چگونه ریزش مو را کنترل کنیم

همه افراد در معرض چنین آسیبی قرار دارند؛ با این حال، بروز پدیده ریزش مو در آقایان شایع‌تر است. طاسی از رایج‌ترین اشکال این معضل است که از ریزش بیش از اندازه موی سر ناشی می‌شود. موارد ارثی از جمله شایع‌ترین عوامل بروز طاسی به شمار رفته و با افزایش سن شدت می‌گیرد. برخی افراد هرگز در پی دانستن علت ریزش موی خود نبوده و در جهت درمان آن اقدام نمی‌کنند. برخی هم ترجیح می‌دهند کم‌مویی خود را با پوشیدن کلاه، روسری یا پیروی از سبک‌های خاص آرایش مو مخفی کنند.

در این میان اشخاصی هم وجود دارند که به دنبال درمان ریزش موهای خود بوده و مصمم هستند که علت ریزش موهای خود را فهمیده و با جلوگیری از آن به رشد مجدد موهای خود کمک کنند. بهتر است توجه داشته باشید که پیش از هر گونه اقدامی لازم است به پزشک مراجعه کرده و با او در مورد علل ریزش مو و گزینه‌های درمانی موجود مشورت کنید.

آن‌چه در این مطلب خواهید خواند:

علائم ریزش مو

چه زمانی لازم است به پزشک مراجعه کنید؟

علت ریزش مو

پیشگیری از ریزش مو

علائم ریزش مو

ریزش موها، از عوامل گوناگونی ناشی شده و به طرق مختلفی اتفاق می‌افتد. این اختلال ممکن است به صورت ناگهانی و غیر منتظره یا به طور تدریجی روی دهد. از طرفی، ممکن است تنها موهای ناحیه سر را تحت تأثیر خود قرار داده یا بر روی کل موهای بدن تأثیر گذارد. برخی از انواع ریزش مو موقتی و گذرا و بعضی دیگر، دائمی هستند.

از جمله علائم و نشانه‌های آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

نازک‌شدن تدریجی موهای بخش فوقانی سر

 یکی از رایج‌ترین انواع ریزش مو است که با افزایش سن، هر دو گروه خانم‌ها و آقایان را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد. این مشکل در آقایان، اغلب به صورت کاهش تدریجی مو در قسمت خط پیشانی و به شکل M اتفاق می‌افتد. اما در خانم‌ها خط پیشانی معمولا حفظ شده و ریزش مو به صورت پراکنده در کل ناحیه سر روی می‌دهد.

طاسی سکه‌ای

این نوع از ریزش موها به طور معمول در ناحیه سر روی می‌دهد٬ گرچه در برخی موارد نواحی ریش یا ابرو هم درگیر این معضل می‌شوند. در این حالت، بخش‌هایی از پوست شما دچار درد یا خارش شده و پس از مدتی، در نواحی مذکور با ظهور لکه‌هایی صاف و عاری از مو با ابعادی به بزرگی یک سکه مواجه خواهید شد.

ریزش ناگهانی مو

صدمات جسمی یا روحی از جمله عوامل بروز این قبیل ریزش مو به شمار می‌روند. در این قبیل موارد، فرد در هنگام شانه زدن، شست‌وشو یا کشیدن ملایم موهای سر با ریزش موی شدید مواجه خواهد بود. این بیماری به طور معمول به نازک و ضعیف شدن کلی موها انجامیده و طاسی منطقه‌ای را در پی نخواهد داشت.

ریزش کامل موهای بدن

گاهی اوقات، مسائلی از قبیل دنبال کردن برخی روندهای درمانی نظیر شیمی درمانی می‌تواند علت ریزش موها در سراسر نقاط بدن فرد باشد. این نوع ریزش برگشت پذیر بوده و در اغلب موارد، اتمام روند درمان بیماری خاص با رشد مجدد موها همراه خواهد بود.

