درست است که هیچ‌چیز شیرین‌تر از خواب نزدیک به صبح و غلت خوردن روی تخت تا ساعات اولیه ظهر نیست، اما مزایا و فواید صبح زود بیدار شدن به خصوص عادت به سحرخیزی در تعطیلات نباید نادیده گرفته شود. مثال قدیمی و پرکاربرد سحرخیز باش تا کامرا شوی، گرچه کمی شعارگونه به نظر می‌رسد، اما حقیقت دارد. ما تنها به ذکر فواید سحرخیزی در تعطیلات بسنده نخواهیم کرد و به راه‌هایی برای زود بیدار شدن در ایام نوروز و روزهای تعطیل دیگر نیز اشاره خواهیم کرد. پس تا انتهای مطلب با ما باشید تا درباره سحرخیزی در تعطیلات بیشتر بدانید. 

فهرست مطالب 

• مزایای سحرخیزی در ایام تعطیل

• راهکارهایی برای زود از خواب بیدار شدن در تعطیلات

مزایای سحرخیزی در ایام تعطیل

یکی از راه‌هایی که می‌توانیم انگیزه‌ صبح زود بیدار شدن را در خود افزایش بدهیم، آگاهی از مزایای سحرخیزی در ایام تعطیلی است. فواید صبح زود بیدار شدن در تعطیلات شامل موارد زیر می‌شود:

• لذت بردن از آرامش و سکوت صبح‌ها: یکی از دلایلی که می‌تواند ما را به صبح زود بیدار شدن در تعطیلات راغب کند، زیبایی و آرامش بی‌همتای صبح است. در اغلب مواقع صبح‌ها بهترین مواقع برای داشتن زمانی آرام و بدون شلوغی است. هنوز افراد زیادی در خواب خوش به سرمی‌برند و بیدار نشده‌اند. سکوت بر بیش‌تر خانه‌ها حاکم است و حتی طبیعت نیز برای شروع روز دیگر در حال آماده سازی است. پس بهترین زمان برای خلوت کردن با خود یا انجام فعالیت‌هایی است که نیاز به تمرکز و آرامش دارند.
• تهیه‌ یک صبحانه‌ی سالم و مقوی: شاید درباره‌ی مزایای بی‌شمار صبحانه شنیده باشید. صبحانه مهم‌ترین وعده‌ی روزانه است که انرژی لازم برای ادامه‌ی روز را فراهم می‌کند. در بیش‌تر مواقع وقتی دیر از خواب بلند می‌شویم، حوصله‌ی تهیه کردن صبحانه‌ی سالم نداریم و به مواد شکری و ناسالم روی می‌آوریم. پس با صبح زود بیدار شدن در تعطیلات، زمان لازم برای فراهم کردن صبحانه‌ خوشمزه اما مقوی را داریم. در این مطلب از وبسایت سبک زندگی می‌توانید درباره صبحانه سالم و رژیمی بیشتر بخوانید. 
• صبح زود بیدار شدن انرژی مثبت را افزایش می‌دهد: تحقیقات نشان می‌دهند افرادی که صبح زود از خواب بیدار می‌شوند، ادامه‌ روز را با انرژی خوبی سپری می‌کنند، کمتر ایراد می‌گیرند و تفکرات منفی کمی به سراغشان می‌آید. آمارها نشان می‌دهند آغاز کردن روز با احساس خوب و با شادابی باعث می‌شود در باقی روز نیز پر انرژی و با نشاط باقی بمانید. در این مطلب نیز می‌توانید درباره فواید سحرخیزی برای مقابله با افسردگی زنان بخوانید.
• صبح زود بیدار شدن در تعطیلات به سلامت شما کمک می‌کند: تحقیقات ثابت می‌کنند، بهترین زمان برای ورزش و انجام فعالیت‌های بدنی صبح‌های زود است. فعالیت‌های ورزشی مثل دو، پیاده‌روی، دوچرخه سواری، یوگا و شنا می‌تواند بهترین انتخاب برای ورزش صبحگاهی باشند.

افرادی که در تعطیلات صبح زود بیدار می‌شوند، زمان بیشتری به ورزش اختصاص می‌دهند که باعث سلامتی این افراد می‌شود.

