فواید و خواص بامیه برای سلامتی

بامیه که به عنوان «لیدی فینگر» یا انگشت بانو نیز شناخته می‌شود از سبزیجات مخصوص فصل‌های گرم است و در بسیاری از کشورها از جمله بخش‌هایی از آسیا و خاورمیانه طرفداران فراوانی دارد. در ایران نیز از این گیاه برای تهیه انواع خورش مانند خورش بامیه، خوراک مرغ و بامیه، ترشی و سس‌های مختلف و انواع سوپ استفاده می‌شود. بامیه کبابی طعم فوق‌العاده ای دارد و می‌تواند میان وعده مناسبی برای سبک زندگی سالم باشد. دلیل محبوبیت بامیه، نه فقط طعم دلپذیر آن، بلکه فوایدی است که برای بدن دارد. خواص بامیه فراوان است و منبع خوبی از مواد معدنی، ویتامین‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و فیبر به شمار می‌رود. خواص بامیه برای دیابت، کنترل قند و حتی رژیم‌های غذایی بر کسی پوشیده نیست و به همین دلیل در انواع آشپزی‌ها و در سبد غذایی افراد جای دارد. در ادامه درباره خواص بامیه بیشتر می‌گوییم. 

خواص بامیه 

خرید و نگهداری بامیه

مضرات احتمالی استفاده از بامیه

خواص بامیه 

بامیه را به عنوان یک ماده غذایی خوب با منابع معدنی فراوان و انواع ویتامین‌ها می‌شناسند. وجود منابع آنتی‌اکسیدانی موجود در بامیه برای درمان بسیاری از بیماری‌ها کاربرد دارد. غلاف و دانه‌های بامیه دارای انواع ترکیبات آنتی‌اکسیدان، مانند ترکیبات فنولیک و مشتقات زردینه، همچون کاتچین و کوئرستین هستند. دانشمندان بر این باورند که این ترکیبات آنتی‌اکسیدانی خطر ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهند و همچنین خواص ضد میکروبی و ضد عفونی دارند. بامیه دارای چربی‌ سالم و پروتئین فراوانی است و به همین دلیل یک منبع غنی از پروتئین محسوب می‌شود. 

علاوه بر این، آهن، نیاسین، فسفر و مس از سایر مواد مغذی موجود در این گیاه کوچک است و اهمیت آن را دو چندان می‌کند. می‌دانیم یک رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزیجات می‌تواند خطر ابتلای فرد به بیماری‌هایی مانند بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش دهد، افزودن بامیه و یا لعاب آن، علاوه بر سم‌زدایی در کاهش وزن و مقابله با دیابت نیز موثر است.

به طور کلی، مواد مغذی موجود در بامیه در پیشگیری از بیماری‌های زیر موثر است:

خواص بامیه برای مقابله با سرطان

بامیه، لوبیا، بادام‌زمینی و غلات دارای پروتئینی به نام لکتین هستند.

در پژوهشی در سال ۲۰۱۴، پژوهشگران از لکتین به دست آمده از بامیه در محیط آزمایشگاهی برای درمان سلول‌های انسانی مبتلا به سرطان سینه استفاده کردند. استفاده از پروتئین لکتین در این درمان، رشد سلول‌های سرطانی تا ۶۳ درصد کاهش داد و ۷۲ درصد از سلول‌های سرطانی را از بین برد. باوجود این، برای این که مشخص شود بامیه چقدر در درمان سرطان در انسان تاثیر دارد پژوهش‌های بیشتری لازم است.

بامیه منبع خوبی برای فولات است. مطابق یک پژوهش مروری در سال ۲۰۱۶، فولات می‌تواند از پیشگیری از ابتلا به سرطان سینه موثر باشد. در همین حال، کمبود فولات ممکن است خطر ابتلا به سرطان‌هایی مانند سرطان دهانه رحم، لوزالمعده، ریه و سینه را افزایش بدهد. با وجود این، هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد استفاده از مکمل‌های اسید فولیک در کاهش خطر ابتلا به این سرطان‌ها موثر است و حتی برخی از دانشمندان بر این باورند که میزان بالای فولات ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. به همین دلیل برخی بر این امر اصرار دارند که بهتر است افراد به جای استفاده از انواع مکمل‌ها، فولات مورد نیاز خود را از منابع طبیعی مانند بامیه دریافت کنند.

