برای زخم معده چی بخوریم | صبحانه و غذاهای مناسب برای رفلاکس و زخم معده
زمان خواندن ۱۱ دقیقه دوشنبه ۱۰ مهر ۱۴۰۲ ۰۹:۰۷
درمان زخم معده تنها مصرف دارو نیست؛ بلکه نیاز است تا شما علاوه بر مصرف داروها از تغذیه مناسب برای زخم معده پیروی کنید. در این مقاله به این مسئله خواهیم پرداخت که برای درمان زخم معده بهتر است چه رژیم غذایی رعایت کنیم، از چه مواردی پرهیز کنیم و چگونه سبک غذایی و عادات خود را تغییر دهیم تا زندگی سالمتری داشته باشیم. این مطلب را تا انتها بخوانید و تا درباره رژیم غذایی زخم معده اطلاعات بیشتری به دست آورید.
فهرست مطالب
زخم معده چیست
زخم معده یا ورم معده نوعی بیماری گوارشی است که شامل التهاب مخاط معده میشود. علائم این بیماری شامل سو هاضمه، سوزش معده، حالت تهوع و بادگلوی مکرر است. تغذیه مناسب و پرهیزهای غذایی یکی از راه‌های کمکی موثر در درمان این بیماری است. دلایل زیادی برای ابتلا به این بیماری وجود دارد که از جمله می‌توان به عفونت به وسیله باکتری هلیوباکتر پیلوری (دلیل شایع این بیماری)، استفاده از داروهای غیر استروئیدی، مصرف بیش از اندازه‌ی الکل و برخی بیماری‌های التهابی مثل بیماری کرون اشاره کرد. بعضی از غذاها احتمال ابتلا به باکتری هلیوباکتر پیلوری را افزایش میدهند و برخی دیگر ممکن است سبب فرسایش غشای معده شوند یا علائم زخم معده را افزایش می‌دهد.
فرد مبتلا به زخم معده میتواند کاهش وزن چشمگیری داشته باشد و اشتهای خود را از دست بدهد. دلیل این موضوع این است که غذا خوردن برای فرد مبتلا به زخم معده، به دلیل درد و علائم دیگر دشوار میشود. ورم معده اگر درمان نشود میتواند به زخم معده تبدیل شده که باعث خونریزی معده و درد زیاد آن میشود. اگر زخم معده نیز درمان نشود، ممکن است به بیماری التهاب معده تبدیل شده و خطر ابتلا به سرطان معده را نیز افزایش دهد.
پیشنهاد مطالعه: تشخیص و درمان زخم معده
تغذیه مناسب برای زخم معده
متاسفانه برای زخم معده برنامه غذایی مشخصی وجود ندارد. یعنی مواد غذایی خاصی وجود ندارد تا بتواند به طور کامل زخم معده را درمان کند، اما غذاهایی هستند که در بهبود سریع‌تر زخم معده کمک موثر هستند. در ادامه لیست غذاهای مناسب برای زخم معده را ارائه خواهیم داد.
پیشگیری از ابتلا به زخم معده با تغذیه سالم
بایدها و نبایدهای تغذیه‌ای میتواند گامی موثر برای پیشگیری و مقابله با زخم معده باشد. برای اینکه از ابتلا به زخم معده جلوگیری کنید باید به رعایت اصول تغذیه سالم پایبند باشید. در ادامه با دو گروه غذایی برای پیشگیری از ابتلا به زخم معده آشنا می‌شوید.
رژیم غذایی مناسب برای جلوگیری از ابتلا به زخم معده
چای سبز، میوه و سبزیجات تازه ممکن است مانع از ابتلا به زخم معده شوند. این مواد غذایی منابع سرشاری از آنتی اکسیدان ها هستند. آنتی اکسیدان‌ها می‌توانند با کاهش میزان ترکیبات ناپایداری موسوم به رادیکال‌های آزاد در بدن، از آسیب سلول‌ها و بیماری جلوگیری کنند.
