با تضعیف سیستم ایمنی بدن به دلیل ابتلا به HIV، بدن دچار بیماری‌های پوستی مانند بثورات، زخم‌ها و ضایعات می‌شود. بیماری‌های پوستی می‌توانند یکی از اولین نشانه‌های HIV بوده و در مرحله اولیه آن وجود داشته باشند. آن‌ها همچنین ممکن است نشان دهنده پیشرفت بیماری باشند، زیرا سرطان‌ها و عفونت‌ها از نقص ایمنی در مراحل بعدی بیماری نمایان می‌شوند. در این مقاله از سری مقالات سبک زندگی قصد داریم تا به بررسی علائم پوستی ایدز و بپردازیم؛ تا انتها با ما همراه باشید.

فهرست مطالب 

• علائم پوستی ایدز در دوران نهفتگی

• انواع بثورات، بیماری‌های پوستی و علائم پوستی ایدز

• درماتیت التهابی از علائم پوستی ایدز در زنان و مردان

• عفونت‌ها و علائم پوستی ایدز

• سرطان‌های پوست یکی از علائم پوستی ایدز

• آیا ایدز بر روی پوست شما نمایان می‌شود؟

• ایدز با ظاهر شما چه می‌کند؟

علائم پوستی ایدز در دوران نهفتگی

حدود ۹۰ درصد از افراد مبتلا به بیماری ایدز در طول دوره بیماری خود دچار بیماری پوستی می‌شوند. این بیماری‌های پوستی معمولا به یکی از سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:

• درماتیت التهابی یا بثورات پوستی
• عفونت‌ها و آلودگی‌ها، از جمله باکتریایی، قارچی، ویروسی و انگلی
• سرطان‌های پوست

انواع بثورات، بیماری‌های پوستی و علائم پوستی ایدز

انواع بثورات پوستی ایدز عبارتند از:

• خشکی شدید (خشکی پوست)

هر کسی می‌تواند پوست خشکی داشته باشد، به ویژه در ماه‌های خشک‌تر سال. با این حال، این امر به ویژه در افراد مبتلا به HIV رایج است. این می‌تواند یک عارضه جانبی داروهای HIV یا یکی از علائم پوستی ایدز باشد.

• درماتیت آتوپیک شدید

درماتیت آتوپیک اگرچه در جمعیت‎‌های اچ آی وی منفی غیر معمول نیست، اما در افراد مبتلا به HIV شدیدتر و احتمال عفونت در آن‌ها بیش‌تر است.

• درماتیت سبورئیک

درماتیت سبورئیک، که به عنوان شوره نیز شناخته می‌شود، در هر دو گروه HIV مثبت و HIV منفی شایع است. شما معمولا آن را روی پوست سر، خط مو و ابرو مشاهده خواهید کرد (درمان‌های بدون نسخه در دسترس است، اما در صورت شدید بودن علائم، برای تجویز پزشک به پزشک مراجعه کنید.)

• فتودرماتیت (بثورات ناشی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید)

یکی از علائم پوستی ایدز، بروز بثورات پوستی است. فتودرماتیت زمانی اتفاق می‌افتد که اشعه ماوراء بنفش ناشی از نور خورشید باعث بثورات، تاول یا لکه‌های خشک روی پوست می‌شود. علاوه بر شیوع پوستی، فرد مبتلا به فتودرماتیت ممکن است درد، سردرد، تهوع یا تب را نیز تجربه کند.

این بیماری در طول درمان ضد رترو ویروسی، زمانی که سیستم ایمنی بدن بیش از حد فعال می‌شود، و همچنین در هنگام نقص ایمنی شدید، شایع است. فوتودرماتیت برای افراد مبتلا به HIV می‌تواند واکنشی به درمان ضد رترو ویروسی یا تعداد کم CD4 باشد. همچنین می‌تواند در افراد غیر HIV رخ دهد.

• فولیکولیت ائوزینوفیلیک

ضایعات فولیکولیت ائوزینوفیلی شبیه آکنه هستند و بیشتر در صورت، پوست سر، گردن و تنه ظاهر می‌شوند. برای کسانی که مبتلا به HIV هستند، می‌تواند نشانه کم بودن تعداد CD4 باشد.

