ورزش کودکان دبستانی باید مورد توجه والدین قرار بگیرد. چراکه مصرف غذاهای پرکالری و مواد خوراکی فاقد ارزش غذایی توسط کودکان در محیط مدرسه و نداشتن تحرک کافی، بروز چاقی و مشکلات فراوان آن، در کودکان دبستانی بسیار شایع است. ورزش کردن باعث افزایش سوخت و ساز بدن شده و از انباشت بیش از اندازه چربی‌ها در بدن کودکان جلوگیری می‌کند. والدین نقش مهمی در ایجاد اهداف ورزشی برای فرزندان خود و همچنین پیشبرد این اهداف در زندگی آنها ایفا می‌کنند. از آنجایی که کودکان آگاهی کاملی ندارند، این وظیفه والدین است که الگوهایی سالم و داشتن سبک زندگی سالم را در کوکان تقویت کنند و با توجه به داشتن تغذیه سالم برای کودکان و ورزش کودک، سلامت کودک را تضمین کنند. در این مطلب درباره اهمیت ورزش کودک دبستانی بیشتر خواهیم نوشت.

فهرست مطالب

• چرا ورزش کودکان دبستانی اهمیت دارد

• ورزش ‌های مناسب برای کودکان دبستانی کدامند

• والدین در ورزش کودکان دبستانی چه نقشی دارند

• ورزش کردن کودک در مدرسه 

چرا ورزش کودکان دبستانی اهمیت دارد

ورزش کردن باعث افزایش ضربان قلب، بهبود کارکرد ماهیچه قلب، افزایش توانایی رگ‌ها و خون‌رسانی بیشتر و سریع‌تر به بافت‌ها و اندام‌های مختلف بدن می‌شود. از دیگر مزایای انجام درست تمرینات ورزشی، افزایش کارآیی شش‌ها با انجام تنفس‌های عمیق و طولانی در طول مسیر ورزشی است. هر چقدر قابلیت‌های تنفسی افزایش بیابد، به همان اندازه جذب اکسیژن و غلظت آن در خون بالاتر خواهد رفت. با افزایش خون‌رسانی و اکسیژن‌رسانی به بافت‌ها و اندام‌های بدن عملکرد و توانایی‌های آنها نیز افزایش می‌یابد.

مغز نیز از این قاعده مستثنی نیست. ورزش کردن باعث بهبود عملکرد مغز شده و قدرت یادگیری و حافظه را بیشتر می‌کند. این امر در کودکانی دبستانی و پیش دبستانی، بسیار مهم تلقی شده و به آنها کمک شایانی خواهد کرد. شروع انجام حرکات ورزشی هر چقدر از سنین کمتر و با استمرار بیشتر انجام شود، می‌تواند تاثیرات مثبت فراوانی چه در دوران کودکی و چه در دوران بزرگسالی با خود به ارمغان بیاورد.

ورزش کردن در دوران مدرسه علاوه بر افزایش رشد ذهنی و تمرکز، انواع رشد جسمی از جمله افزایش قد را نیز با خود به همراه دارد. به کاهش دیابت خون، کلسترول خون، چین و چروک پوستی، افسردگی وآلزایمر در کودکی و همچنین تا زمان بزرگسالی کمک شایانی می‌کند. فراموش نکنید که برای برای افزایش تاثیرات مثبت ورزش، باید در کنار آن به رژیم غذایی سالم برای کودکان نیز توجه ویژه‌ای شود. 

ورزش ‌های مناسب برای کودکان دبستانی کدامند

ورزش های مناسب کودکان به توانایی‌ها، سن، وضعیت جسمانی، خصوصیات و بیماری‌ها بستگی دارند. والدین و مربیان می‌توانند نقش مهمی در شناخت توانایی‌های هر کودک ایفا کنند. در این مطلب از وبسایت سبک زندگی می‌توانید با راه‌های مختلفی که می‌توانند به شما در کشف استعدادهای کودکان کمک می‌کنند، آشنا شوید. اما به طور کلی فراموش نکنید که کشف استعداد و علاقه کودک در ورزش کردن می‌تواند تاثیر مهمی در پایبندی کودک به ورزش ایفا کند.

