رژیم غذایی کتوژنیک رژیمی است که بر مبنای مصرف کم کربوهیدرات و در عوض مصرف بیشتر چربی و پروتئین استوار است. در حال حاضر کتوژنیک از محبوبترین رژیمهای غذایی در جهان محسوب میشود. در روند عمل به این رژیم پدیدهای به نام استپ وزن در رژیم کتوژنیک رخ میدهد که در این حالت تغییری در وزن فرد رخ نداده و یک چرخه ثابت ایجاد میشود. سابقه رژیم غذایی، نوع متابولیسم، مقدار وزنی که باید از دست بدهید، حفظ توده عضلانی و استخوانی، درصد چربی بدن، میزان مقاومت به انسولین و مشکلات هورمونی از عوامل موثر در استپ وزن در رژیم کتوژنیک هستند که در ادامه درباره هر یک مفصل صحبت خواهیم کرد.
یکی از انواع رژیمهای غذایی برای لاغری، رژیم کتوژنیک است که بر مصرف بر غذاهایی با چربیهای سالم بالا، مقدار کافی پروتئین و کربوهیدراتهای بسیار اندک تمرکز دارد. در مطلب دیگری از وبسایت سبک زندگی، در مورد چیستی رژیم کتوژنیک به طور مفصل نوشتهایم. در ادامه قصد داریم درباره علل استپ وزنی در رژیک کتوژنیک برایتان بگوییم.
نرسیدن به وضعیت کتوزیس: فرد در رژیم کتوژنیک باید تلاش کند تنها ۵ تا ۱۰ درصد از کالری روزانهاش از کربوهیدراتها تامین شود، این مقدار معادل ۲۰ تا ۵۰ گرم کربوهیدرات در روز است. اگر بدن وارد فاز کتوزیس نشود، کاهش وزن نیز رخ نخواهد داد.
کربوهیدرات زیادی مصرف میکنید: رژیم کتوژنیک بر مبنای مفهومی به نام کتوزیس بنا شده است. کتوزیس یک حالت متابولیکی است که در آن بدن شما به جای گلوکز از چربی برای تولید انرژی استفاده میکند. برای رسیدن به این حالت باید میزان مصرف کربوهیدرات به شدت کاهش یابد. در واقع فقط ۵ درصد از کالری بدن شما باید از کربوهیدرات تامین شود، در صورتی که در اغلب رژیمهای غذایی ۴۵ تا ۶۵ درصد انرژی بدن از کربوهیدرات تامین میشود.
غذای مغذی نمیخورید: مهم نیست نوع رژیم غذایی شما چیست، کلید کاهش وزن به صورت طبیعی و درست مصرف غذاهای کامل و مغذی است. مصرف غذاهای فرآوری شده و فاقد مواد مغذی هر چند که به لحاظ داشتن کربوهیدرات اصول رژیم را نیز رعایت کنند موجب استپ وزن در رژیم کتوژنیک خواهد شد. اینگونه غذاها حجم زیادی کالری را به طور ناگهانی وارد بدن شما میکنند.
مصرف بیش از حد کالری: هنگام کاهش وزن مهم است که مصرف کالری خود را کنترل کرده و کاهش دهید. در هنگام پیروی از رژیم کتوژنیک اگر کالری خود را کنترل نکنید بعید است که وزن شما شروع به کاهش کند. خوردن وعدههای بزرگ غذایی و میان وعدههای پر کالری هر چند که کم کربوهیدرات باشند مشکل آفرین خواهند بود.
مشکلات پزشکی: اگر تمام اصول را رعایت میکنید اما همچنان دچار استپ وزن در رژیم کتوژنیک هستید ممکن است دچار بیماری یا مانع پزشکی هستید که جلوی کاهش وزن شما را میگیرد. کم کاری تیروئید، تخمدان پلی کیستیک، سندرم کوشینگ، افسردگی و سطح بالای انسولین از موارد پزشکی هستند که باعث افزایش وزن در شرایط عادی شده و جلوی کاهش وزن هنگام رژیم را میگیرند. مشکلات یاد شده با معاینه پزشک و از طریق آزمایش قابل تشخیص است. اگر دچار هر یک بیماریهای یاد شده هستید ناامید نشوید چرا که با مدیریت و مصرف داروهای درست میتوانید روند رژیم و کاهش وزن خود را ادامه دهید.