• (Prurigo nodularis) پروریگو ندولار

پروریگو ندولار با ضایعات خارش دار که شبیه زگیل هستند مشخص می‌شود. آن‌ها اغلب با هم گروه بندی می‌شوند و می‌توانند در دو طرف بدن ظاهر شوند. در صورت خراشیدگی ضایعات به صورت پوسته پوسته شدن ایجاد می‌شود. خاراندن بیش از حد اغلب منجر به عفونت برای افراد مبتلا به HIV می‌شود.

• برفک دهان

در حالی که برفک دهان معمولا بر زبان تأثیر می‌گذارد، می‌تواند در پشت دهان نیز نمایان شود. برفک اغلب نشانه کم بودن تعداد CD4 برای ایدز است.

• کاندیدیازیس پا

نوعی عفونت ناشی از قارچ شبه مخمر به نام کاندیدا آلبیکنس است که نواحی مانند دهان، واژن، پوست، معده را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری به صورت عفونت قارچی واژن معمولا در ۷۵٪ زنان با HIV منفی نیز مشاهده می‌شود. همچنین ۹۰٪ افراد مبتلا به ایدز نیز به این بیماری عفونی مبتلا می‌شوند (عفونت کاندیدا در هر جایی غیر از عفونت قارچی استاندارد، نشانه تضعیف سیستم ایمنی بدن است و ممکن است نشان دهنده تعداد پایین CD4 باشد).

• تبخال زوستر

تبخال زوستر یا همان زونا معمولا به صورت بثورات افقی در یک طرف بدن ظاهر می‌شود. این به دلیل فعال شدن مجدد ویروس آبله مرغان است و می‌تواند در افرادی که آبله مرغان داشته‌اند یا واکسینه شده‌اند رخ دهد (تبخال زوستر نشانه‌ای از ضعف سیستم ایمنی بدن است و اغلب می‌تواند اولین علامت HIV باشد).

• تبخال ساده، معروف به زخم‌های سرد

جرقه‌های سرماخوردگی بیشتر در افراد مبتلا به HIV مثبت که تحت درمان نیستند رخ می‌دهد. تبخال می‌تواند از طریق تماس پوست به پوست یا تماس با مایعات آلوده، به ویژه هنگامی که ضایعات فعال هستند، منتقل شود.

• مولوسکوم کانتوژیوزوم (زیگیل آبکی) روی صورت

همانطور که از نام آن مشخص است، Molluscum contagiosum توسط یک ویروس مسری ایجاد می‌شود. در HIV، داشتن بسیاری از این ضایعات روی صورت غیر معمول نیست.

• لوکوپلاکی موی دهانی

لوکوپلاکی مویی تکه‌های سفید و ضخیمی است که روی لثه‌ها، داخل گونه‌ها، پایین دهان (لکوپلاکی دهان) و برخی اوقات روی زبان (لکوپلاکیا زبان) ایجاد می‌شود و غیرقابل از بین بردن است. این می‌تواند یکی از اولین علائم عفونت HIV باشد.

• زگیل

زگیل در اثر عفونت با ویروس ایجاد می‌شود. زگیل‌ها در افراد مبتلا به HIV شایع‌تر و شدیدتر هستند. زگیل‌های ویروسی با تماس پوست با پوست مسری هستند.

• سرطان سلول بازال (BCC)

BCC بیشتر در افراد مبتلا به HIV شایع است. اگر زود تشخیص داده شود، می‌تواند توسط پزشک برای پیشرفت مورد بررسی قرار گیرد، یا قبل از انتشار گسترش یابد.

• کارسینوم سلول سنگفرشی (SCC)

SCC در افراد مبتلا به HIV شایع‌تر است. در صورت تشخیص زودهنگام، کل ضایعه برداشته می‌شود و فقط درمان استاندارد HIV ضروری خواهد بود. مصرف داروهای تجویز شده HIV بهترین راه برای کاهش خطر است.

