاده مشترک از یک تخت برای خواب
• ژنتیک- کودکانی که دارای نژاد اسپانیایی و آفریقایی-آمریکایی هستند بیشتر در معرض ابتلا به عفونت هلیکوباکتر پیلوری قرار می‌گیرند.

علائم زخم معده کودکان

اگرچه زخم معده در کودکان نادر است، اما بروز این علائم ممکن است هشدار مهمی باشد؛

• سوزش درد در شکم و بین استخوان سینه و شکم (شایع‌ترین علامت زخم معده)
• حالت تهوع
• استفراغ
• درد قفسه سینه (معمولا کسل کننده و دردناک)
• از دست دادن اشتها
• آروغ زدن مکرر یا سکسکه
• کاهش وزن
• مشکلات تغذیه
• خون در استفراغ، که ممکن است قرمز تیره یا سیاه به نظر برسد.

این علائم و نشانه‌ها در بسیاری از بیماری‌های دوران کودکی شایع است و لزوما نشان دهنده زخم معده نیست، اما باید به پزشک گزارش شود. بر اساس سابقه پزشکی و علائم کودک شما، پزشک ممکن است کودک شما را برای آزمایش‌ها بیشتر به متخصص گوارش اطفال یا پزشک متخصص اختلالات معده، روده و اندام‌های مرتبط با آن ارجاع دهد.

مراقبت از کودک مبتلا به زخم معده

اگر کودک شما مبتلا به زخم مرتبط با هلیکوباکترپیلوری است، مطمئن شوید که همه آنتی بیوتیک‌ها را طبق دستور پزشک مصرف کرده است. حتی اگر علائم از بین بروند، ممکن است عفونت تا زمان مصرف تمام دارو از بین نرود.

اگر کودک شما زخم معده مربوط به داروهای NSAID دارد، پزشک به شما می‌گوید از مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، از جمله داروهای حاوی ایبوپروفن یا آسپرین، خودداری کنید.

تا زمانی که غذای خاصی آزاردهنده نباشد، بیشتر پزشکان محدودیت در رژیم غذایی را برای کودکان مبتلا به زخم توصیه نمی‌کنند. یک رژیم غذایی مناسب با انواع غذاها برای رشد و نمو کودکان ضروری است.

همچنین اطمینان حاصل کنید که کودک شما از قهوه، چای، نوشابه و غذاهای حاوی کافئین که می‌تواند ترشح اسید در معده را تحریک کرده و زخم را بدتر کند، خودداری کند. می‌توانید اسموتی موز و آناناس درست کنید و ضمن لذت بردن از طعم آن، از خاصیت تسکین ‌دهندگی آن برای زخم معده بهره‌مند شوید. 

• چه موقع با دکتر تماس بگیریم

اگر فرزند شما هر یک از این علائم را داشت بی‌درنگ با پزشک تماس بگیرید:

• احساس درد ناگهانی در شکم
• مدفوع سیاه یا خونی
• استفراغ خونی یا استفراغی که به رنگ قهوه است

برای کودک مبتلا به زخم معده، علائم بالا می‌تواند یک مشکل جدی را نشان دهد، مانند:

• سوراخ شدن
• خونریزی
• انسداد (وقتی زخم مسیر عبور غذا از روده را مسدود می‌کند)

اگر کودک شما NSAID مصرف می‌کند و علائم بیماری زخم معده را نشان می‌دهد، سریعا از کمک پزشکی استفاده کنید. تاخیر در تشخیص و درمان می‌تواند منجر به عوارض و احتمالا نیاز به جراحی شود. اما با درمان به موقع، تقریبا همه زخم‌های معده قابل درمان هستند.

سخن پایانی

بسیاری از افراد به بیماری‌های معده دچارند که در این میان، بروز زخم معده بسیار نگران کننده است. اگرچه زخم معده کودکان بیماری بسیار نادری است، اما ممکن است کودکان به دلایل مختلف به خصوص عفونت هلیکوباکتر پیلوری، به زخم معده مبتلا شوند. برخی از افراد به دنبال درمان زخم معده در کودکان در طب سنتی هستند. اگرچه درمان گیاهی زخم معده کودکان می‌تواند راهکار موثری باشد، اما بدون مشورت پزشک اقدام به درمان زخم معده نکنید. با وجود این، درمان قطعی زخم معده، توجه به داروهای مصرفی، سبک زندگی سالم و همچنین مشورت با پزشک است که تمامی این موارد می‌توانند در کنترل بیماری موثر باشند.