بروز لکه‌های پوسته شده در ناحیه سر

این امر علامت وجود عفونت قارچی است. عارضه مذکور ممکن است با تورم، التهاب و در برخی مواقع با ترشحات عفونی توأم بوده و موهای آن منطقه را دچار شکستگی کرده باشد.

چه زمانی لازم است به پزشک مراجعه کنید؟

مواردی از قبیل، ریزش موی مداوم و طولانی مدت، ریزش موی ناگهانی و بیش از حد، بروز لکه‌های مدور و بی‌مو در کف سر، خارش جدی و مداوم پوست سر و بسیاری از این قبیل، علائم هشدار دهنده‌ای هستند که برای بهبود و بررسی آن‌ها لازم است به پزشک مراجعه و با او مشورت کنید. اینکه ریزش مو ممکن است نشان‌دهنده مشکل دیگری در بدن باشد، اهمیت موضوع را دو چندان می‌کند. بنابراین، در صورت مشاهده هر یک از علائم مذکور، بهتر است به پزشک مراجعه کرده و مراحل درمانی را طی کنید.

علت ریزش مو

به طور معمول، افراد روزانه یکصد تار موی خود را از دست می‌دهند. این پدیده‌ عادی است؛ چرا که با نازک و ضعیف شدن تارهای مو توأم نبوده و روند طبیعی رشد مو موجب می‌شود که موهای تازه جایگزین موهای از دست رفته شوند. یعنی، در شرایط سلامتی، رشد مو به طور پیوسته ادامه داشته و بدن به صورت خودکار و هم زمان یکصد تار موی از دست‌ رفته را جبران می‌کند. به وجود آمدن هر گونه اختلالی در این چرخه، پدیده ریزش مو را در پی خواهد داشت. عدم توجه به این مشکل، ممکن است موجب شود که بافت آسیب دیده در کف سر گسترش یافته و به نابودی فولیکول مو بیانجامد.

برخی از عوامل رایج ریزش مو عبارتند از:

وراثت

عوامل موروثی شایع‌ترین علت ریزش مو به شمار می‌رود. طاسی یکی از معمول‌ترین اشکال این مشکل است که در خانم‌ها و آقایان از عوامل موروثی ناشی می‌شود. به طور معمول، این پدیده با پیروی از الگوهای از پیش تعیین شده و به صورت تدریجی ظاهر می‌شود و با بالا رفتن سن شدت می‌یابد. ریزش موی ارثی در آقایان با عقب‌رفتن موهای خط پیشانی و طاسی منطقه‌ای توأم بوده و در خانم‌ها با نازک و ضعیف شدن موها همراه خواهد بود.

تغییرات هورمونی و اختلالات پزشکی 

این عارضه به عوامل گوناگونی بستگی دارد. وجود هر یک از این عوامل ممکن است به بروز ریزش موی دائمی یا موقتی منجر شود. تغییرات هورمونی ناشی از بارداری، زایمان، یائسگی و مشکلات تیروئیدی از جمله عوامل موثر در ریزش مو به شمار می‌روند. از طرف دیگر، وجود مشکلاتی از قبیل، آلوپسی آره‌آتا (Alopecia Areata Patchy) یا ریزش موی سکه‌ای، عفونت پوست سر و اختلال مو کنی (trichotillomania) از جمله عوامل دیگر ریزش مو به شمار می‌روند.

استفاده از برخی داروها و مکمل‌ها

در برخی موارد، ریزش مو از جمله عوارض جانبی استفاده از داروهایی است که برای درمان بیماری‌های خاص تجویز می‌شوند. از این میان می‌توان به مواردی از قبیل، داروهای موثر در کنترل و درمان سرطان، التهاب مفاصل، افسردگی، مشکلات قلبی، نقرس و فشار خون بالا اشاره کرد. ما در اینجا چه داروهایی باعث ریزش مو می‌شوند را کامل توضیح داده‌ایم.