دریافت میزان زیاد پروتئین: خیلی از رژیمهای کمکربوهیدرات امکان مصرف پروتئین را بالا میبرند، اما این میتواند یکی از دلایل استپ وزن در رژیم کتوژنیک باشد. بعضی افراد به اشتباه گمان میکنند رژیم با کربوهیدرات کم و پروتئین بالا، همان رژیم کتوژنیک است. در حالی که، با این اتفاق بدن کمتر وارد وضعیت کتوزیس میشود، چرا که بدن میتواند پروتئینهای اضافی را به آمینواسید تجزیه و آنها را به انواع قند تبدیل کند. در رژیم کتوژنیک عمده کالری فرد از چربی دریافت میشود، که این مقدار باید حدود ۵۵ تا ۶۰ درصد از کالری دریافتیاش باشد. جذب چربی فضای کمی برای پروتئین باقی میگذارد. اگر پروتئین بیش از ۳۵ درصد رژیم غذایی را تشکیل دهد، احتمال این که فرد وارد وضعیت کتوزیس شود، کم است.
آیا از یک رژیم غذایی کم کربوهیدرات یا کتوژنیک پیروی میکنید، اما نتایج مورد انتظاری نمیبینید؟ آیا در وزن مشخص استپ کردهاید؟ آیا معتقد هستید هنوز وزن برای از دست دادن دارید اما این اتفاق نمیافتد؟
قطعا اینکه مشاهده میکنید اطرافیان شما با پیروی از یک رژیم مشابه در حال کاهش وزن هستند، اما شما نه، اتفاقی ناامید کننده است. ممکن است تعجب کنید و دائما از خود بپرسید که آیا جایی از مسیر را اشتباه رفتهاید؟ آیا برنامه غذایی شما اشتباه است و هزاران سوال دیگر.
ما در این مقاله سعی میکنیم به سوالات شما پاسخ داده و راهنمایی از اینکه استپ وزنی واقعی چیست، کاهش وزن چگونه صورت میگیرد و اشکال واقعی رژیم شما در چیست را ارائه دهیم.
قبل از اینکه به توضیح این موضوع بپردازیم باید چند سوال از خود بپرسید. چه مدت است که کاهش وزن شما با توقف رو به رو شده است؟ آیا در این مدت واقعا به رژیم غذایی خود پایبند بودهاید؟
دلیل اینکه دربارهی زمان صحبت کردیم این است که اگر هر روز روی ترازو میروید و تغییرات وزنی خود را نگاه کرده و احساس پیشرفت نمیکنید باید بدانید که در اشتباه هستید. معمولا در رژیمهای غذایی بازه تغییرات سه ماهه در نظر گرفته میشود. پس تغییر نکردن وزن امروز نسبت به دیروز معیار درستی برای استپ وزن در رژیم کتوژنیک نیست. وزن بدن مطابق با یک الگو مشخص بالا یا پایین نمیرود و باید میانگین زمانی برای آن در نظر گرفته شود.
برای سنجش وزن خود یک شرایط روتین تعیین کنید. در ساعت خاصی از روز و پس از وعده مشخصی که همیشه مقدار ثابت دارد، با پوشیدن مقدار لباس همیشگی و در شرایط عمومی خود را وزن کنید. سعی کنید هفتهای یکبار خود را وزن کنید، نه کمتر و نه بیشتر. با ثبت تغییرات وزن در بلند مدت میتوانید تغییرات آن را اندازه گرفته و به این موضوع پی ببرید که آیا واقعا دچار استپ وزن در رژیم کتوژنیک شدهاید یا خیر.
درست است که اضافه وزن و چاقی بر سلامت شما تاثیر گذار است، اما این عدد به هیچ وجه نشان دهنده سلامت شما نیست. به جای تمرکز بر یک عدد تغییرات در نشانگرهای سلامتی را دنبال کنید. به عنوان مثال ببینید که آیا سایز لباسهایتان تغییری کرده، کمتر گرسنه میشوید و یا پارامترهای آزمایش خون مثل قند، چربی و فشار خون در حالت طبیعی قرار دارد یا خیر.
اینها نشانههایی هستند که یک رژیم کتوژنیک درست باید باعث تحقق آنها شود، اما معمولا از طرف افراد جدی گرفته نشده و فقط بر روی عدد وزن خود تمرکز میکند.
برخی از بهبودهای یاد شده توسط یک آزمایش خاص قابل اندازهگیری نیستند، اما از رژیم کم کربوهیدرات یا کتوژنیکی که به درستی اجرا شود انتظار میرود اثرات زیر را بر جای بگذارد:
فارغ از تغییرات عددی چشمگیر در وزن، با مشاهده بهبود در موارد یاد شده میتوانید به این موضوع پی ببرید که رژیم غذایی که به آن عمل میکنید برای شما مناسب است یا خیر.
زمانی که رژیم میگیرید، میخواهید چربیهای اضافه بدن و نه عضلات و استخوانها از بین بروند. باید بدانید در بسیاری از رژیمهای غذایی که عمدا میزان کالری ورودی به بدن را محدود میکنند، به همراه کاهش وزن و چربی، بخشی از عضلات و تراکم استخوانی را نیز کاهش میدهند.
