فلفل دلمه از محبوب‌ترین و پر مصرف‌ترین سبزیجات در نظر مردمان جهان است و در طبخ انواع غذا کاربرد دارد. فلفل دلمه در برخی از غذاها به عنوان عنصر طعم‌دهنده و در برخی دیگر، ماده اصلی تشکیل‌دهنده غذا محسوب می‌شود (مانند دلمه فلفل). علاوه بر این، به صورت خام در تهیه سالادها نیز کاربرد دارد. 

در واقع فلفل‌ دلمه‌ ای از گیاهان بومی مکزیک و سایر مناطق آمریکای مرکزی بوده که در قرن شانزدهم و هفدم، توسط گردشگرهای اسپانیایی و پرتغالی به سایر نقاط دنیا معرفی شد. امروزه این گیاه به صورت گسترده‌ای در بسیار از نقاط جهان رشد می‌کند و یک محصول مهم تجاری به شمار می‌رود. فلفل شیرین همانند دیگر گونه‌های فلفل چیلی، گوناگونی گسترده‌ای دارد اگرچه شکل گیاه و غلاف میوه در اکثر گونه‌ها یکسان است. در ادامه بیشتر از فواید و خواص فلفل دلمه، این سبزی خوش‌عطر برای شما خواهیم گفت.

آنچه در این مطلب می‌خوانید:

خواص فلفل دلمه برای سلامتی

خرید و نگهداری فلفل دلمه

روش‌های آماده‌سازی

نکاتی برای آشپزی با فلفل دلمه

دانستنی‌های علمی درباره فلفل دلمه

نکات ایمنی در مصرف فلفل دلمه

 

خواص فلفل دلمه برای سلامتی

فلفل دلمه حاوی فهرست بلندبالایی از مواد مغذی گیاهی است که می‌تواند ضمن پیشگیری از بیماری، به سلامت بدن نیز کمک کند. برخلاف سایر هم خانواده‌های فلفل قرمز، کالری و چربی بسیار کمتری دارد، تا جایی که در هر صد گرم از آن تنها ۳۱ کالری موجود است.

فلفل شیرین یا دلمه‌ای مقادیر کمی ترکیبات مفید کپسایسین (از انواع آلکالوئید) دارد. مطالعات آزمایشگاهی نشان می‌دهد کپسایسین دارای خواص ضد باکتریایی، ضد سرطانی و ضد درد و دیابت است. این خواص فلفل دلمه در صورت مصرف منظم، باعث کاهش تری‌گلیسیرید و کلسترول بد LDL در افراد دارای اضافه وزن می‌شود.

حتما برایتان جالب است بدانید فلفل دلمه چه ویتامینی دارد. فلفل دلمه قرمز یا سبز تازه، منبع سرشاری از ویتامین ث است که به ویژه در فلفل قرمز به وفور یافت می‌شود.صد گرم از فلفل قرمز تقریبا ۲۱۳ درصد از نیاز مصرف روزانه- RDA به ویتامین ث را برطرف می‌کند. ویتامین ث یک آنتی‌اکسیدان محلول در آب بوده و برای کلاژن‌سازی بدن، استحکام رگ‌های خونی، پوست و استخوان ضروری است. مصرف مداوم غذاهایی سرشار از این ویتامین افراد را از ابتلا به بیماری کمبود ویتامین ث و همچنین رادیکا‌ل‌های آزاد مضر و التهابات محافظت کرده و در نتیجه سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند. 

از جمله خواص فلفل دلمه می‌توان به داشتن درصد بالایی از ویتامین آ اشاره کرد. صد گرم از فلفل شیرین، حاوی تقریبا ۳۱۳۱  (واحد یکای بین‌المللی- IU) ویتامین آ است. به علاوه، فلاونوئیدهای آنتی‌کسیدانی مانند آلفا و بتاکاروتن، لوتئین، زاکزانتین و کریپتوزانتین نیز در فلفل دلمه‌ای یافت می‌شوند. مواد آنتی‌اکسیدانی موجود در فلفل دلمه بدن را در برابر اثرات مضر رادیکال‌های آزاد ایجاد شده در هنگام استرس و شرایط بیماری محافظت می‌کنند.

