یکی از سرطان‌های شایع در زنان، سرطان دهانه رحم است. مطابق با آمار انیستیتو ملی سرطان آمریکا سه درصد از زنان در طول زندگی خود امکان ابتلا به سرطان رحم در زنان را دارند. سرطان رحم در زنان به دلیل رشد غیر طبیعی سلول‌های آندومتریوم رخ می‌دهد و تهدیدی مهم برای سلامت زنان است. در این مطلب می‌توانید درباره سرطان رحم بیشتر می‌خوانید.

فهرست مطالب 

• علائم سرطان رحم در زنان چیست

• درجه بندی سرطان دهانه رحم 

• سرطان دهانه رحم چگونه تشخیص داده می‌شود

• روش‌های درمان سرطان رحم

• عوامل افزایش خطر سرطان دهانه رحم

• درمان گیاهی سرطان رحم

  • از کجا بفهمیم سرطان رحم داریم

  • آیا سرطان رحم کشنده است

  • سن ابتلا به سرطان دهانه رحم چند سالگی است

علائم سرطان رحم در زنان چیست

شایع‌ترین علامت سرطان آندومتر خونریزی غیر طبیعی واژن است. این خونریزی غیر طبیعی به صورت یکی از موارد زیر خود را نشان می‌دهد:

• قاعدگی نامنظم
• افزایش عوارض دوره قاعدگی
• خونریزی واژینال یا لکه بینی مابین دوره‌های قاعدگی
• خونریزی واژینال پس از یائسگی

دیگر علائم سرطان آندومتر عبارتنداز:

• ترشحات آبکی و آغشته به خون از واژن
• درد در ناحیه شکم و لگن
• درد غیر طبیعی در حین رابطه جنسی

توجه داشته باشید که خونریزی و درد غیر طبیعی در ناحیه واژن در عین اینکه می‌تواند نشانه سرطان باشد ممکن است از علائم بسیاری دیگر از بیماری‌های زنان نیز محسوب شود. در صورت مشاهده هر یک از این علائم باید به پزشک مراجعه کنید تا با انجام آزمایشات بیشتر مشکل مشخص شود. به خاطر داشته باشید که داشتن این علامت‌ها لزوما به معنی ابتلا به سرطان نیست.

درجه بندی سرطان دهانه رحم 

گرید سرطان رحم بر اساس میزان گسترش و رشد در بدن به ۴ مرحله تقسیم بندی می‌شود:

• مرحله ۱: در این مرحله سرطان فقط در رحم وجود دارد.
• مرحله ۲: سرطان از رحم به دهانه رحم گسترش می‌یابد.
• مرحله ۳: سرطان شروع به گسترش کرده و به لوله‌های رحمی، تخمدان‌ها، واژن و نواحی مجاور متاستاز خواهد کرد.
• مرحله ۴: گسترش سرطان بیشتر شده و ممکن است به مثانه، راست روده و سایر بافت‌ها و اندام‌ها نفوذ کند.

با گذشت زمان و عدم تشخیص به موقع، سرطان شروع به گسترش کرده و همانطور که مشاهده می‌کنید می‌تواند اندام‌های مختلف را درگیر کند. درمان سرطان در مراحل ۱ و ۲ به مراتب ساده‌تر و داری عوارض کمتری خواهد بود.

سرطان دهانه رحم چگونه تشخیص داده می‌شود

پزشک با بررسی سوابق پزشکی و خانوادگی شما معاینه را آغاز می‌کند. سپس با بررسی لگن، رحم و سایر قسمت‌های اندام تناسلی اقدام به تشخیص ناهنجاری و مشکل خواهد کرد. یکی دیگر از آزمایش‌های مورد استفاده برای تشخیص این نوع سرطان تست پاپ اسمیر است. برای بررسی دقیق‌تر تومورها از سونوگرافی نیز استفاده خواهد شد.

سونوگرافی نوعی آزمایش تصویری است که در آن با استفاده از امواج صوتی از درون بدن عکسبرداری صورت می‌گیرد. برای سونوگرافی از واژن، پزشک پروب را وارد واژن کرده و از طریق مانیتور اندام‌های داخلی را مشاهده می‌کند.

در صورت مشاهده ناهنجاری غیر طبیعی در سونوگرافی برای تشخیص دقیق نوع آن نیاز به نمونه برداری است. نمونه برداری معمولا توسط یک لوله کوچک که از طریق واژن وارد رحم می‌شود انجام خواهد گرفت. پس از انجام آزمایش بر روی نمونه و تشخیص سرطانی بودن آن برای دریافت نتیجه نهایی پزشک با استفاده از آزمایش خون و سایر روش‌های تصویر برداری با اشعه ایکس، اقدام به بررسی گسترش تومور به دیگر بافت‌ها می‌کند.