در حقیقت هرچه میزان کالری وارد شده به بدن را محدود کنید عضلات و توده استخوانی بیشتری از دست خواهید داد. این نوع کاهش وزن همزمان با افزایش سن میتواند سلامتی را تهدید کند. تحقیقات نشان داده رژیمهای غذایی که محدودیت شدید کالری دارند در دراز مدت بر میزان کاهش وزن تاثیر گذاشته و باعث کاهش میزان آن خواهند شد. در این حالت بدن با ثابت نگه داشتن وزن و توده چربی سعی در دفاع از وضعیت خود دارد. نتیجه این فرآیند این است که شما برای حفظ روند کاهش وزن خود به کالری بسیار کمتری نسبت به شخصی در همان وزن که چاق نبوده، احتیاج خواهید داشت.
بنابراین چگونه میتوان چربی بدن را سوزاند بدون آنکه توده عضلانی و تراکم استخوانی از بین رود؟ پاسخ این سوال در دو مورد زیر است:
درست است که گفتیم نباید بر اعداد حساس بود و دائما کالری مصرفی را شمارش کرد، اما به این معنی نیست که کالری اضافی را حساب نکنیم. اگر تمام انرژی مورد نیاز خود را از غذا دریافت میکنید، بعید است که بدن اقدام به سوزاندن چربی برای تولید انرژی کند. شاید اینطور به نظر برسد که باز هم درباره همان رژیمهای غذایی کم کالری صحبت میکنیم؛ خیر. اینگونه رژیمها بر این امر تاکید دارند که کالری دریافتی از تمام غذاها مشابه است، در صورتی که رژیم کتوژنیک معتقد است غذاهای مختلف حتی با میزان مشابهای کالری اثرات متفاوتی با هم دارند.
غذاهای حاوی کربوهیدرات باعث افزایش قند خون و انسولین خواهند شد که چربی را در بدن ذخیره میکنند. در مقابل غذاهای کم کربوهیدرات و غنی از مواد مغذی به شما کمک میکنند ساعتها احساس سیری کنید و همچنین انسولین را پایین نگه دارید. با راعاین این نوع رژیم، مواد مغذی بدن را تامین کرده و بدون احساس گرسنگی میزان غذا مصرفی را کاهش دهید و از ذخایر چربی استفاده کنید.
در رژیم کتوژنیک کمتر احساس گرسنگی میکنید و میل شما به غذاهای دارای کربوهیدرات کاهش مییابد. این موضوع باعث میشود با قطع میان وعدهها و وعدههای اصلی کوچکتر دچار کمبود انرژی شده و سطح انسولین نیز پایین نگه داشته شود.
حال که نحوه کاهش وزن بدن را دانستید، ذکر این نکته مهم است که بدانید اثر رژیم کتوژنیک در بدن همه به این صورت نیست و ممکن است عدهای با پدیده استپ وزن در رژیم کتوژنیک مواجه شوند. در این حالت شما با تحقیق و مشاوره برای خروج از این حالت نیاز به استراتژیهای دیگری خواهید داشت.
برخی شرایط باعث میشود رژیم کتوژنیک برای کاهش وزن در کوتاه مدت موثر نباشد. در این حالت باید دست به اقدامات دیگری بزنید که به شما خواهیم گفت:
موارد گفته شده این معنا را ندارد که رژیم کتوژنیک برای شما مناسب نیست، بلکه اگر دچار استپ وزن در رژیم کتوژنیک شدهاید ممکن است به یکی از دلایل بالا باشد و در این حالت شما باید راههای مکمل را امتحان کنید.
در این بخش یک مرور سریع بر روشهای خروج از استپ وزن در رژیم کتوژنیک خواهیم داشت.
استپ وزن در رژیم کتوژنیک بخشی از فرآیند عمل به این رژیم است. زمانی که وارد این چرخه میشوید بدون ناامید شدن و رها کردن رژیم، سعی در برداشتن موانع و عوامل کاهش وزن خود داشته باشید. پیروی از نکات گفته شده حتی اگر دچار مشکلات هورمونی و متابولیسمی باشید، میتواند به خروج از استپ وزن در رژیم کتوژنیک و شروع دوباره کاهش وزن کمک نماید.
۶ نفر امتیاز دادهاند
۵
۴
۳
۲
۱
لطفا دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید
حق همهی ماست که زندگی سالم و شادتری را تجربه کنیم. تمام تلاش تیمهای مختلف سبک زندگی همین است که حال شما بهتر شود.
کلیه حقوق این سایت محفوظ و متعلق به شرکت داده کاو(سهامی خاص) میباشد.