به عنوان برخی از مهم‌ترین مواد معدنی اصلی در فلفل دلمه می‌توان به  آهن، روی، پتاسیم، منگنز، منزیم و سلنیوم برآورد اشاره کرد. منگنز و سلنیوم در بدن به عنوان یک کوفاکتور موثر عمل می‌کنند و در آنزیم آنتی‌اکسیدانی سوپراکسیدان دیسموتاز (برای جلوگیری از فرآیندهای منجر به پیری) کاربرد دارند. 

فلفل دلمه‌ای از نظر داشتن گروه ویتامین‌های ب مانند نیاسین، پیریدوکسین (ویتامین ب۶) ریبوفلاوین و تیامین (ویتامین ب۱) در جایگاه خوبی قرار دارد. از آنجایی که بدن به ذخیره‌سازی ویتامین‌ها نیاز دارد، وجود این ویتامین‌ها ضروری است. ویتامین‌های گروه ب کمپلکس، سوخت‌وساز سلولی را از طریق عملکردهای مختلف آنزیمی آسان می‌کنند.

خرید و نگهداری فلفل دلمه

فلفل دلمه‌ تازه را در تمام طول سال در فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌ها می‌توان یافت. از خرید فلفل‌های سبز بی‌رنگ و نرم و همچنین آن‌هایی که بریدگی، لک و سوراخ دارند خودداری کنید. فلفل‌ها باید در کیسه‌ای پلاستیکی در یخچال نگهداری شوند تا برای سه تا چهار روز تازه بمانند.

گفتنی است، نگهداری طولانی مدت فلفل دلمه‌ای، از خاصیت آن می‌کاهد. 

 

روش‌های آماده‌سازی

از فلفل دلمه‌ تازه می‌توان مانند سایر سبزیجات در آشپزی استفاده کرد. برای آماده‌سازی، فلفل‌ها را با آب سرد بشویید و ساقه‌اش را بریده و دور بریزید. به این ترتیب شما می‌تواند محتویات داخل آن را ببیند. هسته مرکزی و تخم‌ها را جدا کنید تا فلفلی به شکل یک فنجان توخالی داشته باشید. سپس با استفاده از یک چاقوی تیز به شکل معکبی یا حلقه‌ای، فلفل‌ها را برش بزنید.

با آنکه فلفل شیرین کمترین میزان کپسایسین را دارد، اما ممکن است باعث سوزش دست‌ها، بینی و چشم و یا دهان شود. بنابراین، به افرادی که پوست و مخاط حساسی دارند پیشنهاد می‌شود در زمان تهیه و پخت غذا با فلفل دلمه‌ای از یک دستکش نازک و ماسک صورت استفاده کنند.

نکاتی برای آشپزی با فلفل دلمه

فلفل دلمه تازه در دستورهای آشپزی به عنوان یکی از انواع سبزیجات، به صورت پخته و یا خام استفاده می‌شود. در بسیاری از بخش‌های آسیای جنوبی فلفل دلمه‌ای را با سایر سبزیجات مانند سیب‌زمینی، هویج، بادمجان و لوبیا سبز مخلوط کرده و سرو می‌کنند. فلفل دلمه‌ با ترکیب گوجه‌فرنگی، سیر، پیاز، دانه‌های خردل، زیره و سایر ادویه‌ها خوراک‌های لذیذی می‌سازد.

