خواص کرنبری برای سلامتی

فراوانی خواص کرنبری‌ برای سلامتی آن را به یکی از ابرغذاهای محبوب تبدیل کرده است (ابرغذا یا سوپرفود به خوراکی‌هایی گفته می‌شود که سرشار از ویتامین و مواد مغذی بوده و تاثیر زیادی بر سلامتی دارند). معمولا از میوه تازه آن برای تهیه سس و آب‌میوه و از کرنبری خشک‌شده در ترکیب خشکبار استفاده می‌شود. همچنین، می‌توان آن‌ را به دستور پخت انواع غذا و دسرها اضافه کرد. در این مطلب به معرفی خواص کرنبری و فواید آن می‌پردازیم.

 از جمله فواید کرنبری می‌توان به این موارد اشاره کرد:

•  خطر ابتلا به عفونت ادراری (UTI: Urinary tract infections) را کاهش می‌دهد.
• از انواع خاصی از سرطان‌ها جلوگیری می‌کند.
• منجر به بهبود عملکرد سیستم ایمنی و کاهش فشار خون می‌شود.

آنچه در این مطلب می‌خوانید:

خواص کرنبری تازه 

مواد مغذی موجود در کرنبری تازه

عوارض کرنبری تازه 

خواص کرنبری خشک‌شده 

عوارض جانبی مصرف کرنبری خشک 

خرید و نگهداری 

خواص کرنبری تازه 

کرنبری منبع مناسبی از ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های مختلف بوده و فواید بسیاری برای سلامتی دارد.
در گذشته، بومیان آمریکا از کرنبری‌ برای درمان بیماری‌های مربوط به مثانه و کلیه استفاده می‌کردند. بعدها استفاده از کرنبری برای درمان بی‌اشتهایی، ناراحتی معده، مشکلات خونی و بیماری اسکوروبوت (کمبود ویتامین ث) نیز رواج یافت. 

ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در کرنبری‌ با تقویت سیستم ایمنی بدن آن‌ را به گزینه‌ای مناسب برای یک رژیم غذایی سالم تبدیل کرده است

نتایج پژوهش‌های متعدد پیرامون خواص کرنبری تاثیر مثبت آن را در موارد زیر نشان داده می‌دهد: 

کنترل عفونت ادراری (UTI)

در گذشته برای درمان عفونت ادراری از کرنبری استفاده می‌شد. اما نتایج مطالعات اخیر در مورد تاثیر کرنبری در درمان UTI متناقض است.
برای مثال، نتیجه مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۶، باعث شد که پزشکان مصرف کرنبری را به زنان مبتلا به عفونت ادراری عود کننده توصیه کنند. همچنین، طبق نتایج پژوهشی انجام شده روی ۵۱۶ شرکت کننده، مصرف یک کپسول عصاره کرنبری (به صورت دو بار در روز)، شیوع عفونت ادراری را کاهش می‌دهد.
میزان بالای آنتی‌اکسیدان‌های پروتئینوسیانیدین (PACs) در کرنبری، از اتصال برخی باکتری‌ها به دیواره مجاری ادراری جلوگیری کرده و همین عامل در مقابله با عفونت‌های ادراری موثر است.

اما، مطالعه دیگری در سال ۲۰۱۵ نشان داد که با وجود مفید بودن کپسول‌های کرنبری در درمان عفونت‌ ادراری، مفید بودن آب این میوه هنوز اثبات نشده است. برای جلوگیری از اتصال باکتری‌ها به دیواره مجاری ادراری، غلظت بالایی از عصاره کرنبری لازم است، که آبمیوه‌های تجاری چنین غلظتی ندارند. نتایج پژوهش دیگری در سال ۲۰۱۹ نشان می‌دهد که ترکیب عصاره کرنبری با اسید کاپریلیک مشتق شده از روغن نارگیل و عصاره پونه، می‌تواند رایج‌ترین باکتری ایجادکننده عفونت ادراری یعنی اشریشیا کلای (Escherichia coli) را از بین ببرد.‌

کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی

برخی شواهد حاکی از آن است که پلی‌فنول‌های موجود در کرنبری، ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی (CVD) را کاهش می‌دهند. بر اساس یک مطالعه سیستماتیک در سال ۲۰۱۹، وجود مکمل کرنبری در رژیم غذایی به کنترل برخی از عوامل ایجاد کننده بیماری‌های قلبی عروقی، همانند فشار خون سیستولیک (فشار خون در هنگام انقباض عضله قلب) کمک می‌کند. همچنین این مطالعه نشان داد مصرف مکمل کرنبری در کاهش شاخص توده بدنی (BMI) و بهبود سطح کلسترول خوب، موثر است.
درپژوهشی دیگر با بررسی ۷۸ شرکت کننده دارای اضافه وزن یا چاقی، مشخص شد که مصرف روزانه یک دوز نوشیدنی کرنبری کم‌کالری با ترکیبات گیاهی بالا، منجر به بهبود تنظیم قند خون، بهبود علائم شیمیایی التهاب و افزایش سطح کلسترول خوب می‌شود.

کند شدن پیشرفت سرطان

نتایج یک بررسی انجام شده روی ۳۴ آزمایش پیش‌بالینی در سال ۲۰۱۶ نشان داد خواص کرنبری یا ترکیبات موجود در آن، اثرات مثبتی بر سلول‌های سرطانی درون لوله‌های آزمایش داشته است؛ مانند:

• مرگ سلول‌های سرطانی 
• کند شدن رشد سلول‌های سرطانی
•  کاهش التهاب

نتایج این بررسی بیانگر آن است که کرنبری می‌تواند در برخی از مکانیسم‌‌های دخیل در رشد و گسترش سرطان نیز موثر باشد. آزمایش‌های انجام شده روی انسان‌های مبتلا به سرطان محدود بوده، ولی یافته‌های حاصل از آن‌ها، نویدبخش روش‌های درمانی آتی است.

افزایش سلامت دهان و دندان

آنتی‌اکسیدان‌های پروتئینوسیانیدین (PAC) موجود در کرنبری می‌توانند برای سلامت دهان و دندان نیز مفید باشند. بر اساس اظهارات محققان مرکز بیولوژی دهان و گروه دندانپزشکی ایستمن دانشگاه روچستر نیویورک، PACها با جلوگیری از اتصال باکتری‌ها به سطح دندان‌، منجر به افزایش سلامت آن‌ها می‌شوند. علاوه بر این،‌  خواص کرنبری در جلوگیری از بیماری‌های لثه نیز مفید است. 

بهبود زخم معده

هلیکوباکتر پیلوری عامل ایجاد زخم معده، التهاب معده (گاستریت یا ورم معده) و برخی از سرطان‌هاست. نتایج پژوهشی نشان داد که افزودن مکمل‌های کرنبری به آنتی‌بیوتیک‌ها و مهارکننده‌های پمپ پروتون -که معمولا برای درمان این بیماری‌ها تجویز می‌شوند- به ریشه‌کن کردن این باکتری کمک می‌کند.

ارزش غذایی توت‌فرنگی، بلوبری، تمشک و رزبری نیز مشابه کرنبری است 

مواد مغذی موجود در کرنبری تازه

کرنبری تازه حاوی موادی چون کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم، سدیم و روی و ویتامین‌های ث، آ، ای، کا و فولات می‌باشد. کرنبری همچنین یک منبع مناسب برای تامین ویتامین‌های گروه ب مانند تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین و ب۶ به شمار می‌رود.

ویتامین ث

یک آنتی‌اکسیدان طبیعی قوی بوده و طبق اظهارات موسسه ملی بهداشت آمریکا (NIH)، می‌تواند:

• برخی از  آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد را از بین ببرد. 
•  جذب آهن از منابع گیاهی را افزایش دهد. 
• سیستم ایمنی بدن را تقویت کند. 
• تولید کلاژن مورد نیاز برای بهبود زخم را افزایش دهد. 