راهکارهایی برای زود از خواب بیدار شدن در تعطیلات

با نزدیک شدن تعطیلات نوروز و به پایان رسیدن سال، برنامه ریزی برای نحوه‌ گذراندن تعطیلات آغاز می‌شود. همه‌ ما می‌خواهیم در تعطیلات به انجام کارهایی بپردازیم که شاید در طول سال فرصتش را نداشتیم یا برنامه‌ای به جز استراحت در این تعطیلات نداریم.

تعطیلات نوروز امسال با وجود همه‌گیری ویروس کرونا مثل سال‌های قبل نخواهد بود. شاید بسیاری از ما مجبور باشیم در خانه بمانیم و نتوانیم به گردش یا مسافرت برویم. در خانه ماندن ممکن است باعث شود ساعات خوابیدن و بیدار شدن ما برهم بریزد. صبح‌ها دیر از خواب بیدار شویم و شب‌ها نیز دیر به خواب برویم.

پس شاید ما برای تنظیم ساعات خواب و بیداری و تقویت توانایی زود بیدار شدن در تعطیلات نیاز به راهکارهای عملی داریم. راهکارهایی که در این قسمت ارائه خواهند شد به شما کمک می‌کنند تا عادت سحرخیزی در تعطیلات را حفظ کنید یا اگر هنوز سحرخیز نیستید، آن را امتحان کنید.

• برای صبح زود بیدار شدن در تعطیلات باید شب قبل، از خوردن شام زیاد و سنگین بپرهیزید.
• هنگام خوابیدن از وسایل الکترونیکی مثل گوشی همراه، تلویزیون و کامپیوتر استفاده نکنید.
• برنامه‌ی مشخصی داشته باشید. یعنی سر ساعت معینی به خواب بروید و بیدار شوید.
• فعالیت بدنی و ورزش را فراموش نکنید.
• ساعاتی قبل از رفتن به تخت خواب از نوشیدنی‌های کافئین دار دوری کنید.
• دمای اتاق را روی دمای ۲۱ تا ۲۵ درجه‌ سانتیگراد تنظیم کنید.

راهکارهایی که در بالا ذکر کردیم می‌توانند راه‌های موثری برای زود بیدار شدن در تعطیلات باشند. توصیه‌های بالا به دانش عمومی تبدیل شده و تقریبا همه‌ افراد از آن‌ها مطلع هستند. برای تمرین سحرخیزی در تعطیلات و افزایش احتمال موفقیت در آن به راه‌حل‌های جدیدتری نیاز داریم.

موارد زیر راه‌های خلاقانه‌تری برای تمرین صبح زود بیدار شدن در تعطیلات هستند. پس ما با همراه شوید.

• سریع از رختخواب بلند نشوید

یکی از راهکارهای صبح زود بیدار شدن در تعطیلات، صرف چندین دقیقه در تخت پس از بیدار شدن است. عده‌ای باور دارند برای سحرخیزی باید به سرعت از خواب بلند شویم و تا جای ممکن از تخت خواب خود فاصله بگیریم تا هوس دوباره خوابیدن به سرمان نزند. شاید بیدار شدن و ترک تختخواب در سریع‌ترین حالت، ممکن است در پادگان‌ها جواب بدهد، اما برای ایجاد عادت زود بیدار شدن در تعطیلات مناسب نیست.

برای ایجاد عادت‌های ماندگاری مثل سحرخیزی در تعطیلات باید علاقه و اشتیاق ایجاد کنیم. باید کاری که می‌خواهیم تبدیل به عادت شود را دوست داشته باشیم. ما نمی‌توانیم هر روز صبح در روزهای تعطیل با نفرت و حس اضطراب و استرس از خواب برخیزیم. پس بهتر است چند دقیقه از صبح را به انجام کار مورد علاقه‌مان در تخت بپردازیم و سپس از تخت بیرون بیاییم.

برای مثال بعد از باز کردن چشم‌هایمان ابتدا به مطالعه کتاب یا گوش کردن آهنگ موردعلاقه بپردازیم سپس از تخت خارج شویم یا حتی ساعاتی را به در آغوش گرقتن همسرمان اختصاص دهیم، بعد با حس بهتر و انرژی بیشتری روز را آغاز کنیم.

برای انجام این کار باید دو زنگ ساعت داشته باشید. یکی زمانی را اعلام کند که باید از خواب بیدار شوید و دیگری زمان بیرون آمدن از تختخواب را به ما اطلاع دهد.