برای کسب اطلاعات بیشتری درمورد اهمیت فولات این مطلب را بخوانید:  ۴ دلیل مهم برای مصرف مکمل فولات

مصرف بامیه در دوران بارداری و شیردهی

فولات برای پیشگیری از ناهنجاری‌های جنینی در دوران بارداری مهم است. کمبود اسید فولیک می‌تواند منجر به سقط جنین و نقص لوله‌های عصبی نوزاد شود. از این رو، به زنان باردار توصیه می‌شود در دوران باراداری و شیردهی اسید فولیک بیشتری استفاده کنند. میزان توصیه شده مصرف اسید فولیک برای بزرگسالان روزانه چهارصد میکروگرم است و زنان باردار و شیرده باید بیش از این میزان استفاده کنند. یکی از منابع دریافت فولات، بامیه است و اگر به این گیاه حساسیت ندارید، مصرف بامیه در دوران بارداری و شیردهی را فراموش نکنید. 

خواص بامیه برای دیابت 

آیا بامیه برای بیماری قند خوب است؟ در سال ۲۰۱۱ پژوهشگران پودری از پوست و دانه‌های بامیه تهیه کردند و با آن به درمان موش‌های مبتلا به دیابت پرداختند. بعد از تقریبا یک ماه موش‌هایی که پودر را مصرف کرده بودند قند و چربی خون پایین‌تری نسبت به سایر موش‌ها داشتند. پژوهش‌های بیشتری لازم است تا ثابت کند این درمان برای انسان‌ها نیز نتیجه‌ای مشابه خواهد داشت. 

اما طرفداران بامیه از خواص بامیه برای دیابت به شدت دفاع می‌کنند و معتقدند بامیه در کاهش قند خون تاثیر مهمی دارد. دلایلی که نشان می‌دهد بامیه برای درمان یا کنترل دیابت موثر است، عبارتند از: 

• فیبر موجود در بامیه: فیبر بامیه حساسیت به انسولین را کاهش می‌دهد. همچنین، علاوه بر هضم بهتر غذا، ولع به خودرن مواد غذایی را کاهش می‌دهد. به همین دلیل علاوه کترل قند خون در کاهش وزن نیز مفید است.
• بامیه شاخص گلیسمی (شاخص قندی) پایینی دارد؛ به این معنا که پس از خوردن آن، قند خون به میزان کمی افزایش می‌یابد.
• به دلیل وجود فیبر و آنتی‌اکسیدان بالا، بامیه در کاهش سطح کلسترول خون موثر است. کاهش کلسترول بد می‌تواند برای درمان یا کنترل دیابت موثر باشد. 
• کاهش استرس بخشی از روش‌های مدیریت دیابت است. خوردن بامیه می تواند استرس را در افراد کنترل کند و از این طریق برای دیابت مفید باشد.

فواید بامیه برای سلامت قلب 

همانطور که اشاره شد، خوردن غذاهای دارای فیبر می‌تواند به کاهش کلسترول بد خون کمک کند. غذاهای سرشار از فیبر خطر بیماری‌های قلبی، سکته، اضافه وزن و دیابت را کاهش می‌دهد و در کنترل شدت بیماری‌های قلبی موثر است.

دستورالعمل رژیم غذایی آمریکایی (۲۰۱۵-۲۰۲۰)، مصرف روزانه ۱۴ گرم فیبر را به ازای هر هزار کالری مصرفی توصیه می‌کند. همچنین مقدار مصرف فیبر زیر را برای بزرگسالان بدین شرح است:

• ۲۸- ۲۵.۲ گرم در روز برای زنان ۱۹ تا ۵۰ ساله
• ۳۳.۶- ۳۰.۸ گرم در روز برای مردان ۱۹ تا ۵۰ ساله
• ۲۲.۴ گرم برای زنان بالای ۵۰ سال
• ۲۸ گرم برای مردان بالای ۵۰ سال

میزان نیاز کودکان و نوجوانان به فیبر، براساس سن و جنسیتی که دارند تعیین می‌شود. 

فواید بامیه برای پوکی استخوان

 بامیه به دلیل داشتن ویتامین‌ کا، برای پوکی استخوان مفید است. ویتامین کا در تشکیل استخوان و انعقاد خون نقش دارد. مصرف غذاهایی که منبع خوبی برای ویتامین کا هستند به استحکام استخوان‌ها و پیشگیری از شکستن آن‌ها کمک می‌کند. بامیه، برگ چغندر، آراگولا و اسفناج منابعی عالی برای ویتامین کا و کلسیم محسوب می‌شوند.