فیبر

دریافت فیبر بیشتر، خطر ابتلا به طیف وسیعی از بیماری‌ها را کاهش می‌دهد:

• سکته
•  بیماری سرخرگ کرونری
• فشار خون
• کلسترول بالا
• دیابت
• چاقی
• بیماری‌های مربوط به دستگاه گوارش

افزایش فیبر مصرفی همچنین موجب بهبود حساسیت به انسولین می‌شود.

ویتامین ای

ویتامین ای، آنتی‌اکسیدانی محلول در چربی بوده و در عملکرد سیستم ایمنی بدن تاثیر دارد. این ویتامین از ابتلای فرد به بیماری‌های مزمن ناشی از رادیکال‌های آزاد جلوگیری کرده یا آن را به تاخیر می‌اندازد. برای مثال:

• بیماری قلبی
•  سرطان
• آب مروارید
• بیماری آلزایمر
•  آرتروز

عوارض کرنبری تازه 

افرادی که از داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین استفاده می‌کنند، نباید در مصرف کرنبری زیاده‌روی کنند. گرچه شواهد متناقضی در مورد اثرات ضد انعقادی کرنبری وجود دارد، اما این میوه می‌تواند منجر به خونریزی بیشتر شود.
محصولات حاوی کرنبری ممکن است منجر به دفع بیشتر اگزالات در ادرار و در نتیجه تشکیل سنگ کلیه در افراد مستعد سنگ‌های اگزالات کلسیم شوند. افرادی که سابقه سنگ کلیه دارند باید قبل از افزایش مصرف کرنبری با پزشک خود صحبت کنند.

خواص کرنبری خشک‌شده 

ارزش غذایی کرنبری خشک‌شده

کرنبری تازه یا منجمد، با وجود کربوهیدرات و کالری اندک ارزش غذایی و فیبر بالایی داشته اما خواص کرنبری خشک می‌تواند کاملا متفاوت باشد. به دلیل ترشی زیاد کرنبری، معمولا پس از خشک‌کردن به آن قند اضافه می‌کنند. حتی در صورت اضافه نکردن قند نیز، کربوهیدرات، کالری و قند کرنبری خشک‌شده از نوع تازه آن بیشتر است. کرنبری خشک‌شده نیز مانند نوع تازه آن منبع سرشاری از ویتامین ث، ای، کا و منگنز بوده و مقدار کمی نیز پروتئین و چربی دارد.

هشتاد گرم کرنبری خشک و شیرین‌شده حاوی ۲۴۶ کالری، ۶۶ گرم کربوهیدرات، ۴.۲ گرم فیبر، ۰.۹ چربی و ۰.۱ گرم پروتئین می‌باشد.

کربوهیدرات

به دلیل طعم ترش کرنبری، بیشتر محصولات تجاری این میوه از جمله سس، آب‌میوه و کرنبری خشک‌شده، حاوی شکر افزوده هستند. علاوه بر این، خشک کردن میوه‌ها تناسب مواد موجود در آنها را تغییر می‌دهد. بنابراین کرنبری‌های خشک بدون شکر افزوده نیز در مقایسه با کرنبری‌های تازه، همچنان قند و کربوهیدرات بالایی دارند. 

برای مقایسه می‌توانید از اطلاعات زیر کمک بگیرید:

• صد گرم کرنبری خشک شیرین‌شده دارای ۳۰۸ کالری، ۸۲.۸ گرم کربوهیدرات، ۷۲.۶ گرم قند، ۵.۳ گرم فیبر است.
• صد گرم کرنبری خشک شیرین‌‌نشده ۳۰۰ کالری، ۸۰ گرم کربوهیدرات، ۲۵ گرم قند، ۳۰ گرم فیبر دارد. 
• صد گرم کرنبری تازه یا منجمد حاوی ۴۶ کالری، ۱۲ گرم کربوهیدرات، ۴.۳ گرم شکر، ۳.۶ گرم فیبر است. 