غذاهایی که از رشد هلیوباکتر پیلوری جلوگیری کرده و ورم معده و زخم معده را کاهش میدهند، عبارتند از:
- گل کلم، تربچه، کلم بروکلی و سایر سبزیجات
- انواع توت‌ها مثل توت فرنگی، توت سفید، تمشک و شاه توت
- ادویه‌هایی که خاصیت ضد التهاب دارند مثل زردچوبه
پرهیز غذایی زخم معده
ممکن است افراد با مصرف غذاهای زیر به زخم معده دچار شوند که بهتر است مصرف آنها را حذف یا محدود کنید.
- گوشت قرمز
- گوشت فرآوری شده
- غذاهایی که خشک شده، نمک سود شده، دودی شده یا ترشی انداخته شده
- غذاهای پر نمک
- غذاهای چرب
- الکل
تحقیقات نشان داده است که غذاهای چرب و پر نمک می‌توانند ضخامت لایه داخلی معده را تغییر دهند. غذاهایی با نمک بالا، سلول‌های داخل معده را تغییر داده و آنها را مستعد ابتلا به باکتری هلیوباکتر پیلوری می‌کند. مصرف الکل نیز موجب التهاب معده میشود و علائم آن را شدیدتر خواهد کرد. همچنین سبب فرسایش مخاط معده نیز میشود.
رژیم غذایی زخم معده برای کنترل التهاب و ورم معده
زخم معده و ورم معده باعث التهاب غشا داخلی معده میشود. به همین دلیل یک رژیم غذایی ضد التهاب میتواند کمک کننده باشد. تنها یک رژیم غذایی ضد التهاب وجود ندارد؛ برای مبارزه با التهاب، یک رژیم غذایی زخم معده باید حاوی مقدار زیادی میوه، سبزیجات و گیاهان مفید دیگری که سرشار از آنتی اکسیدان هستند، باشد.
همچنین اجتناب کردن از غذاهای آماده و فرآوری شده یا به طور کلی هر غذایی که چربی و شکر بیش از اندازه دارد، برای جلوگیری از بروز علائم زخم معده الزامی است.
رژیم غذایی برای درمان زخم معده
دو ماده غذایی هستند که ممکن است در درمان زخم معده موثر واقع شوند: کلم بروکلی و ماست.
کلم بروکلی حاوی ماده شیمیایی به نام سولفورافان است که فواید ضد باکتریایی دارد. همچنین این کلم شامل مقادیر قابل توجهی آنتی اکسیدان است که در درمان سرطان نقش به سزایی دارد. به همین دلیل خوردن کلم بروکلی ممکن است از ابتلا به زخم معده جلوگیری کرده یا حتی به درمان آن کمک کند.
بر اساس تحقیقات انجام شده، خوردن ۷۰ گرم (یا نصف لیوان) کلم بروکلی در روز به مدت ۸ هفته باعث کاهش التهاب و عفونت در افراد شده است.
تحقیق دیگری که در سال ۲۰۰۶ انجام شده، نشان می‌دهد خوردن دو لیوان ماست پروبیتیک قبل از مصرف آنتی بیوتیک‌ها میتواند به درمان عفونت هلیوباکتر پیلوری کمک شایانی کند.
محققان متوجه شدند افرادی که همراه با آنتی بیوتیک‌های خود ماست پروبیوتیک هم مصرف می‌کردند نسبت به سایرین در درمان التهاب معده نتیجه بهتری دریافت کردند.
گفتنی است، ماست پروبیوتیک با فعال کردن باکتری‌های خوب و مفید داخل معده، با عفونت‌ها و التهابات داخل معده موثرتر مقابله می‌کند.
برای زخم معده چی بخوریم
افرادی که دچار زخم معده هستند ممکن است سوزش معده را تجربه کنند. سوزش معده معمولا:
- ممکن است از چند ثانیه تا چندین ساعت ادامه داشته باشد
- بعد از توقف غذا خوردن ممکن است کمی آرام شود
- در بین یک وعده غذایی یا در نیمه‌های شب رخ می‌دهد
- طی چندین هفته به طور مکرر تکرار میشود
مصرف مواد غذایی حاوی ترکیبات پروبیوتیک برای درمان سوزش معده مفید است. پروبیوتیک‌ها، ارگانیسم‌های زنده هستند که می‌توانند به برقراری تعادل باکتری‌های مفید معده کمک کنند. همان طور که آنها در دستیابی به سلامت معده موثر هستند، در درمان زخم معده نیز نقش مهمی بر عهده دارند.
