بدن ما راه‌های مختلفی برای برقراری ارتباط با ما دارد؛ راه‌هایی که به ما هشدار دهد. یکی از این روش‌ها، حرکات بدن در هنگام خواب است. مشت کردن دستها در خواب، دندان قروچه کردن و فشردن دندان‌ها به همدیگر، عرق کردن شبانه یا جابه‌جایی‌های مداوم در تخت‌خواب می‌تواند نشانه‌ اضطراب و استرس در فرد باشد و احتمالا با برطرف شدن استرس از بین می‌روند. اما ما تصمیم داریم در این مقاله به موضوع  مشت کردن دست در هنگام خواب نگاهی موشکافانه و دقیق داشته باشیم و دلایل دیگر بروز این اتفاق را بررسی کنیم. 

فهرست مطالب 

• علت مشت کردن دست در هنگام خواب
• دلایل مشت کردن دست‌ها در خواب
• برای درمان مشت کردن دست در خواب چه باید کرد؟

علت مشت کردن دست در هنگام خواب

خبر خوب این است که در بیشتر اوقات مشت کردن دست یک پدیده‌ کاملا طبیعی است. در اکثر مواقع مشت کردن دست، در کیفیت خواب و عمق آن تاثیر گذار نیست و تنها ممکن است پس از بیدار شدن کمی احساس ناراحتی در دست‌ها کنید.

خوابیدن زمانی است که بیش‌تر اعضای بدن در حال استراحت هستند و مغز ما در این زمان استراحت، باید خاطرات، مطالب یادگرفتنی، حوادث و رویدادها را ثبت و ضبط کند. یکی از دلایل رویاهای متنوع و زیادی که در شب می‌بینیم، این مساله است.

ممکن است گاهی اوقات وقتی که روز سخت و پرمشغله‌ای داشتیم، هنگام خواب دچار استرس یا اضطراب شویم و برای همین دست‌های خود را مشت کنیم. همچنین ممکن است در خواب رویای جنگیدن، شرکت در مبارزه‌ مشت زنی یا فرار کردن و گریختن را ببینیم. در این مواقع نیز ممکن است ناخودآگاه مشت‌هایمان جمع شوند و دست خود را در خواب مشت کنیم.

اما اگر مشت کردن دست در خواب بیش از چند بار رخ داد و همراه با علائمی مثل عرق کردن دست‌ها، درد دست و گرفتگی عضلات آن همراه بود، باید آن را جدی بگیریم و به دنبال دلایل بروز آن باشیم.

دلایل مشت کردن دست‌ها در خواب

• استرس یا اضطراب

تحقیقات انجام شده نشان دادند که بین مشت کردن دست در خواب و دندان قروچه رابطه‌ مستقیمی وجود دارد. در حقیقت هم مشت کردن دستها در خواب و هم سابیدن دندان‌ها به یکدیگر قسمت حسی-حرکتی مغز را فعال می‌کنند.

علت اصلی دندان قروچه و مشت کردن دست در خواب ، استرس و اضطراب گزارش شده است. بنابراین اگر مدت زمان طولانی است که در خواب دست‌هایتان را مشت می‌کنید، ممکن است دلیل آن فشار روانی و استرسی باشد که تحمل می‌کنید. برای مقابله با استرس راه‌های متفاوتی وجود دارد که در این مطلب از وبسایت سبک زندگی می‌توانید درباره راه‌های مقابله با استرس بیشتر بخوانید. 

• فعالیت بدنی، تنش یا درد

شاید شما اخیرا ورزش یا فعالیت سنگین و شدید انجام دادید. برای مثال ورزش با وزنه‌ سنگین ممکن است باعث مشت کردن دست در خواب باشد. یکی از علت‌های دیگر مشت کردن دست‌ها در خواب، کمر درد است.

در هر صوت اثرات فعالیت بدنی شدید، تنش و درد می‌تواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم خود را نشان دهند.

اگر در خواب دست‌های خود را مشت می‌کنید به سبک زندگی خود توجه کنید. مشاهده کنید که آیا این مدت اخیر تغییری در زندگی شما رخ داده است؟

اگر مشخص شد علت مشت کردن دست در خواب، فعالیت بدنی سنگین بوده است، مطمئن شوید در طول ورزش بدنتان دچار کم آبی نمی‌شود. یکی از علل عمده‌ای که می‌تواند باعث به وجود آمدن درد و گرفتگی در عضلات شود، کم آبی است که با نوشیدن آب یا نوشیدنی‌های سالم جبران می‌شود.

• مصرف بعضی از داروها

افرادی که داروهایی برای کلسترول مصرف می‌کنند، ممکن است دچار درد و گرفتگی عضلات شوند. داروهای کاهنده‌ی کلسترول باعث درد می‌شوند و می‌توانند علت مشت کردن دست در هنگام خواب باشند.

درد و گرفتگی بر اثر مصرف داروهای کلسترول، به علت افزایش کراتین کیناز در خون رخ می‌دهند. این قضیه در خانم‌ها بیش‌تر از آقایان اتفاق می‌افتد.

داروهای ضد افسردگی نیز ممکن است عوارض مشابهی داشته باشند. این داروها ممکن است باعث بروز درد و گرفتگی در عضلات و مفاصل شوند.

اگر شما به تازگی داروی خود را تغییر داده‌اید یا داروی جدید مصرف می‌کنید، باید این مساله را در نظر داشته باشید. شاید مشت کردن دست در خواب به خاطر مصرف این داروها باشد.