کرنبری خشک‌شده فاقد کلسترول و چربی بوده و ارزش غذایی بالایی دارد، اما انواع تجاری آن سرشار از قند افزودنی است

عوارض جانبی مصرف کرنبری خشک 

• عامل نگران‌کننده درباره کرنبری خشک، میزان قندی است که به رژیم غذایی شما اضافه می‌کند. مصرف زیاد غذاهای حاوی قند منجر به افزایش وزن، چاقی و بیماری‌های متابولیکی مانند دیابت نوع دوم می‌شود. به توصیه برخی رژیم‌های غذایی میزان قند افزوده در هر روز باید کمتر از ده درصد کالری روزانه افراد باشد. قند موجود در کرنبری تازه طبیعی بوده، اما اغلب در تهیه کرنبری‌های خشک‌شده از شکر افزوده استفاده می‌شود.
•  برخی فکر می‌کنند کرنبری و سایر میوه‌های خشک می‌توانند با چسبیدن به دندان‌ها باعث آسیب زدن به آن‌ها شوند، اما تحقیقات چنین چیزی را اثبات نمی‌کنند.
• کرنبری تازه و آب کرنبری ممکن است در رژیم غذایی دارای مقادیر کم اگزالات (برای جلوگیری از سنگ کلیه) مشکل‌زا باشند. با این حال مصرف کرنبری خشک موردی ندارد.
• تاکنون واکنش آلرژیک به کرنبری گزارش نشده، اما حساسیت به  هر نوع ماده غذایی امکان‌پذیر است. اگر مشکوک به آلرژی غذایی هستید، درمورد علائم خود با پزشک مشورت کنید.

همه محصولات کرنبری خشک،‌ حاوی‌ شکر افزوده نیستند و انواع بدون قند (یا دارای قند تصفیه شده) آن نیز یافت می‌شوند، برچسب‌ ارزش غذایی را به دقت بررسی کنید!

خرید و نگهداری 

• کرنبری تازه در ماه‌های شهریور تا اوایل آبان برداشت می‌شود، از این رو بهترین زمان برای خرید کرنبری پاییز است. همچنین می‌توان کرنبری‌ را به صورت خشک، منجمد یا کنسرو شده تهیه کرد. گفتنی است، کرنبری باید سفت و دارای حالتی چین‌خورده باشد.
• کرنبری تازه تا دو ماه در یخچال قابل نگهداری است، اما در صورت نگهداری در فریزر برای مدت زمان طولانی‌تری (تا مدت دو سال) می‌توان از آن استفاده کرد. 
• به منظور جلوگیری از سفت‌شدن و به هم چسبیدن کرنبری‌های خشک، آن‌ها‌ را در یک ظرف غیرقابل نفوذ نسبت به هوا و در مکانی خشک و خنک و تاریک نگهداری کنید. 
•  اگر برای مصرف قند محدودیت دارید، برچسب ارزش غذایی روی محصولات کرنبری را با دقت خوانده و محصولی با کمترین شکر افزوده را انتخاب کنید. 

سایر موارد استفاده از کرنبری

• مخلوط آجیل خانگی را با آجیل‌های بدون نمک، دانه‌ها و کرنبری‌های خشک درست کنید.
• مقدار کمی کرنبری‌ منجمد را در اسموتی میوه بریزید.
• کرنبری خشک‌شده را به جو دوسر یا غلات سبوس‌دار اضافه کنید.
• کرنبری‌های خشک یا تازه را در دستور پخت کلوچه یا مافین قرار دهید.
• کرنبری‌های خشک‌شده را به سالاد اضافه کنید.
• برای ایجاد طعمی متفاوت در دسرهای سیب (مانند پای یا تارت)، در آن‌ها کرنبری‌ تازه بریزید.