طبق تحقیقات صورت گرفته پروبیوتیک نمی‌تواند باکتری هلیوباکتر پیلوری را به کلی نابود سازد، اما میتواند در کاهش مقدار باکتری‌های موجود، تسریع بهبود و کاهش علائم تاثیرگذار باشد.
وقتی پروبیوتیک در کنار درمان‌های دیگر مصرف شود میتواند در ریشه کن کردن باکتری‌های مضر کمک کند.
منابعی که می‌توان پروبیوتیک‌ها را در آنها پبدا کرد شامل این مواد غذایی می‌شوند:
- ماست‌های پروبیوتیک
- انواع ترشی‌ها
- مکمل‌های غذایی
بعضی از خوراکی‌ها ممکن است شامل پروبیوتیک شوند، اما خوردن مکمل غذایی به منظور تامین پروبیوتیک لازم را در نظر داشته باشید. زیرا مطمئن‌ترین و بهترین راه برای تامین پروبیوتیک مورد نیاز است.
پیشنهاد مطالعه: درمان درد و سوزش معده با شیرین بیان
- زنجبیل
بسیاری از مردم بر این باورند که زنجبیل خواص درمانی به خصوص در درمان دردها و بیماری‌های گوارشی دارد. تعداد زیادی از مردم از زنجبیل برای درمان مشکلات گوارشی مثل یبوست، نفخ و ورم معده بهره می‌برند.
یک بررسی انجام شده در سال ۲۰۱۳ نشان می‌دهد زنجبیل میتواند به زخم معده ناشی از باکتری هلیوباکتر پیلوری کمک کند. همچنین خوردن زنجبیل در جلوگیری از ایجاد زخم توسط داروهای غیر استروئیدی موثر است.
البته بسیاری از این نتایج به دست آمده تنها با مطالعه و تحقیق بر روی حیوانات بوده است، بنابراین، نمیتوان با اطمینان بیان کرد که اثرات آن بر انسان نیز یکسان باشد.
- میوه‌های رنگارنگ
بسیاری از میوه‌ها از ترکیباتی به نام فلاونوئیدها تشکیل شده‌اند که این ترکیبات خود دارای پلی فنول هستند. دلیل رنگ‌های مختلف در برخی میوه‌ها نیز وجود همین فلاونوئید است. طبق یک بررسی صورت گرفته در سال ۲۰۱۱، پلی فنول‌ها می‌توانند در درمان زخم معده موثر واقع شوند. همچنین در درمان بیماری‌های دیگر گوارشی و مشکلات هضم مثل اسپاسم و اسهال کمک میکنند.
فلاونوئیدها در سیب، شاه‌توت و تو‌فرنگی، آجیل و انواع لیموها و پرتقال یافت می‌شوند.
فلاونوئیدها از پوشش داخلی معده در مقابل ایجاد ورم و زخم محافظت میکنند و به منظور انجام محافظت از این پوشش داخلی، تولید مخاط معده را افزایش میدهند تا باکتری‌هایی که موجب زخم معده می‌شوند را از بین ببرند. فلاونوئیدها دارای خواص آنتی اکسیدانی هستند.
- عسل برای زخم معده
عسل یک شیرین کننده طبیعی و محبوب است که مردم سراسر دنیا روزانه از آن استفاده میکنند. طبق یک تحقیق انجام شده در سال ۲۰۱۶، عسل خواص آنتی باکتریال دارد و میتواند با باکتری هلیوباکتر پیلوری مقابله کند. همچنین این تحقیق بیان می‌کند که عسل میتواند برای درمان بیماری‌های گوارشی نیز استفاده شود.
همچنین مردم از عسل برای درمان زخم‌ها و خراشیدگی‌ها مثل درمان زخم معده، سوختگی‌ها و دیگر زخم‌ها استفاده میکنند.