• ملانوم

ملانوم یک نوع نادر اما بالقوه کشنده از سرطان پوست است. معمولا باعث ایجاد خال‌های نامتقارن، رنگارنگ یا نسبتا بزرگ می‌شود. ظاهر این خال‌ها ممکن است با گذشت زمان تغییر کند. ملانوم می‌تواند باعث ایجاد رنگدانه‌هایی در زیر ناخن‌ها نیز شود.

ملانوم ممکن است در افرادی که مبتلا به HIV هستند، تهاجمی‌تر باشد، به ویژه در افرادی که دارای رنگ روشن هستند.

ملانوم نیز مانند کارسینوما با جراحی برای برداشتن برآمدگی‌ها یا جراحی کرایو درمان می‌شود.

• سارکوم کاپوسی

سارکوم کاپوسی (KS) نوعی سرطان است که روی پوشش رگ‌های خونی تأثیر می‌گذارد. به صورت ضایعات پوستی قهوه‌ای تیره، بنفش یا قرمز دیده می‌شود. این نوع سرطان می‌تواند ریه‌ها، دستگاه گوارش و کبد را تحت تأثیر قرار دهد. ممکن است باعث تنگی نفس، مشکل در تنفس و تورم پوست شود.

این ضایعات اغلب زمانی ظاهر می‌شوند که تعداد گلبول‌های سفید خون (WBC) به طور چشمگیری کاهش یابد. ظاهر آن‌ها اغلب نشانه تبدیل ایدز به ایدز و تضعیف شدید سیستم ایمنی بدن است.

KS به شیمی درمانی، اشعه و جراحی پاسخ می‌دهد. داروهای ضد رتروویروسی به طور قابل توجهی تعداد موارد جدید KS در افراد مبتلا به HIV و همچنین شدت موارد موجود KS را کاهش داده است.

درماتیت التهابی از علائم پوستی ایدز در زنان و مردان

درماتیت شایع‌ترین علامت HIV است. درمان‌ها معمولا شامل یک یا چند مورد از موارد زیر است:

• آنتی هیستامین‌ها
• داروهای ضد رترو ویروسی
• استروئیدها
• مرطوب کننده‌های موضعی

برخی از انواع درماتیت عبارتند از:

• گزروس

خشکی پوست خشکی است که اغلب بصورت لکه‌های خارش‌دار و پوسته پوسته در بازوها و پاها ظاهر می‌شود. این وضعیت حتی در افراد فاقد HIV بسیار شایع است. این می‌تواند ناشی از هوای خشک یا گرم، قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید یا حتی دوش آب گرم باشد.

گزروس را می‌توان با مرطوب کننده‌ها و تغییر شیوه زندگی مانند اجتناب از دوش‌های طولانی و گرم یا حمام درمان کرد. در موارد جدی‌تر ممکن است نیاز به تجویز پماد یا کرم باشد.

• درماتیت آتوپیک

درماتیت آتوپیک یک بیماری التهابی مزمن است که اغلب باعث بثورات قرمز، پوسته پوسته و خارش‌دار می‌شود. این می‌تواند در بسیاری از قسمت‌های بدن ظاهر شود، از جمله:

• پا
• مچ پا
• دست‌ها
• مچ دست
• گردن
• پلک
• داخل زانو و آرنج

درماتیت آتوپیک را می‌توان با کرم‌های کورتیکواستروئیدی، کرم‌های ترمیم کننده پوست معروف به مهار کننده‌های کلسینورین یا داروهای ضد خارش درمان کرد. ممکن است برای عفونت آنتی بیوتیک تجویز شود. با این حال، عود در افراد مبتلا به HIV شایع است.

• Prurigo nodularis

Prurigo nodularis وضعیتی است که در آن توده‌های روی پوست باعث خارش و ظاهر شبیه به گال می‌شوند. بیش‌تر روی پاها و بازوها ظاهر می‌شود.

این نوع درماتیت افراد مبتلا به سیستم ایمنی بسیار ضعیف را تحت تأثیر قرار می‌دهد. خارش می‌تواند آنقدر شدید شود که خاراندن مکرر باعث خونریزی، باز شدن زخم‌ها و عفونت بیش‌تر شود.

