فلوکستین چیست | موارد مصرف، عوارض و تداخلات

بیماری‌هایی مانند افسردگی، اضطراب، نوسانات خلق‌وخو، وسواس و دیگر بیماری‌های مرتبط با روان گاهی با مراجعه به روانشناس و برگزاری جلسات روان درمانی، به تنهایی قابل درمان هستند. اما گاهی در کنار این جلسات، نیاز به مداخله دارویی نیز احساس می‌شود. گروه داروهای ضد افسردگی و اضطراب، خانواده بزرگی را تشکیل می‌دهند که هر کدام برای درمان یک نوع اختلال مناسب هستند. فلوکستین از جمله داروهایی است که توسط روانپزشکان و برای درمان بیماری‌های مرتبط با روان برای افراد تجویز می‌شود. 

عوارض قرص فلوستین موضوعی است که افراد معمولا پیش از مصرف، باید درباره آن بدانند. کسانی که قرار است با مصرف این دارو مشکل خود را برطرف کنند، معمولا این سوال را می‌پرسند که عوارض فلوکستین چه مواردی هستند؟

فهرست مطالب

• فلوکستین چیست
• تاریخچه فلوکستین
• نحوه عملکرد فلوکستین
• موارد تجویز فلوکستین
• قرص فلوکستین را کی بخوریم
• عوارض جانبی فلوکستین 
• قطع خودسرانه فلوکستین
• نکات مهم در مصرف فلوکستین

فلوکستین چیست

فلوکستین یکی از داروهای ضد افسردگی است که در دسته مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI)، قرار می‌گیرد. این دارو را با نام «پروزاک» نیز می‌شناسند. فلوکستین برای درمان افسردگی، اختلال وسواس فکری و بولیمیا (پرخوری عصبی) استفاده می‌شود. مصرف فلوکستین سطح سروتونین را در مغز افزایش می‌دهد، هورمونی که تاثیر مثبت بر خلق‌وخو، احساسات و خواب دارد. این دارو به شکل شربت، کپسول و قرص در داروخانه‌ها موجود است و برای تهیه آن نیاز به نسخه پزشک دارید. 

تاریخچه فلوکستین

اگر در حال خواندن این مقاله هستید، احتمالا داروی فلوکستین برای شما یا یکی از عزیزانتان تجویز شده است. پس اطلاع از تاریخچه کشف این دارو ممکن است برایتان جالب باشد. 
در اواسط قرن ۱۹ میلادی توجه پزشکان و پرستاران بیمارستانی در نیویورک متوجه نشاط و سرخوشی عجیبی در برخی بیماران مبتلا به سل شدند. تحقیق در اینباره آنها را به یک داروی سل به نام iproniazid رساند. از طرفی یکی از مجلات پزشکی آن زمان، مقاله‌ای درباره تاثیرات یک داروی فشار خون به نام رزرپین منتشر کرد. در این مقاله از اثر منفی این دارو بر خلق‌وخوی بیماران صحبت شده بود و گفته می‌شد برخی از آنها دیگر از فعالیت‌های مورد علاقه خود لذت نمی‌برند. حتی مواردی از اقدام به خودکشی در آنها مشاهده شده بود.
مطالعات دانشمندان پیرامون این موارد باعث شد تا به نقش سروتونین بر خلق‌وخو پی ببرند و دریابند که یک عدم تعادل شیمیایی در مغز به افسردگی منجر می‌شود. در این دوره داروهای مختلفی برای مقابله با افسردگی ساخته و امتحان شدند. اما موفق‌ترین آنها فلوکستین هیدروکلراید بود که توسط شرکت داروسازی «الی لیلی» ساخته و با نام تجاری پروزاک به بازار دارو عرضه شد.