• بعد از بیدار شدن دوباره نخوابیم

بعضی از افراد در ابتدای ایجاد عادت سحرخیزی در تعطیلات، پس از بیدار شدن احساس خواب آلودگی می‌کنند و دوباره به تخت بازمی‌گردند. طبیعی است که در چند روز اول احساس خواب آلودگی داشته باشیم، چون بدن و ساعت بدن هنوز نتوانسته‌اند خود را به خوبی وفق دهند. باید به بدن فرصت داد تا بتواند سیستم خواب را تنظیم کند و به حالت روتین خود بازگردد.

در این حین ما باید سعی کنیم با وجود خواب آلودگی به تختخواب بازنگردیم و فعالیت‌های روزانه‌ خود را انجام دهیم.

• روز خود را با شوق و اشتیاق آغاز کنید

انگیزه‌‌ اصلی بسیاری از افراد از صبح زود بیدار شدن در تعطیلات انجام کارهای عقب مانده یا وظایف روزانه است. روتین صبح‌های بسیاری از ما با انجام وظایف خسته‌کننده و کارهای استرس‌آور آغاز می‌شود و تا آخر روز به همین شکل ادامه پیدا می‌کند. پس جای تعجبی ندارد اگر نخواهیم صبح زود از خواب بیدار شویم.

برای تقویت عادت زود بیدار شدن در تعطیلات نیاز به ایجاد انگیزه داریم. برای مثال باید به ذوق انجام فعالیت مورد علاقه یا خوردن صبحانه‌ خوشمزه از خواب برخیزیم.

پیشنهاد ما به شما این است که یکی از فعالیت‌هایی که به شما انرژی می‌دهد و شما از آن بسیار لذت می‌برید را بعد از بیدار شدن انجام دهید. صبحانه‌ مفصل و خوشمزه‌ای تدارک ببینید. برای ورزش و تحرک از خانه خارج شوید. کتاب موردعلاقه‌تان را مطالعه کنید. بنویسید یا برنامه تلویزیونی موردعلاقه‌تان را تماشا کنید. اگر اشتیاق وجود داشته باشد، صبح زود بیدار شدن در تعطیلات هم راحت‌تر می‌شود.

• برای صبح زود بیدار شدن در تعطیلات دلیل خوبی داشته باشید

اگر از افراد که به سحرخیز بودن علاقه دارند ولی نمی‌تواند صبح زود از خواب بلند شوند، بپرسید دلیل زود بلند شدن در صبح چیست، احتمالا به شما پاسخ خواهند داد: « چون دانشمندان معتقدند سحرخیزی باعث رونق زندگی و افزایش خوشحالی می‌شود». برای ایجاد عادت سحرخیزی حتی در تعطیلات، شما به دلیل محکم‌تری نیاز دارید. بدن ما باید بداند به چه دلیل مجبور به تغیر عادت است؟

صبح زود بیدار شدن مزایای بسیاری دارد که به آن‌ها اشاره کردیم، اما نمی‌توان تنها به این فواید تکیه کرد. باید با خودتان روراست باشید و به طور واضح دلایلی برای صبح زود بیدار شدن در تعطیلات فراهم کنید.

آیا می‌خواهید از این ساعات اولیه صبح برای انجام فعالیت ورزشی و افزایش سلامتی استفاده کنید؟ یا می‌خواهید در سکوت و آرامش دل‌انگیز صبح به انجام فعالیتی مثل نوشتن بپردازید؟ آیا از این زمان برای لذت بردن در کنار خانواده استفاده خواهید کرد یا این زمان را برای تهیه‌ صبحانه‌ای مقوی برای اعضای خانواده نیاز دارید؟ هر دلیلی که داشته باشید باید باعث افزایش انگیزه و اشیاق شما برای صبح زود بیدار شدن در تعطیلات شود.

• برای روز خود برنامه‌ دقیقی تهیه کنید

اینکه بعد از زود بیدار شدن در تعطیلات بدانیم باید چه کارهایی انجام دهیم، کمک می‌کند تا راحت‌تر بیدار شویم. بهتر است شب، قبل از خوابیدن برنامه دقیقی از کارهایی که باید انجام دهیم، فراهم کنیم.

بهتر است در این برنامه جزئیات انجام کارها را نیز یادداشت کنیم. تعیین زمان معین برای هر کاری نیز نباید در نوشتن برنامه از قلم بیفتد. در این صورت امکان اینکه صبح‌ها بهتر بیدار شویم و در ادامه‌ روز به تختخواب برنگردیم، بیشتر می‌شود.