Prurigo nodularis را می‌توان با کرم‌های استروئیدی یا آنتی هیستامین‌ها درمان کرد. در موارد شدید، پزشک ممکن است کرایوتراپی یا کرایوسرجری (سرمادرمانی) را توصیه کند. همچنین ممکن است برای عفونت‌های ناشی از خراش شدید آنتی بیوتیک تجویز شود.

عفونت‌ها و علائم پوستی ایدز

تعدادی از عفونت‌های باکتریایی، قارچی، ویروسی و انگلی بر افراد مبتلا به HIV تأثیر می‌گذارد؛ در بالا به آن‌ها اشاره کردیم، حال در ادامه به معرفی و نشانه‌های آن نیز خواهیم پرداخت:

• سیفلیس

سیفلیس توسط باکتری Treponema pallidum ایجاد می‌شود. این منجر به ایجاد زخم‌های بدون درد در ناحیه تناسلی یا داخل دهان می‌شود. مرحله ثانویه سفلیس همچنین منجر به گلودرد، تورم غدد لنفاوی و بثورات پوستی می‌شود. بثورات خارش ندارند و معمولا در کف دست یا کف پا ظاهر می‌شوند.

فرد فقط می‌تواند از طریق تماس مستقیم مانند تماس جنسی با زخم‌های سیفلیس به سیفلیس مبتلا شود. معمولا سفلیس با تزریق پنی سیلین درمان می‌شود. در صورت حساسیت به پنی سیلین، آنتی بیوتیک دیگری استفاده می‌شود.

از آنجا که سیفلیس و HIV عوامل خطر مشترکی دارند، افرادی که تشخیص سیفلیس را دریافت می‌کنند ممکن است بخواهند آزمایش غربالگری HIV را نیز در نظر بگیرند.

• کاندیدیازیس

HIV می‌تواند منجر به برفک دهان شود، نوعی عفونت پوستی ناشی از قارچ کاندیدا آلبیکنس (C. albicans). این عفونت مکرر باعث ایجاد ترک‌های دردناک در گوشه‌های دهان (معروف به کیلیت زاویه‌ای) یا یک لایه سفید ضخیم روی زبان می‌شود. در تعداد کمتر سلول‌های CD4 رخ می‌دهد. روش درمانی ترجیحی درمان ضد رتروویروسی و افزایش تعداد CD4 است.

سایر عفونت‌های قارچی در افراد مبتلا به HIV عبارتند از:

• عفونت‌های بین ریشه‌ای، که در چین‌های مرطوب پوست مانند کشاله ران یا زیر بغل یافت می‌شوند. منجر به درد و قرمزی می‌شوند.
• عفونت ناخن، که می‌تواند باعث ضخیم شدن ناخن‌ها شود.
• عفونت پا در نواحی اطراف ناخن، که می‌تواند باعث درد و تورم شود.
• عفونت قارچی واژن

برای درمان این عفونت‌ها می‌توان از انواع داروهای ضد قارچ استفاده کرد.

سایر درمان‌های برفک شامل شستشوی دهان و قرص‌های خوراکی است. عفونت‌های قارچی واژن را نیز می‌توان با داروهای جایگزین مانند اسید بوریک و روغن درخت چای درمان کرد. روغن درخت چای یک داروی محبوب برای قارچ ناخن نیز هست.

• ویروس هرپس زوستر (زونا)

ویروس هرپس زوستر به عنوان زونا نیز شناخته می‌شود. این بیماری ناشی از ویروس واریسلا زوستر، همان ویروس زمینه‌ای آبله مرغان است. زونا می‌تواند منجر به بروز بثورات پوستی دردناک و ظاهر شدن تاول شود. ممکن است زمانی ظاهر شود که فردی در مراحل اولیه یا دیررس HIV قرار دارد.

اگر بیماری زونا تشخیص داده شود، ممکن است بخواهد در صورت عدم تشخیص وضعیت HIV، آزمایش غربالگری HIV را در نظر بگیرد. زونا در افراد مبتلا به HIV شایع‌تر و شدیدتر است، به ویژه در افرادی که دارای اشکال پیشرفته‌تری از HIV هستند.

درمان اغلب شامل رژیم‌های دارویی ضد ویروسی است. با این حال، درد مربوط به ضایعات ممکن است مدت‌ها پس از بهبود ضایعات ادامه یابد.