روش‌های درمان سرطان رحم

برای درمان این نوع سرطان چندین گزینه مختلف وجود دارد که بسته به مرحله و میزان گسترش باید از یک یا چند مورد از آن‌ها به صورت ترکیبی استفاده کنید.

• عمل جراحی: درمان سرطان دهانه رحم از طریق جراحی به نام هیسترکتومی انجام می‌گیرد. در این عمل پزشک اقدام به خارج کردن رحم می‌کند. در صورت گسترش سرطان ممکن است لوله‌های رحمی نیز برداشته شوند.

علاوه بر این موارد جراح برای آگاهی از گسترش سرطان، غدد لنفاوی اطراف رحم و لوله‌های رحمی را نیز بر می‌دارد. نام این فرآیند لنفادنکتومی است. در صورت پخش شدن سرطان در بدن ممکن است به عمل‌های جراحی دیگری نیاز باشد.

• پرتودرمانی: در این روش با تاباندن پرتوهای پر انرژی اقدام به از بردن سلول‌های سرطانی می‌شود. برای درمان سرطان دهانه رحم دو نوع پرتودرمانی وجود دارد:
  • پرتو درمانی با پرتوی خارجی: در این حالت پرتوهای پر انرژی از طریق دستگاهی از خارج بدن به نقاط سرطانی تابیده می‌شود.
  • پرتو درمانی داخلی: در این روش مواد رادیواکتیو درون بدن و در واژن و یا رحم قرار گرفته و با پرتوزایی سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند. نام این روش براکی تراپی است.

ممکن است از هر دو روش پرتودرمانی به صورت ترکیبی استفاده شود. دیگر کاربرد پرتودرمانی از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی مانده از جراحی است. همچنین گاهی برای کوچک کردن سایز تومور و خارج کردن راحت‌تر آن پیش از جراحی پرتو درمانی انجام می‌شود.

• شیمی درمانی: در شیمی درمانی با استفاده از دارو سلول‌های سرطانی از بین برده می‌شوند. این داروها شامل قرص خوراکی و تزریق وریدی است.
• هورمون درمانی: در این روش با استفاده از دارو تغییراتی در سطح هورمون‌های بدن و گیرنده‌های آن‌ها صورت می‌گیرد که موجب می‌شود رشد تومور سرطانی کندتر شود. معمولا از هورمون درمانی برای سرطانی که در مرحله ۳ و ۴ قرار دارد، استفاده می‌شود.

عوامل افزایش خطر سرطان دهانه رحم

خطر ابتلا به سرطان دهانه با افزایش سن بیشتر خواهد شد. موسسه ملی سرطان آمریکا گزارش داده بیشتر موارد ابتلا بین سنین ۴۵ تا ۷۴ بوده است. عوامل دیگری مانند سطح هورمون‌های جنسی، شرایط پزشکی خاص و سابقه خانوادگی نیز موثر هستند که در ادامه به بررسی هر یک خواهیم پرداخت.

• سطح هورمون: استروژن و پروژسترون هورمون‌های جنسی زنانه‌ای هستند که بر سلامت آندومتر تاثیر می‌گذارند. اگر تعادل این هورمون‌ها به سمت افزایش سطح استروژن تغییر کند خطر ابتلا به سرطان رحم افزایش خواهد یافت.

برخی از مواردی که می‌تواند بر هورمون‌های جنسی شما تاثیر بگذارد شامل موارد زیر است:

• قاعدگی: دختران و زنان با ورود به سن بلوغ و تا زمان یائسگی چرخه قاعدگی را تجربه می‌کنند. هر چه طول دوره تجربه قاعدگی بین سن بلوغ تا یائسگی بیشتر باشد بدن شما به میزان گسترده‌تری در معرض استروژن قرار خواهد گرفت. معمولا زنانی که قاعدگی  قبل از سن ۱۲ را تجربه کرده و یائسگی آن‌ها نیز تا سنین بالا طول می‌کشد ممکن است در معرض خطر سرطان رحم باشند.
• سابقه بارداری: در دوران بارداری تعادل هورمون‌ها به سمت پروژسترون تغییر می‌کند. اگر در طول زندگی خود هرگز باردار نشده‌اید ممکن است در معرض ابتلا به این سرطان قرار گیرید.
• سندرم تخمدان پلی کیسنیک (PCOS) : در این اختلال هورمونی سطح استروژن زیاد و سطح پروژسترون به طور غیر طبیعی کاهش می‌یابد.
• تومورهای سلول گرانولوزا: نوعی تومور مربوط به تخمدان است که باعث آزاد سازی استروژن می‌شود. در صورت داشتن این نوع تومور خطر سرطان دهانه رحم در شما افزایش خواهد یافت.
• برخی از داروهای خوراکی که تعادل هورمونی بدن را برهم می‌زنند نیز می‌توانند نقش موثری داشته باشند. تاموکسیفان که برای درمان و جلوگیری از انواع خاصی از سرطان سینه به کار می‌رود جز همین دسته از دارو‌ها می‌باشد. جالب است بدانید داروهای خوراکی که به منظور جلوگیری از بارداری استفاده می‌شوند در کاهش خطر ابتلا به این نوع سرطان موثر هستند. در واقع برخی داروها که برای درمان بیماری‌های خاص زنان به کار می‌رود ممکن است در افزایش خطر سرطان رحم موثر بوده و برخی دیگر برعکس عمل کرده و باعث کاهش خطر شوند. در رابطه با مزایا و معایب اینگونه داروها و جایگزین نمودن‌ آن‌ها حتما با پزشک مشورت کنید.