سلامت دستگاه گوارش با بامیه 

خواص ضدعفونی و ضدمیکروبی بامیه به مشکلات گوارشی کمک کرده و برای پیشگیری از یبوست و حفظ سلامت دستگاه گوارش مفید است. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که هرچه فرد فیبر بیشتری مصرف کند کمتر امکان دارد که به سرطان روده بزرگ مبتلا شود. در طب آسیایی، مردم عصاره بامیه را به غذاها می‌افزایند تا از بیماری‌های عفونی و التهاب دستگاه گوارش جلوگیری کنند.

روش‌های مصرف بامیه کدامند

بامیه را می‌توانید به سالاد‌ها، سوپ و آبگوشت اضافه و یا به صورت تازه یا خشک‌‌شده، ترشی، سرخ‌شده، پخته، کبابی یا بخارپز مصرف کنید. می‌توانید طرز تهیه بامیه کبابی، این میان‌وعده رژیمی و سالم را اینجا بخوانید. 

• بامیه خیس: خرد کردن و پختن بامیه در آب باعث بیرون آمدن عصاره آن می‌شود که غلظت سوپ و آبگوشت را زیاد می‌کند. 
• بامیه خشک: بامیه خشک می‌تواند برای غلیظ کردن سس استفاده شود. بعضی از مردم به جای سفیده تخم مرغ در تهیه سس، از بامیه استفاده می‌کنند.
• دانه‌های بامیه: در برخی از مناطق، دانه‌های بامیه را تفت می‌دهند و با یک نوشیدنی بدون کافئین تهیه می‌کنند تا جایگزین قهوه باشد. 

اگر از افرادی هستید که از بافت آدامسی و کرکی بامیه خوشتان نمی‌آید، آن را بپزید تا این ویژگی از بین برود.

خرید و نگهداری بامیه

چگونه بامیه سالم را انتخاب کنم

بامیه‌های سبز انتخاب خوبی برای غذاهای شما هستند. اما به طور کلی بهتر است، بامیه‌های رسیده‌ای را انتخاب کنید که سفت و محکم باشند. از خرید بامیه با غلاف‌های پلاسیده، نرم و تیره‌رنگ خودداری کنید. 

برای تازه نگه داشتن بامیه چه کاری باید انجام دهم 

برای اینکه بامیه‌ها تازه بمانند و پلاسیده یا کپک‌زده نشوند، آنها را به صورت خشک درون کیسه کاغذی یا پلاستیکی نگه دارید. تا قبل از استفاده بامیه‌ها را نشویید و حتما طی مدت زمان سه تا چهار روز مصرف کنید. 

مضرات احتمالی استفاده از بامیه

خوردن بیش از حد بامیه می‌تواند در بعضی افراد تاثیر منفی داشته باشد، مانند: 

• مشکلات گوارشی: بامیه دارای فراکتان -نوعی کربوهیدرات- است. فراکتان می‌تواند باعث اسهال، گرفتگی عضلات و نفخ در بعضی افراد با مشکلات گوارشی شود.
• سنگ کلیه: بامیه مقدار زیادی اگزالات دارد. شایع‌ترین نوع سنگ کلیه از کلسیم اگزالات تشکیل شده است. غذاهای سرشار از اگزالات مانند بامیه و اسفناج می‌توانند خطر ابتلا به سنگ کلیه را در افرادی که قبلا سنگ کلیه داشته‌اند، افزایش دهد.
• التهاب: بامیه دارای سولانین است. یک ترکیب سمی که می‌تواند باعث درد مفاصل، آرتروز و التهاب مزمن در برخی افراد شود. سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی، بلوبری و کنگرفرنگی، هم دارای سولانین هستند.
• انعقاد خون: وجود مقدار زیاد ویتامین کا -که به انعقاد خون کمک می‌کند- در بامیه ممکن است در افرادی که داروهای رقیق کردن خون مانند وارفارین و کومادین مصرف می‌کنند تاثیر منفی بگذارد. رقیق‌کننده‌های خون برای جلوگیری از شکل گرفتن لخته‌های خون که منشا سکته یا حمله قلبی هستند کاربرد دارد. افرادی که رقیق‌کننده خون مصرف می‌کنند یا در معرض خطر شکل گرفتن لخته‌های خون هستند، باید برای میزان مصرف ویتامین کا با پزشک مشورت کنند.