پیشنهاد مطالعه: ده فایده شگفت‌انگیز عسل
- بابونه
برخی مردم از گل بابونه یا چای آن برای رفع اضطراب، درمان اسپاسم روده و التهابات موجود در بهره می‌گیرند. طبق یک مطالعه و بررسی صورت گرفته در سال ۲۰۱۲، عصاره بابونه ممکن است خاصیت ضد زخم داشته باشد. برخی محققان اعتقاد دارند که عصاره بابونه میتواند در درمان زخم معده موثر واقع شود و زمان بهبودی را کاهش دهد.
- سیر
سیر در بسیار از نقاط جهان به عنوان یک طعم دهنده عالی برای غذاها شناخته میشود. سیر دارای خواص ضد میکروبی و ضد باکتری است که برای مبارزه و درمان با بیماری‌ها و عفونت‌ها بسیار مفید است.
بعضی مطالعات صورت گرفته از تاثیر سیر در درمان زخم‌ها پشتیبانی کرده و خواص آن را اثبات میکنند. برای مثال یک مطالع انجام شده روی حیوانات در سال ۲۰۱۶ بیان می‌کند که سیر میتواند موجب بهبود زخم‌ها شود و حتی زمان درمان را نیز کاهش دهد.
یکی دیگر از تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۱۵، تاثیر سیر را در روند درمان زخم معد‌های که توسط باکتری هلیوباکتر پیلوری ایجاد شده، نشان می‌دهد.
در تحقیقی دیگر در همان سال ثابت شد خوردن دو حبه سیر همراه با وعده‌های غذایی، دو بار در روز، میتواند اثراتی بر باکتری هلیوباکتر پیلوری داشته باشد.
- آلوئه ورا
آلوئه ورا گیاه بسیار پرطرفداری است که از خواص موجود در آن در بسیاری از محصولات آرایشی، بهداشتی و خوراکی استفاده میشود.
بعضی از مطالعاتی که درباره تاثیرات آلوئه ورا روی زخم معده انجام شده، دارای نتایج جالب و مفیدی بوده است. برای مثال یک تحقیق در سال ۲۰۱۱ بر روی موش‌ها نشان دارد که آلوئه ورا دقیقا به مانند یک داروی ضد زخم معده عمل می‌کند. اما این تحقیقات همچنان روی حیوانات انجام شده و تاثیرات آن بر انسان مشخص نیست.
لیست غذاهای مضر برای زخم معده
غذاهایی که در رژیم غذایی زخم معده توصیه نمی‌شوند عبارتند از:
- غذاهای پر ادویه
- الکل
- غذاهای اسیدی
- غذاهای سرخ کرده
در بعضی مواقع برخی غذاهای حساسیت‌زا موجب ایجاد حساسیت، التهاب و ورم معده شده و باید در این مورد با پزشک خود مشورت کنید. در این شرایط ممکن است پزشک شما ٰرژیم غذایی زخم معده را پیشنهاد کند که بر پایه حذف مواد غذایی است.
این رژیم به این صورت است که طبق نظر پزشک گروهی از مواد غذایی از سبد غذایی روزانه حذف خواهند شد تا تاثیرات آن بر روی سلامت فرد مشاهده شود. برای مثال گروهی از پزشکان بیان کردند که لبنیات و تخم مرغ سبب ورم معده و زخم معده در بسیاری از افراد میشود و آن را تشدید می‌کند.
همچنین آنها بر تاثیرات گوشت، غذاهای دریایی، آجیل‌ها، برنج و سویا نیز تحقیقاتی انجام دادند. اگر فردی مایل به رعایت رژیم غذایی زخم معده برای پایه حذف گروه‌های خوراکی است بهتر است ابتدا با دکتر خود مشورت کند تا دچار سو تغذیه نشود.
در ادامه می‌توانید دو بشقاب مناسب و نامناسب در رژیم غذایی زخم معده را مشاهده کنید. به شما پیشنهاد می کنیم این عکس را در جایی نگه دارید و هنگام مصرف مواد غذایی به آن رجوع کنید.