• قبل از خوابیدن روتین مشخصی داشته باشیم

برای اینکه بدن ما برای خوابیدن آماده شود باید قبل از خواب یک سری کارهای ثابت و روتین انجام دهیم. برای مثال قبل از رفتن به رختخواب مسواک بزنیم، در تختخواب کتاب مطالعه کنیم یا کتاب صوتی گوش کنیم، سپس بخوابیم.

 این روتین می‌تواند نشانه‌ آمادگی برای خواب باشد. حتی اگر احساس خواب‌آلودگی نمی‌کنیم بازهم باید این روتین را انجام دهیم. تکرار چندباره‌ این روتین در نهایت موثر واقع می‌شود و ما در نهایت به خواب خواهیم رفت.

روتین قبل از خواب شما باید شامل مواردی باشد که به خواب بهتر کمک می‌کنند. برای مثال خوردن تنقلات یا انجام فعالیت ورزشی سنگین درست قبل از خوابیدن نمی‌تواند به بهتر شدن خواب شما کمک کند، اما دوش آب گرم یا یک لیوان شیر ولرم بسیار موثر است.

• از چرخه‌ خواب کمک بگیرید

ما هنگام خوابیدن مراحل مختلفی از خواب را طی می‌کنیم. هر مرحله از خواب می‌تواند در ساعات مشخصی برای افراد اتفاق بیفتد. اگر ساعتی که می‌خواهیم بیدار شویم در مرحله‌ عمیق خواب باشیم، بسیار سخت‌تر بلند خواهیم شد. اما اگر هنگام بیدار شدن در مرحله‌ خواب سطحی باشیم، به راحتی و با حس نشاط و سرحالی از خواب برمی‌خیزیم.

نمودار بالا مراحل خواب را نشان می‌دهد. مرحله‌ اول خواب، مرحله‌ای است که سطح هوشیاری بالایی داریم و هنوز به خواب عمیق نرسیدیم. در این مرحله هرگونه صدا یا اتفاقی می‌تواند باعث شود از خواب بیدار شویم. در مرحله‌ آخر نیز عمیق‌ترین خواب را تجربه می‌کنیم.

اگر ساعتی که می‌خواهیم بیدار شویم در مرحله‌ی عمیق خواب باشیم، بسیار سخت‌تر بلند خواهیم شد. اما اگر هنگام بیدار شدن در مرحله‌ خواب سطحی باشیم، به راحتی و با حس نشاط و سرحالی از خواب برمی‌خیزیم.

برای صبح زود بیدار شدن در تعطیلات باید کشف کنیم در چه ساعتی راحت‌تر بیدار می‌شویم. در حقیقت در چه ساعتی در مرحله‌ خواب سطحی قرار داریم. برای مثال اگر ساعت ۸ به راحتی بلند می‌شویم و در مرحله‌ خواب سطحی هستیم، ساعت را ۱۰ دقیقه قبل از ساعت ۸ تنظیم کنیم. این کار را هر روز انجام می‌دهیم و ۱۰ دقیقه از زمان کم می‌کنیم تا به ساعتی که می‌خواهیم در آن بیدار شویم برسیم.

سخن پایانی

سحرخیزی در تعطیلات و ایجاد عادت صبح زود بیدار شدن در روزهای تعطیل نیاز به تکرار و تمرین دارد. برای ایجاد هر عادت جدید ما باید انتظارات واقع بینانه‌ای داشته باشیم. برای مثال تنظیم ساعت خواب بدن و صبح زود بیدار شدن حدودا ۴ تا ۵ روز زمان می‌برد. می‌توان گفت این عادت کردن مثل وقتی است که از کشور خارج می‌شویم و به جایی می‌رویم که از لحاظ زمانی با ما تفاوت دارد. دقیقا همین مقدار زمان نیاز است تا بدن خود را با صبح زود بیدار شدن در تعطیلات و شب زود خوابیدن وفق دهد. پس اگر علاقه و انگیزه‌ کافی برای صبح زود بیدار شدن در تعطیلات داریم، باید به یاد داشته باشیم که در طول یک شب نمی‌توانیم تغییر چندانی ایجاد کنیم. ایجاد عادت زود بیدار شدن در تعطیلات نیاز به صبوری و تداوم دارد. باید در صبح زود بیدار شدن در تعطیلات مصر باشیم و برای ایجاد تغییرات جدید صبر پیشه کنیم.