یکی از ارکان مهم در ورزش کودکان دبستانی، علاقه کودک به انجام ورزش مشخصی است. والدین نباید طبق خواسته‌ها و امیال خود فرزندان را وادار به شرکت در کلاس ورزشی خاصی کنند. این کار به مرور باعث احساس ورزش‌‌گریزی و تنفر از آن می‌شود. علایق خود کودک نقش مهمی در انجام مستمر آن ورزش خواهد داشت. چه بسا بسیاری از کسانی که در زمینه ورزش بسیار موفق شده و به مدال‌ها و مقام‌های بالای جهانی دست یافته‌اند، اذعان دارند که پیرو علایق دوران کودکی و حمایت والدین خود به آن ورزش روی آورده‌اند.

کودکان در سنین کمتر باید به انجام حرکات سبک ایروبیک، یوگا، انواع نرمش‌های‌ کششی، توپ بازی، دوچرخه سواری، دویدن با سرعت آهسته (در حد توان) اکتفا کنند. با بزرگتر شدن کودک، سلول‌های ماهیچه‌ای قدرت و رشد بیشتری پیدا کرده و استخوان‌ها مستحکم‌تر می‌شوند. این کودکان می‌توانند در باشگاه‌های نزدیک محل زندگی خود برای عضویت در تیم‌های کودکان آماده شوند. انجام ورزش‌هایی مانند ژیمناستیک، دوچرخه سواری و اسکیت نیز برای آنها امکان‌پذیر است.

کودکان و نوجوانان بزرگتر نسبت به کودکان کم سن و سال، قدرت تحمل ورزش‌های سنگین‌تر را دارند. آنها می‌توانند بیشتر ورزش‌های هوازی، فوتبال، بسکتبال، والیبال و هندبال را به خوبی انجام دهند. همچنین تمرینات با وزنه را نیز می‌توانند زیر نظر فرد متخصص شروع کنند.

بسیار مهم است که کودکان دبستانی، تمرینات مناسب با سنشان را شروع کنند. البته فراموش نکنید که پیش از انتخاب ورزش کودکان دبستانی، توجه به خواست و علاقه کودک بسیار مهم است. 

• کودکانی دبستانی باید حداقل به صورت روزانه ۶۰ دقیقه ورزش هوازی انجام دهند و بهتر است بیشتر روزها، این فعالیت‌‌ها با شدت متوسط مانند پیاده‌روی تند و شنا همراه شود.
• انجام سه روز در هفته دوچرخه سواری، بسکتبال یا والیبال به کودکان دبستانی پیشنهاد می‌شود. همچنین، ورزش مناسب کودکان دبستانی می‌تواند شامل ورزش‌های تقویت عضلات مانند  ژیمناستیک و تمرینات با وزنه سبک باشد.
• ورزش‌هایی مانند یوگا، طناب زنی و دویدن سه روز در هفته می‌تواند در تقویت استخوان‌ها بسیار تاثیرگذار باشند. بعضی از ورزش‌های کودکان دبستانی، عملکرد دوگانه‌ای دارند؛ مثلا با دویدن می‌توان هم فعالیت هوازی انجام داد و هم به تقویت استخوان‌ها کمک کرد.
• ورزش شنا نیز علاوه بر هوازی بودن در ساخت عضلات نیز بسیار موثر است.