افرادی که در معرض خطر ابتلا به زونا هستند ممکن است بخواهند در مورد واکسن با پزشک خود صحبت کنند. از آنجا که خطر ابتلا به زونا با افزایش سن افزایش می‌یابد، واکسن نیز برای افراد بالای ۵۰ سال توصیه می‌شود.

• ویروس هرپس سیمپلکس (HSV)

ویروس هرپس سیمپلکس مزمن و مداوم (HSV) یک بیماری تعریف کننده ایدز است. وجود آن نشان می‌دهد که فرد به این مرحله پیشرفته از HIV رسیده است.

HSV باعث ایجاد زخم‌های سرد در دهان و صورت و همچنین ضایعات تناسلی می‌شود. ضایعات ناشی از HSV در افراد مبتلا به HIV پیشرفته و درمان نشده شدیدتر و پایدارتر است.

درمان ممکن است به صورت دوره‌ای (در صورت بروز همه گیری) یا به صورت روزانه انجام شود. درمان روزانه به عنوان درمان سرکوب کننده شناخته می‌شود.

• Molluscum contagiosum مولوسکوم کانتوژیوزو م

Molluscum contagiosum یا همان زگیل آبکی با برجستگی‌های صورتی یا گوشتی رنگ بر روی پوست مشخص می‌شود. این ویروس پوستی بسیار مسری اغلب افراد مبتلا به HIV را تحت تأثیر قرار می‌دهد. درمان‌های مکرر ممکن است برای خلاص شدن کامل بدن از این برآمدگی‌های ناخواسته ضروری باشد.

برآمدگی‌های ناشی از molluscum contagiosum معمولا بدون درد بوده و در قسمت‌های زیر ظاهر می‌شوند.

• صورت
• قسمت بالای بدن
• بازوها
• پاها

این بیماری می‌تواند در هر مرحله از HIV وجود داشته باشد، اما رشد سریع و گسترش molluscum contagiosum نشانگر پیشرفت بیماری است. اغلب زمانی مشاهده می‌شود که تعداد CD4 به زیر ۲۰۰ سلول در میلی متر مکعب کاهش می‌یابد (این نیز زمانی است که فرد مبتلا به ایدز تشخیص داده می‌شود).

Molluscum contagiosum هیچ گونه عارضه پزشکی قابل توجهی ایجاد نمی‌کند، بنابراین درمان در درجه اول زیبایی است. گزینه‌های درمانی فعلی شامل پمادهای موضعی و برداشتن لیزر است.

• لوکوپلاکی موی دهانی

لوکوپلاکی موی دهانی یک عفونت است که با ویروس اپشتین بار (EBV) همراه است. اگر فردی به EBV مبتلا شود، تا پایان عمر در بدن او باقی می‌ماند. این ویروس معمولا خفته است، اما هنگامی که سیستم ایمنی بدن ضعیف می‌شود (مانند HIV) دوباره فعال می‌شود. این بیماری با ضایعات سفید و ضخیم روی زبان مشخص می‌شود و احتمالا ناشی از مصرف دخانیات یا سیگار کشیدن است. لوکوپلاکی موی دهانی معمولا بدون درد است و بدون درمان برطرف می‌شود.

اگرچه درمان مستقیم ضایعات مورد نیاز نیست، افراد مبتلا به HIV ممکن است صرف نظر از درمان مداوم ضد رتروویروسی را در نظر بگیرند. این سیستم ایمنی بدن را بهبود می‌بخشد، که ممکن است به خواب رفتن EBV نیز کمک کند.

سرطان‌های پوست یکی از علائم پوستی ایدز

HIV خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان را در افراد افزایش می‌دهد؛ موارد زیر از جمله مواردی است که بر روی پوست تأثیر می‌گذارد.