صبحانه مناسب برای رژیم غذایی زخم معده
برای اینکه بدانید بهترین صبحانه برای زخم معده چیست ، نمونه‌ای از یک صبحانه مناسب برای زخم معده را مثال خواهیم زد. صبحانه مناسب برای زخم معده میتواند شامل چنین خوراکی‌هایی باشد:
- نان قهوه‌ای
- کره بادام زمینی
- انواع آجیل‌ها
- غلات صبحانه
- انواع میوه‌ها
- عسل
- چای یا دم کردهی گل بابونه
- ارده
خوراکی‌هایی که بهتر است هنگام صبحانه از خوردن آن پرهیز شود:
- لبنیات مثل شیر
- تخم مرغ
- قهوه یا نوشیدنی‌های کافئین‌دار
- شکلات
- مواد غذایی سرخ کرده
بنابراین با رعایت این رژیم غذایی صبحگاهی زخم معده، می‌توانید روز خود را بدون درد و ناراحتی‌های معده آغاز کنید. البته فراموش نکنید که علاوه بر نکات فوق، رژیم غذایی زخم معده شامل بایدها و نبایدهای تغذیه‌ای است که به طور مفصل درباره آن نوشته‌ایم.
در ادامه می‌توانید دو بشقاب غذایی مناسب و نامناسب در رژیم غذایی زخم معده را مشاهده کنید. به شما پیشنهاد می کنیم این عکس را در جایی نگه دارید و هنگام مصرف مواد غذایی به آن رجوع کنید.
- مقایسه بشقاب غذایی مناسب و نامناسب برای افرادی که زخم معده دارند
پرسش‌های رایج درباره رژیم غذایی زخم معده
- آیا زخم معده سبب کاهش وزن میشود؟
به دلیل درد و سوزشی که در معده ایجاد میشود بسیاری از بیماران اشتهای خود را از دست میدهند و وزن کم میکنند.
- آیا زخم معده با تغذیه قابل درمان است؟
پاسخ این است که زخم معده را به کلی نمیتوان با تغذیه از بین برد. زخم معده بیماری باکتریال است که باید با آنتی بیوتیک درمان شود، اما داشتن تغذیه مناسب و رعایت رژیم غذایی میتواند بهبود را تسریع کند.
- برای زخم معده چی بخوریم؟
متاسفانه برای زخم معده برنامه غذایی مشخصی وجود ندارد. یعنی مواد غذایی خاصی وجود ندارد تا بتواند به طور کامل زخم معده را درمان کند، اما غذاهایی هستند که در بهبود سریع‌تر زخم معده موثر هستند که در این مقاله به طور مفصل به آن پرداخته‌ایم.
سخن پایانی
ناراحتی‌های معده از جمله بیماری‌هایی است که ممکن است زندگی بیمار را با مشکلات زیادی رو به رو کند. زیرا تغذیه فرد را تحت الشعاع قرار داده و سلامتی بیمار را در معرض خطر جدی قرار می‌دهد. یکی از این بیماری‌ها زخم معده است که در صورت ابتلا به درمان فوری و جدی نیاز دارد. علاوه بر مصرف دارو، رعایت رژیم غذایی زخم معده میتواند روند درمان را تسریع کند.
شاید از این موارد هم خوشتان بیاید
- طرز تهیه ترنجبین و خاکشیر برای درمان کبد چرب نوشیدنی سرد
- آیا ورزش برای درمان رفلاکس معده توصیه میشود؟ ورزش درمانی
- ریفلاکس معده چیست - رفلاکس خاموش چه علائمی دارد؟ درمان و بیماری
- زخم معده کودکان - همه چیز پیرامون علل و علائم زخم معده در کودکان درمان و بیماری
- بایدها و نبایدهای رژیم غذایی ورم روده رژیم غذایی
- سرطان معده؛ علل، نشانهها، تشخیص و درمان دهان و دندان
نظرات کاربران
ممنون عزیزان
حامد
سه‌شنبه ۲۳ دی ۱۳۹۹