والدین در ورزش کودکان دبستانی چه نقشی دارند

اگرچه ورزش برای کودکان دبستانی بسیار ضروری است و تشویق کودک به ورزش صبحگاهی پیشنهاد می‌شود، اما ورزش اصولی در خانه برای کودکان نکاتی دارد که باید قبل از انجام آن رعایت شوند. این نکات مهم عبارتند از: 

• مهم‌ترین نکته و پیش شرط برای ورزش کودکان دبستانی داشتن زمان خواب مناسب و کافی است. والدین باید دقت کنند که فرزندان آنها در چه ساعتی از شب به خواب می‌روند. هرچقدر مقدار خواب و استراحت درست و مناسب باشد، به همان ‌اندازه بدن و ذهن در حالت بهتر و آماده‌تری قرار می‌گیرند.
• بعد از بیدار شدن، والدین کودکان دبستانی باید صبحانه کاملا مفید و متنوعی برای فرزندشان تهیه و تدارک ببینند. صبحانه نقش مهمی در تامین انرژی و بهبود عمکرد ذهنی و جسمی کودکان خواهد داشت. صبحانه به طور معقول باید تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن را تامین کند. در این مطلب از وبسایت سبک زندگی، می‌توانید درباره بهترین صبحانه کودک دبستانی بیشتر بخوانید. فراموش نکنید که مواد خوراکی که ارزش غذایی چندانی ندارند، برای کودکان به خصوص کودکانی که به مدرسه یا مهدکودک می‌روند، اصلا توصیه نمی‌شوند.

فراموش نکنید که محیط خانه باید محیط بسیار فعال و با نشاطی باشد. وجود تشویش و اختلاف بین اعضای خانواده به خصوص پدر و مادر، یکرنگی و اتحاد لازم برای تربیت کردن فرزندان را از بین برده و باعث می‌شود کودکان به صورت خودمختار و بدون پیروی از پدر و مادر به انجام امورات بپردازند. این امر سبب ایجاد عادات غلط در زندگی شده و ممکن است تا زمان بزرگسالی نیز ادامه پیدا کند.  

اکنون که کودک دلبندتان از خواب بیدار شده و صبحانه سالمی نیز میل کرده است، وقت آن رسیده تا همراه با او حرکات ورزشی سبکی انجام دهید تا کودکتان برای مدرسه و درس خواندن آماده شود. تمرینات ورزشی زیادی وجود دارد که می‌توانید با کودکتان در منزل انجام دهید، اما فراموش نکنید که بهتر است کودکان از نرمش‌های مختلف و مطابق با سنشان بهره ببرند، تا ورزش‌های سنگین و خسته کننده.

برای برطرف شدن کسالت خواب و همچنین نرم کردن بدن و عضلات، بهترین کار انجام ورزش‌های صبحگاهی سبک است. نرمش‌های ساده و ایروبیک می‌توانند باعث رفع کسالت و افزایش شادابی و انرژی در بدن شوند.

پیاده‌روی تا محل مدرسه نیز به شرطی که با اصول درست انجام شود، جزو ورزش صبحگاهی محسوب خواهد بود. انجام فعالیت های صبحگاهی و بعد از بیدار شدن، باعث افزایش خون‌رسانی و اکسیژن‌رسانی به بافت‌ها و اندام‌ها به ویژه مغز شده و قدرت یادگیری و حافظه را چند برابر می‌کند. حتی می‌توانید موزیک گذاشته و کودکان را با رقص یا انواع بازی‌های ورزشی از تختخواب به سمت آشپزخانه هدایت کنید تا هم کودک سرحال و با نشاط از خواب بیدار شود و هم فعالیتی داشته باشد.

با توجه به خصوصیات و آمادگی جسمی کودکان این ورزش‌های می‌توانند برای هر کودک با کودک دیگر متفاوت باشند. در بعضی از آنها که سطح انرژی نسبتا بالایی دارند طناب زدن، دویدن و دراز نشست را نیز می‌توان به عنوان ورزش‌های صبحگاهی پیشنهاد کرد.
  

ورزش کردن کودک در مدرسه 

کودکان در مدرسه به دلیل نزدیک بودن به دوستان و همکلاسی‌‌ها انرژی بیشتری را در خود احساس می‌کنند. در نتیجه برای تخلیه این انرژی به صورت افراطی به تحرک و جنب و جوش می‌پردازند. به همین دلیل نفش مربی و معلم در ورزش کودکان دبستانی ضرورت پیدا مي‌کند. 