• سرطان سلول بازال

افراد مبتلا به HIV ممکن است بیش‌تر از مردم عادی دچار سرطان سلول بازال (BCC) و سرطان سلول سنگفرشی (SCC) شوند. BCC و SCC رایج‌ترین انواع سرطان پوست در ایالات متحده هستند. با این حال، آن‌ها به ندرت تهدید کننده زندگی هستند. هر دو بیماری با قرار گرفتن در معرض آفتاب در گذشته مرتبط هستند و سر، گردن و بازوها را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

به گزارش یک منبع مطالعاتی دانمارکی معتبر افراد مبتلا به HIV نشان داد که میزان BCC در مردان HIV مثبت که با مردان رابطه جنسی دارند (MSM) افزایش می‌یابد. افزایش میزان SCC نیز در افرادی با تعداد CD4 پایین مشاهده شد.

درمان شامل جراحی برای برداشتن رویش‌های پوستی است. همچنین در برخی موارد نیز ممکن است مورد عمل جراحی قرار گیرند.

• ملانوم

ملانوما در افراد مبتلا به HIV بیش‌تر از افراد با اچ آی وی منفی دیده می‌شود. ضایعات مشخص با رنگ نامنظم، حاشیه‌های نامنظم و بزرگ شدن اندازه تیره هستند. همیشه در مورد خالی که با این توصیف مطابقت دارد به پزشک مراجعه کنید زیرا ملانوم می‌تواند به سرعت گسترش یابد.

• سارکوم کاپوسی (KS)

سارکوم Kaposi یک ضایعه مرتبط با HIV است. معمولا روی صورت ظاهر می‌شود اما می‌تواند در هر جایی از بدن به وجود آید. تشدید سارکوم کاپوسی نشانه ایدز است.

پرسش‌های رایج 

آیا ایدز بر روی پوست شما نمایان می‌شود؟

HIV می‌تواند شما را بیشتر مستعد ابتلا به سارکوم کاپوسی، نوعی سرطان پوست، کند. این ضایعات پوستی تیره در امتداد رگ‌های خونی و غدد لنفاوی ایجاد می‌کند و می‌تواند قرمز، قهوه‌ای یا بنفش رنگ داشته باشد. این وضعیت اغلب در مراحل بعدی HIV هنگامی رخ می‌دهد که تعداد سلول‌های T۴ کم است و سیستم ایمنی بدن ضعیف است.

• اولین علائم ابتلا به ایدز چیست؟

مرحله اول: علائم عفونت حاد HIV

• سردرد
• خستگی.
• دردهای ماهیچه‌ای.
• گلو درد.
• تورم غدد لنفاوی.
• بثورات قرمز که خارش ندارند، معمولا روی تنه شما.
• تب.
• زخم (زخم) در دهان، مری، مقعد یا اندام تناسلی شما.

ایدز با ظاهر شما چه می‌کند؟

درماتیت التهابی می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد و برای افراد مبتلا به HIV شایع است. درماتیت می‌تواند مانند مناطق خشک پوست یا لکه‌های قرمز و خارش‌دار ظاهر شود. برخی از نمونه‌های عفونت‌های پوستی که افراد مبتلا به HIV ممکن است به آن مبتلا شوند عبارتند از سفلیس، برفک دهان و زونا.

سخن پایانی 

در این مقاله به بررسی علائم پوستی ایدز در مردان و زنان و انواع این علائم پرداختیم. با این حال، تشخیص در مراحل اولیه HIV، شروع درمان به زودی و رعایت رژیم درمانی به افراد کمک می‌کند تا از علائم شدیدتر جلوگیری کنند. به خاطر داشته باشید که بسیاری از بیماری‌های پوستی مرتبط با HIV با درمان ضد رتروویروسی بهبود می‌یابد. برخی از داروهای رایج HIV نیز می‌توانند باعث بثورات شوند. بر اساس محیط و قدرت سیستم ایمنی بدن، فرد می‌تواند بیش از یکی از این شرایط را همزمان داشته باشد. درمان ممکن است نیاز به رسیدگی به آنها به صورت جداگانه یا یکباره داشته باشد. اگر بثورات پوستی روی پوست وجود دارد، در مورد علائم با پزشک صحبت کنید. آنها نوع بثورات را ارزیابی می‌کنند، داروهای فعلی را در نظر می‌گیرند و یک برنامه درمانی برای تسکین علائم تجویز می‌کنند. اگر فردی مبتلا به HIV باشد، احتمالا یک یا چند مورد از این بیماری‌ها و بثورات پوستی را تجربه می‌کند.