پرتو درمانی ناحیه سر

این هم از جمله عواملی است که منجر به ریزش مو شده و موجب می‌شود که رشد موها با اختلال رو به رو گردند.

استرس شدید

در بسیاری از افراد رویارویی با یک اتفاق استرسزا و شوک عاطفی یا جسمی حتی پس از ماه‌ها٬ می‌تواند علت ریزش مو باشد. این نوع ریزش مو در اغلب مواقع، موقتی خواهد بود.

پیروی از برخی مدل‌های روز و روش‌های آرایشی خاص

همه ما تا حدودی از مد روز پیروی می‌کنیم. با این‌حال، رفتارهایی از قبیل، رنگ‌کردن یا بی‌رنگ کردن مکرر موها یا بافتن و بستن مداوم و محکم موها ممکن است به بروز پدیده‌ای منتهی شود که در اصطلاح آن را آلوپسی کششی می‌نامند. از طرف دیگر، استفاده مداوم از روغن‌های مخصوص تقویت مو نیز ممکن است موجب التهاب فولیکول‌های مو شود. دقت کنید که رسیدگی نکردن به هر یک از عوامل موثر در کم شدن موی شما ممکن است باعث بروز زخم‌هایی در ناحیه سر شود. در این صورت، دائمی و بی بازگشت خواهد بود.

عوامل خطرآفرین

همان‌طور که گفته شد، عوامل گوناگونی در بروز این اختلال دخیل هستند. با وجود این، شماری از عوامل مذکور خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند. از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سوابق خانوادگی
• افزایش سن
• کاهش وزن قابل توجه
• ابتلا به بیماری‌هایی از قبیل، لوپوس و دیابت
• استرس

پیشگیری از ریزش مو

در اغلب موارد، علت عوامل ژنتیکی هستند. این نوع ریزش مو قابل پیشگیری نیست. در ادامه، به بررسی نکاتی خواهیم پرداخت که توجه به آن‌ها می‌تواند در جلوگیری از بروز انواع قابل پیشگیری ریزش مو مفید باشد.

• از بستن و بافتن مداوم موها خودداری کنید.
• از کشیدن و پیچاندن موها یا مالش مداوم پوست کف سر خودداری کنید.
• موی سر خود را با ملایمت بشوئید و شانه کنید. استفاده از شانه‌های دندانه‌دار و برس‌های مخصوص٬ از کشیده شدن مو جلوگیری می‌کنند.
• استفاده از سشوار، اتوی مو و درمان‌های روغنی را به حداقل برسانید.
• استفاده از داروها و مکمل‌های تشدید کننده ریزش مو را کاهش دهید.
• در برابر نور خورشید و سایر منابع تولیدکننده اشعه ماورای بنفش از موهای خود محافظت کنید.
• از کشیدن سیگار خودداری کنید. برخی مطالعات نشان داده‌اند که میان استعمال دخانیات و طاسی آقایان ارتباط مستقیمی وجود دارد.
• در صورت شیمی درمانی، درباره استفاده از کلاه‌های خنک‌کننده با پزشک خود مشورت کنید. استفاده از این کلاه‌ها ممکن است خطر بروز ریزش موها در هنگام شیمی درمانی را کاهش دهد.

با توجه به موارد ذکر شده، می‌توان نتیجه گرفت که با وجود عوامل محیطی و وراثتی فراوانی که همه ما روزانه با آن‌ها دست به گریبان هستیم، بروز اختلال ریزش موها بسیار شایع و در مواردی قابل پیشگیری است. با این وجود، رسیدگی و مراقبت مداوم و مراجعه زود هنگام به پزشک ممکن است عوارض جبران ناپذیر معضل ریزش مو را به حداقل برسانند. مو عضو مهمی از بدن ما است که لازم است در حفظ و نگه‌داری از آن کوشا باشیم.