• بیماری‌های خاص

بیماری‌های صرع، آرتروز رماتوئید و اسکیزوفرنی با مشت کردن دست در خواب مرتبط هستند. البته در صورت مبتلا بودن به یکی از این بیماری‌ها، مشت کردن دست هم در خواب و هم در بیداری اتفاق می‌افتد.

دندان قروچه یکی از علائم بیماری آپنه‌ خواب است. آپنه‌ خواب به بیماری گفته می‌شود که در خواب فرد دچار وقفه‌ی تنفسی می‌شود. ممکن است مشت کردن دست در خواب نیز یکی از علائم آن بوده یا به آن مربوط شود.

برای درمان مشت کردن دست در خواب چه باید کرد؟

قدم اول برای درمان این مشکل تشخیص علت بروز آن است. همانطور که در مقدمه گفتیم ممکن است کاملا طبیعی بوده و احتیاجی به درمان نداشته باشد.

در غیر اینصورت باید به دنبال علائم دیگر آن باشیم و از نزدیک نشانه‌ها را رصد کنیم و تحت نظر داشته باشیم.

• یادداشت کردن تغییرات

وقتی برای سلامتی مشکلی به وجود می‌آید، انجام کمی کار تحقیقاتی و کارآگاهی می‌تواند باعث روشن شدن علامت سوال‌های بسیار شود. به زمانی که علائمی مثل مشت کردن دست در خواب آغاز شدند فکر کنید. چه تغییراتی در سبک زندگی، استفاده از داروها، برنامه‌ی تغذیه‌ای، فعالیت بدنی یا به طور کلی روتین روزانه تان به وجود آمده است؟

• دوری از استرس

استرس یکی از عوامل اصلی بروز بسیاری از بیماری‌ها است. پس تا جای ممکن باید استرس بیش از حد را از خودمون دور کنیم. استرس در حد طبیعی مشکلی ندارد و حتی در خیلی از موارد موتور حرکت ما رو به جلو است، اما استرس بیش از اندازه به بدن و روان ما آسیب‌های جدی وارد می‌کند.

برای کاهش استرس خوب خوابیدن و خوب غذا خوردن شرط مهمی است. همچنین قبل از خواب شما می‌توانید با حمام آب گرم یا سرد بسته به دمای هوا، مدیتیشن، تکنیک‌های تنفسی و گوش کردن به موسیقی ملایم، کمی استرس خود را کاهش دهید و به آرامش ذهن و بدن خود کمک کنید. همچنین مطالعه قبل خواب یا نوشیدن یک لیوان شیر ولرم نیز می‌توانند کمک کننده باشند.

• کاهش محرک‌ها

یکی از عوارض مصرف کافئین، افزایش استرس است که بدون شک در داشتن خوابی با کیفیت تاثیر منفی می‌گذارد. کاهش محرک‌های مثل کافئین، نیکوتین و شکر نیز می‌توانند در داشتن خواب آرام و راحت به شما کمک کنند. 

• منیزیم را امتحان کنید

منیزیم به طور طبیعی ماده‌‌ معدنی است که باعث کاهش تنش و گرفتگی عضلات می‌شود و در ریلکس شدن عضلات نقش مهمی دارد. البته قبل از مصرف منیزیم با پزشکتان مشورت کنید و مطمئن شوید با داروهای دیگری که مصرف می‌کنید تداخل دارویی ایجاد نمی‌کند. دوز دقیق مصرف را نیز می‌توانید از پزشک خود بپرسید.

• از کم آبی دوری کنید

از آنجایی که کمبود آب در بدن باعث گرفتگی و درد عضلات می‌شود، پس مطمئن شوید همیشه بدنتان هیدراته باقی می‌ماند و الکترولیت‌های موردنیاز خود را دریافت می‌کند. دقت کنید نزدیک به زمان خواب زیاد نوشیدنی مصرف نکنید که باعث بدخوابی و تکرر ادرار در شب شود و خواب شما را مختل می‌کند. در این مطلب می‌توانید درباره راه‌های هیدراته نگه داشتن بدن بیشتر بخوانید. 

• به بالشتتان پناه ببرید

برخی از افراد به این نتیجه رسیده‌اند که برای جلوگیری از مشت کردن دست در هنگام خواب، بهتر است وسیله‌ای مثل توپ کوچک یا بالشت را در دستانتان بگیرید و آن را فشار دهید.

آیا مشت کردن دست در خواب می‌توان مفید باشد

تحقیقات نشان داده‌اند که مشت کردن دست در خواب می‌توان نشانه‌ خوبی باشد. این تحقیقات بیان کردند که مشت کردن دست در خواب به کنترل احساساتمان به خصوص عصبانیت و اضطراب کمک می‌کند. افرادی که در خواب دستانشان را مشت می‌کنند، از کنترل بهتر احساسات خود برخوردارند.

سخن پایانی

راه‌های ارتباط بدن و مغز با خودآگاه ما پیچیده و متنوع است. یکی از این روش‌ها واکنش‌های فیزیکی است که هنگام خوابیدن از خود بروز می‌دهیم. مشت کردن دستها در خواب می‌تواند نشانه‌ این باشد که در حال حاضر استرس و اضطراب بیش از اندازه‌ای را تحمل می‌کنیم و شاید بهتر است آن را کاهش دهیم. البته طبق این مقاله دلایل دیگری نیز برای مشت کردن دست در خواب وجود دارند و باید به آن‌ها توجه شود. ممکن است شما گاهی دچار این مشکل شوید. اگر مشت کردن دست‌ در خواب تبدیل به معضل و مشکلی جدی شد، باید حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید تا با توجه به علائم، درمان مناسب آن را دریافت کنید.