•  می‌توانید آن را به شکل دلمه با برنج و گوشت و سبزیجات معطر پر کرده و بپزید.
•  فلفل دلمه‌ به صورت گریل‌شده با سس، انواع پنیر و روغن زیتون غذای لذیذی به حساب می‌آید.
• فلفل‌های کباب‌شده را می‌توان همراه با خیار، گوجه، پیازچه و دانه کاج به سالاد نخود اضافه کرد. 
• فلفل دلمه‌ خردشده را به سایر سبزیجات سرخ‌کرده و یا نودل سبزیجات اضافه کرده و لذت ببرید. 
• فلفل‌ شیرین همچنین یکی از محبوب‌ترین ترکیبات در پیتزاها و پاستاهاست.

دانستنی‌های علمی درباره فلفل دلمه

فلفل دلمه‌، که از آن به عنوان فلفل شیرین هم یاد می‌شود، از خانواده فلفل‌های چیلی و قرمز با نام علمی کپسیکوم آنوم  است. در حقیقت فلفلی که ما مصرف می‌کنیم، غلاف‌ میوه‌ای بوده که روی گیاه فلفل (کاپسیکوم) می‌روید و طعمی شیرین و کمی تند دارد و به دستورهای غذایی مزه‌ای منحصر به‌فرد می‌بخشد. از نظر گیاه شناسی، این گیاه، یک بوته کوچک چندساله و از خانواده بادنجانیان است. برخلاف سایر فلفل‌ها، فلفل‌های شیرین شبیه به زنگ یا ناقوس بوده و بافتی گوشتی ترد و ضخیمی دارند. در مقایسه با سایر فلفل‌های قرمز، فلفل دلمه‌ای شیرین، تندی بسیار کمتری دارد و حتی می‌توان گفت میزان تندی آن به صفر نزدیک است. به همین دلیل به عنوان سبزیجات روزمره در غذا استفاده می‌شود. 

از نظر ساختاری، قسمت بیرونی و بافت گوشتی فلفل دلمه‌ مکعب شکل بوده و داخل آن دانه‌های ریز و کرم رنگ وجود دارند که به هسته‌ی مرکزی گیاه چسبیده‌اند. این میوه باتوجه به نیاز بازار در مراحل مختلف رشد، برداشت می‌شود. انواع نارس آن، صرف نظر از رنگ نهایی‌شان، سبز رنگ است و زمانی که میوه می‌رسد به تدریج رنگ ژنتیکی آن، به رنگ‌های نارنجی، قرمز، بنفش، زرد و سبز نمایان می‌شود.

میزان تندی فلفل در واحد گرمای اسکویل اندازه‌گیری می‌شود؛ در مقیاس اسکویل میزان تندی فلفل دلمه‌ای صفر بوده، در حالی که برای فلفل هالوپینو ۲۵۰۰ تا ۴۰۰۰ و برای فلفل مکزیکی هابانرو ۲۰۰ هزار تا ۵۰۰ هزار ثبت شده است.

\

نکات ایمنی در مصرف فلفل دلمه

هنگام مصرف فلفل دلمه‌ای به این نکات توجه کنید:

• درجه تندی فلفل دلمه‌ای تقریبا صفر است. با این حال، تخم‌های آن و هسته مرکزی ممکن است حاوی مقادیری کپساسین باشد که می‌تواند هنگام خوردن باعث تحریک شدید و احساس گرما و تندی در دهان، زبان و گلو شود.
• کپسایسین در فلفل‌های چیلی، به ویژه در فلفل‌های تند و باریک قرمز، ابتدا در تماس با مخاط دهان، گلو و معده ایجاد التهاب کرده و باعث احساس سوزش شدید می‌شود. خوردن ماست سرد می‌تواند به کاهش غلظت کپسایسن و جلوگیری از تماس آن با مخاط معده و کاهش سوزش و درد کمک کند.
• با انگشت‌هایی که با فلفل تند تماس داشته چشم‌ها را لمس نکنید. اگر این اتفاق افتاد چشم‌ها را با آب سرد بشویید تا سوزش کم شود.
• فلفل همچنین می‌تواند رفلاکس معده را تشدید کند.