• چاقی: مطابق با تحقیقات انجمن سرطان آمریکا زنان دارای اضافه وزن که دارای شاخص توده بدنی ۲۵ تا ۲۹.۹ هستند دو برابر بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به این نوع سرطان هستند. دلیل این موضوع تاثیرات چربی بر سطح استروژن بدن است. بافت چربی در بدن می‌تواند برخی از انواع دیگر هورمون‌ها مانند آندوژن را به استروژن تبدیل کند.
• دیابت: زنان مبتلا به دیابت نوع دو تقریبا دو برابر بیشتر از کسانی که دیابت ندارند دچار سرطان آندومتر می‌شوند.
• سابقه خانوادگی: اگر در نزدیکان خود سابقه ابتلا به سرطان آندومتر و دیگر انواع سرطان‌های زنان وجود دارد باید مراقب باشید. برخی از جهش‌های ژنتیکی که در افزایش خطر سرطان موثر هستند در اثر زاد و ولد منتقل می‌شوند. همچنین اگر در گذشته خود شما به سرطان پستان یا سرطان تخمدان مبتلا بوده‌اید ممکن است شانس ابتلا به سرطان آندومتر را نیز داشته باشید.

درمان گیاهی سرطان رحم

برای درمان سرطان دهانه رحم داروی گیاهی خاصی که از پشتوانه علمی برخوردار بوده و اثر بخش بودن آن ثابت شده باشد، وجود ندارد. همانطور که پیشتر نیز درباره آن صحبت کردیم اصلی‌ترین روش درمان این نوع سرطان جراحی، هورمون درمانی، پرتودرمانی و شیمی درمانی است.

فراموش نکنید یکی از مهم‌ترین و اثرگذارترین راه‌های مقابله با سرطان دهانه رحم، شناخت راه‌های پیشگیری از سرطان رحم است که در این مطلب از وبسایت سبک زندگی می‌توانید با راه‌های علمی و اصولی برای مقابله با این سرطان بیشتر بخوانید. 

پرسش‌های رایج

از کجا بفهمیم سرطان رحم داریم

شایع‌ترین علامت این نوع سرطان خونریزی غیر طبیعی و ترشحات آبکی از واژن است. خونریزی از واژن در دوران یائسگی یا بعد از آن اغلب نشانه وجود یک مشکل است. در صورت مشاهده هر یک از این موارد به پزشک مراجعه کنید. سرطان رحم معمولا با معاینه لگن، تست پاپ اسمیر، سونوگرافی و نمونه برداری تشخیص داده می‌شود.

آیا سرطان رحم کشنده است

در صورت عدم تشخیص به موقع، پخش شدن سرطان و نفوذ به سایر ارگان‌ها و بافت‌ها سرطان رحم می‌تواند باعث مرگ شود.

سن ابتلا به سرطان دهانه رحم چند سالگی است

خطر ابتلا به این نوع سرطان با افزایش سن بیشتر خواهد شد. معمولا میانگین سنی افراد مبتلا ۵۰ سال به بالا بوده و افراد جوان با سن زیر ۳۰ سال به میزان کمتری به این نوع سرطان مبتلا می‌شوند.

سخن پایانی

در اغلب موارد تشخیص به موقع سرطان دهانه رحم به درمان و جلوگیری از گسترش آن به سایر نقاط بدن کمک به سزایی می‌کند. درست است که علائم این نوع سرطان شباهت زیادی با سایر بیماری‌های زنان دارد اما به یاد داشته باشید که با مشاهده هرگونه نشانه غیر طبیعی بلافاصله به پزشک مراجعه کرده تا با معاینات منظم و تشخیص به موقع شانس برخورداری از زندگی طبیعی و طول عمر بالا را بیشتر کنید.