نحوه عملکرد فلوکستین

در این بخش مکانیزم اثر فلوکستین و نحوه تاثیر بر مغز را تشریح می‌کنیم. همانطور که گفتیم سروتونین هورمونی است که بر کیفیت حال ما تاثیر می‌گذارد. این ماده از سلول‌های مغزی ترشح شده و یکی از پیام‌رسان‌های عصبی مغز است. فلوکستین بازجذب این سروتونین در فضای بین سلولی را مهار می‌کند و به این ترتیب مقدار سروتونین را افزایش می‌دهد. این کار موجب تحریک بیشتر نورون‌ها و خلق‌و‌خوی بهتر می‌شود.

موارد تجویز فلوکستین

قرص فلوکستین یکی از داروهای ضد افسردگی است که روان‌پزشک ممکن است آن را برای بیماران تجویز کند. این دارو برای بیماری‌هایی مانند افسردگی ماژور، وسواس فکری اجباری، حمله‌های پانیک،‌ پرخوری عصبی، اختلال پیش از قاعدگی و اختلال هراس (فوبیا) مورد استفاده قرار می‌گیرد. گاهی نیز ممکن است فلوکستین در ترکیب با داروهای دیگر تجویز شود.

قرص فلوکستین را کی بخوریم

اگر پزشک برای شما فلوکستین تجویز کرده احتمالا می‌خواهید زمان صحیح برای مصرف آن را بدانید. بهترین زمان برای خوردن قرص فلوکستین،‌ صبح است زیرا این دارو باعث ایجاد مشکلات خواب در برخی افراد می‌شود. در صورتی که قرار است ۲ بار در روز این دارو را مصرف کنید، صبح و ظهر را برای آن درنظر بگیرید تا خواب شب‌تان به هم نریزد.

اگر داروی دیگری مصرف می‌کنید، از پزشک خود درباره زمان مصرف و تداخلات احتمالی آنها سوال کنید. 

عوارض جانبی فلوکستین 

مصرف هر دارو علاوه بر کمک به درمان، تاثیرات جانبی نیز بر بدن خواهد داشت. داروهای ضد افسردگی و فلوکستین نیز از این قاعده مستثنی نیستند. بنابراین بهتر است پیش از مصرف، از عوارض قرص فلوکستین مطلع باشید. 

از جمله عوارض جانبی فلوکستین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 خواب‌آلودگی

یکی از شایع‌ترین عوارض فلوکستین خواب‌آلودگی و گیجی به همراه سرگیجه است. بنابراین اگر با مصرف قرص این عوارض در شما پدیدار شد، از انجام کارهایی مانند رانندگی، که به هوشیاری زیاد نیاز دارند، پرهیز کنید. البته مشکل خواب‌آلودگی به صورت عمومی در همه افراد بروز نمی‌کند و در هر فرد با دیگری متفاوت است.

بثورات جلدی و کهیر

عوارض فلوکستین در برخی افراد به شکل بثورات جلدی و کهیر بروز می‌کند و منجر به خارش، قرمزی و یا تاول می‌شود. اگر با این علائم مواجه شدید، حتما با روانپزشک یا پزشک معالج خود مشورت کنید.

حالت تهوع

ایجاد حالت تهوع در طول روز و به‌ویژه در اوایل مصرف دارو، از دیگر عوارض فلوکستین است. باید این را بدانید که حالت تهوع از عوارض گذرای فلوکستین است و به مرور زمان برطرف می‌شود. چنانچه این علامت به مدت طولانی باقی ماند، حتما موضوع را با روانپزشک خود در میان بگذارید.

بی‌اشتهایی

یکی دیگر از عوارض فلوکستین که در بسیاری از افراد ظاهر می‌شود، بی‌اشتهایی است. البته این مورد برای افرادی که به پرخوری عصبی مبتلا هستند، به عنوان یک ویژگی اثربخش شناخته می‌شود.

ایجاد بی‌اشتهایی در مصرف قرص فلوکستین باعث شده که برخی افراد آن را به شکل خودسرانه و با هدف لاغری و جلوگیری از چاق شدن مصرف کنند. فراموش نکنید که مصرف خودسرانه قرص‌های ضد افسردگی به ایجاد عوارض نامناسبی منجر می‌شود که می‌تواند به شما آسیب برساند. بنابراین این دارو را تنها با تشخیص و تجویز روانپزشک متخصص مصرف کنید.

