مهم‌ترین علامت آرتروز، سفتی و درد مفصل است. البته علائم به همین‌ها محدود نمی‌شود، ورم و حساسیت در هنگام حرکت هم از دیگر علائم ابتلا به این بیماری است که در بسیاری مواقع حرکت را دردناک می‌کند. با این حال برخی از متخصصان ارتوپدی ورزش را توصیه می‌کنند. اما اگر می‌خواهید بدانید که آیا می‌توان با وجود آرتروز ورزش کرد یا نه، این مطلب را تا انتها بخوانید.

آنچه در ادامه می‌خوانید:

آرتروز چیست؟

چه تمرینات ورزشی برای مبتلایان به آرتروز مفید است

ورزش‌های پیشنهادی برای مبتلایان آرتروز

ورزش موجب آرتروز می‌شود؟

 

آرتروز چیست؟

آرتروز یا به زبان پزشکی «استئوآرتریت» به وضعیتی گفته می‌شود که در آن ساختار و عملکرد مفاصل سینوویال همراه با از دست دادن و تخریب غضروف مفصل، تخریب منیسک و التهاب «سینوویال» همراه است. مفصل سینوویال میان استخوان‌هایی قرار دارد که هنگام تحرک خلاف یکدیگر حرکت می‌کنند، مانند مفصل‌های اندامی. در این شرایط آرتروز زمانی اتفاق می‌افتد که جراحت مفصل ایجاد درد و ناتوانی کند.

مفاصل معمولا در معرض جراحت‌های خفیف قرار دارند، اما در چنین شرایطی بدن خودش را ترمیم می‌کند و حرکت مفصل با علائمی که قبلا گفته شد همراه نمی‌شود. اما در بحث آرتروز قضیه فرق می‌کند و غضروف محافظ مفصل تجزیه می‌شود که منجر به احساس درد هنگام انجام حرکت می‌شود.

چه تمرینات ورزشی برای مبتلایان به آرتروز مفید است

ورزش مهم‌ترین بخش مدیریت آرتروز است. از این‌رو، برای مبتلایان به آرتروز تمرینات ورزشی تجویز می‌شود تا افراد وزن خود را کاهش داده و از این طریق فشار بر مفاصل کم شود. همچنین تمرینات بدنی برای بهبود عملکرد مفصل با حفظ دامنه حرکتی و کاهش علائم آرتروز مفید است.

به افراد مبتلا به آرتروز پیشنهاد می‌شود در ورزش‌های سبک هوازی مانند شنا، دوچرخه سواری و سایر فعالیت‌های آبی شرکت کنند. ورزش‌های آبی به فعالیت‌های بدنی روی زمین ترجیح داده می‌شود چرا که شناور بودن بدن، از فشاری که زانو در حین حرکت روی زمین سفت را تجربه می‌کند می‌کاهد.

دوچرخه سواری نیز با همین هدف برای درمان آرتروز مفید است چرا که فشار روی زانو را تخلیه کرده و در عین حال که آن را ثابت نگه می‌دارد دامنه حرکتی زیادی را نیز فراهم می‌کند. ضعف عضله چهارسر ران علامت رایج آتروز است. با این حال مطالعات نشان داده که ضعف این عضله می‌تواند در افرادی که آتروز ندارند نیز نمایان شود. بنابراین ضعف چهارسرران می‌تواند به عنوان عامل خطر برای گسترش آرتروز معرفی شود، زیرا باعث بی‌ثباتی مفصل زانو شده و حجم عضله برای کاهش ضعف و صدمه را تقلیل می‌دهد.

یک بررسی منظم با تمرکز بر نقش ورزش درمانی نشان داده که شواهد کافی برای اثبات مزایای ورزش درمانی در درمان بیماران مبتلا به آرتروز وجود دارد. تمرینی که با تقویت عضله چهارسرران به بهبود عملکرد و تسکین درد هنگام حرکت منجر می‌شود.

محققان پیشنهاد داده‌اند برنامه‌های تمرینی تقویتی با تمرینات ایزومتریک شروع شود و به تدریج و در صورت لزوم با تمرینات ایزوتونیک نیز همراه شود. در تمرین ایزومتریک، عضله منقبض می‌شود و در همان حال عضله در امتداد طولی و همچنین مفصل آسیب‌دیده حرکت نمی‌کند. در مقابل در تمرین ایزوتونیک عضله منقبض شده و در مقابل بار ثابت، کوتاه می‌شوند.

ورزش‌های پیشنهادی برای مبتلایان آرتروز

تمرینات بدنی به عنوان تاثیرگذارترین روش غیردارویی در کاهش درد مبتلایان به آرتروز شناخته می‌شود. از این رو دامنه بزرگی از ورزش‌های مختلف برای پیشبرد عملکرد و ساختار مفاصل را در بر می‌گیرد.

• دامنه حرکت و تمرین انعطاف پذیری: این حرکات نیازمند ایجاد دامنه کامل حرکاتی است که مفاصل قادر به انجام آن هستند که شامل کشش نرم و حرکاتی است که نیازمند محدوده کامل مفصل‌هاست.
• ورزش‌های هوازی/ استقامتی: این ورزش‌ها شامل پیاده‌روی، دویدن آهسته، شنا و دوچرخه سواری است. این نوع از ورزش‌ها خستگی را کاهش داده و ایجاد استقامت می‌کند.
• ورزش های آبی: این ورزش‌ها به تسکین فشار روی مفاصل کمک و در عین حال عضلات را تقویت و مقاوم می‌کند. ورزش‌های آبی درد را کم و عملکرد روزانه مبتلایان به آرتروز را بهبود می‌بخشد.

به خاطر داشته باشید تمرینات ضربه‌ای با سرعت بالا، مانند دویدن و ایروبیک پله‌ای در طولانی مدت می‌تواند برای بیماران مضر باشد. بنابراین این نوع ورزش‌ها توصیه نمی‌شود.

ورزش موجب آرتروز می‌شود؟

مطابق شواهدی که اکنون در دسترس است، افراد باید فارغ از ابتلا به بیماری‌های مفاصل به انجام فعالیت‌های بدنی ترغیب شوند چرا که فواید ورزش برای سلامت مفاصل و در کل سیستم بدن بسیار زیاد است.

تحقیقات نشان داده ورزش‌های کم فشار در ابتلا به آتروز نقشی ندارد، برعکس تقویت عضلات و درگیر کردن مفاصل در مسیر دامنه حرکتی‌شان می‌تواند به کاهش آسیب‌های مفصلی کمک کند.

افرادی که ورزش‌های سنگین انجام می‌دهند، بیشتر مستعد آسیب مفاصل هستند و در معرض خطر ابتلا به آرتروز قرار دارند؛ اگرچه مشخص نیست که این نوع از ورزش‌ها حتی در صورت عدم آسیب دیدگی و یا امکان بروز آرتروز، مضر باشند.

اگر یک نفر مستعد ابتلا به آتروز است باید به صورت جدی ورزشی انتخابی، شدت فعالیت، میزان تاثیر روی مفصل، وزن بدن و سابقه خانوادگی آرتروز را در نظر بگیرد.

با در نظر گرفتن تمام فواید فعالیت‌های فیزیکی، باید در نظر داشت که این فعالیت‌ها نقش مهمی در مباحث مربوط به بیماری‌زایی و همچنین کنترل آرتروز دارد.