معلم باید ساعات تدریس، استراحت و انجام حرکات ورزشی را به گونه‌ای تنظیم کند که دانش‌آموزان بتوانند بدون احساس خستگی و دل‌زدگی از درس به فعالیت‌های جسمی مورد علاقشان نیز بپردازند. با این فرض که انجام حرکات ورزشی و تمرینات در هر سن و سالی با هم متفاوت است و همه ورزش‌ها برای همه سنین مناسب نیستند. مربی باید علاوه بر توجه به سن و آمادگی جسمی دانش‌آموز، نکات زیر را پیرامون ورزش مناسب برای کودک دبستانی در نظر بگیرند.

• در ساعات ورزش باید سلامت جسمی تمام دانش‌آموزان بررسی شود تا با بی‌توجهی کودک دچار آسیب شدید نشوند.
• مربی باید خصوصیات فردی دانش‌آموزان را به خوبی بشناسد تا با سپردن ورزش نامناسب به فرد بیمار یا کم‌توان مشکلات روحی و جسمانی دانش‌آموزان را سبب نشود.
• مربی باید از داشتن لباس مناسب ورزشی دانش‌آموزان اطمینان حاصل کند؛ کفش غیر مناسب و غیر ورزشی می‌تواند صدمات شدید و جبران‌ناپذیری به کودک وارد کند.
• قبل از انجام هر ورزشی مربی باید انجام حرکات نرمشی (به اصطلاح گرم کردن) را به طور کامل انجام دهد.
• باید فضای کافی برای ورزش کودک دبسانی در محیط مدرسه وجود داشته باشد و مربی باید اطمینان حاصل کند که دانش‌آموزانش هنگام انجام تمرینات ورزشی با هم برخورد نخواهند کرد.
• در صورت آسیب دیدن کودک سریع باید به او رسیدگی شود.
• ورزش کودکان دبستانی می‌تواند به دو صورت گروهی و فردی انجام شود، اما برای ایجاد حس همکاری و مشارکت بین دانش‌آموزان انجام ورزش‌های گروهی بهتر است.
• مربی باید برای ورزش‌های گروهی مانند فوتبال، والیبال و بسکتبال ترکیب‌بندی مناسبی انجام داده و شخص مناسب (بسته به توانایی‌های فردی) را در پست‌های مناسب قرار دهد.
• بعد از انجام ورزش و تمرین باید دست‌ها را با آب و صابون و یا مواد ضدعفونی کننده تمیز کرد.

همانطور که بارها تاکید شد، نتایج ورزش کودکان دبستانی در کنار تغذیه سالم برای کودکان می‌تواند اثرگذار باشد. بنابراین، بهتر است کودکان نیز در مدرسه از تغذیه سالمی برخوردار شوند. در این مطلب می‌توانید درباره تغذیه سالم برای کودکان در مدرسه بیشتر بخوانید. 

سخن پایانی 

ورزش کودک دبستانی اصول مهمی دارد که توجه به آن از سوی والدین و معلم‌ها و مربی‌ها بسیار ضروری است. زمانی که کودک در مدرسه است، توجه به ورزش وظیفه مربی‌ها و معلم‌ها خواهد بود تا با انتخاب ورزش‌های مناسب برای کودک دبستانی، انگیزه ورزش را در کودکان تقویت کرده و موجب دل‌زدگی آنها نشوند. در خانه نیز اتحاد بین والدین و اعضای خانواده به تربیت درست فرزندان کمک شایانی می‌کند. خوابیدن و بیدار شدن به موقع، انجام تمرینات و حرکات ورزشی با تشویق و حمایت پدر و مادر و خوردن صبحانه سالم می‌تواند نوید آغاز روز خوب و به مرور زمان زندگی درست و سالمی را بدهد. فراموش نکنیم که ورزش کردن می‌تواند سلامت کودک را تضمین کند. حتی انجام حرکات مختصر ورزشی چند دقیقه تا چند ساعت قبل از امتحان، کمک قابل ذکری در کاهش استرس دانش‌آموزان داشته و حافظه آنها را بهبود می‌بخشد.