کاهش میل جنسی

کاهش میل جنسی از دیگر عوارض فلوکستین است که تقریبا به شکل طولانی مدت در فرد باقی می‌ماند. این عارضه از قرص فلوکستین هم در زنان و هم در مردان بروز می‌کند.

عدم ارگاسم در زنان

گاهی عوارض فلوکستین به شکل عدم ارگاسم در زنان بروز می‌کند که این مورد نیز نسبت به دیگر عوارض قرص فلوکستین به شکل طولانی‌تری باقی می‌ماند.

 تغییر کیفیت دید

عوارض فلوکستین بر چشم هم در میان برخی بیماران دیده می‌شود که از جمله مهم‌ترین علائم آن باید به درد، قرمزی، تورم و تاری دید و همچنین گشاد شدن مرمک چشم و ایجاد دید تونلی اشاره کرد. در صورت برخورد با این علائم حتما به پزشک معالج خود اطلاع دهید. 

ضربان قلب بالا

مصرف این دارو در برخی افراد منجر به ضربان قلب سریع می‌شود. بنابراین اگر با این نوع از عوارض فلوکستین برخورد کردید، حتما آن را به پزشک معالج خود بگویید.

یادتان باشد که فواید و تاثیرات داروها بیش از عوارض آن‌هاست. بنابراین درباره مصرف داروهایی که یک پزشک متخصص آن‌ها را تجویز کرده و برای بهبودی شما لازم و ضروری می‌داند، تردید نکنید.

قطع خودسرانه فلوکستین

باید بدانید که برای قطع همه داروها، خصوصا داروهای ضد افسردگی و روان درمانی شرایط خاصی وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها قطع تدریجی زیر نظر پرشک و روانپزشک است. قطع ناگهانی داروها به بروز مشکلات روحی و جسمی زیادی منجر می‌شود که سلامت فرد را به خطر می‌اندازد. 

از جمله مهم‌ترین عوارض قطع ناگهانی فلوکستین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سردرد
• تحریک‌پذیری
• بی‌خوابی
• بروز افکار خودکشی
• سرگیجه
• خستگی
• تغییر در خلق‌وخو
• بی‌قراری
• پرخاشگری
• تنگی نفس و دشواری در تنفس

نکات مهم در مصرف فلوکستین

• این قرص را فقط با تشخیص و تجویز پزشک یا روانپزشک مصرف کنید و در استفاده از آن هرگز به صورت خودسرانه عمل نکنید.
• فواید و اثربخشی این قرص بسیار بیشتر از عوارض فلوکستین است. بنابراین اگر پزشک معالج شما، مصرف آن را برایتان ضروری می‌داند، حتما آن را مصرف کنید.
• قرص فلوکستین را حتما در یک زمان معین مصرف کنید تا اثربخشی آن افزایش یابد.
• هرگز با رویای لاغری و کاهش وزن، به صورت خودسرانه از فلوکستین استفاده نکنید. به خاطر داشته باشید که عوارض فلوکستین می‌تواند از نظر جسمی و روحی شما را به خطر بیندازد.
• مصرف این دارو برای کودکان توصیه نمی‌شود. مگر آنکه به تشخیص پزشک متخصص انجام بگیرد.
• دارو را بیش از مقدار و دوز تعیین شده مصرف نکنید. چراکه می‌تواند به بروز عوارض فلوکستین در شما منجر شود.
• اگر در یک نوبت، مصرف قرص را فراموش کردید، آن را در اسرع وقت مصرف کنید. اما چنانچه نزدیک به نوبت بعدی مصرف قرص قرار دارید، دوز فراموش‌شده را حذف کنید. افزایش دوز در یک وعده مصرف می‌تواند خطر بروز عوارض فلوکستین را افزایش دهد.
• از مصرف همزمان الکل و فلوکستین خودداری کنید.