در طول سال‌های گذشته پزشکان و متخصصین پوست بارها بر لزوم استفاده از کرم ضد آفتاب خوب تاکید کرده‌اند، اما هنوز بسیاری از مردم به این امر مهم بی‌توجه هستند. براساس مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۳، تنها ۱۴ درصد از مردان و ۳۰ درصد از زنان، به صورت روزانه از کرم‌ ضدآفتاب استفاده می‌کنند. اگرچه قرار گرفتن در نور خورشید لذت بخش و مفید است، اما عاملی خطرناک برای سلامت پوست محسوب می‌شود. متخصصین پوست معتقدند که می‌توان فقط با استفاده از یک کرم ضد آفتاب خوب خطر ابتلا به سرطان پوست را تا حد قابل توجهی کاهش داد. با این وجود آمار مصرف‌کنندگان ضد آفتاب به خصوص در کشور ما که در مناطق پر آفتاب جهان قرار دارد، ناامید کننده است. 

فهرست مطالب 

• کرم ضد آفتاب چیست

• اشعه‌های UVA و UVB چه نوع اشعه‌هایی هستند

• SPF مخفف چیست

• چطور یک کرم ضد آفتاب خوب انتخاب کنیم

• نکات کاربردی در خرید ضد آفتاب

• کی و چقدر ضد آفتاب استفاده کنیم

• زندگی سالم در برابر آفتاب

 

کرم ضد آفتاب چیست

پرتوهای UV می‌توانند بر پوست شما اثر بگذارد. پرتو UVA باعث پیری زودرس پوست و پرتو UVB معمولا باعث ایجاد آفتاب سوختگی می‌شود. ضد آفتاب دارویی بدون نسخه‌ است که از پوست در برابر هر دو نوع اشعه ماورا بنفش (UVBو UVA) محافظت می‌کند و مانع رسیدن این اشعه‌ها به پوست شما می‌شود. برای تاثیر بهتر باید سی دقیقه قبل از قرار گرفتن در معرض نور خورشید، از ضد آفتاب استفاده کنید. مقدار مناسب استفاده از ضد آفتاب حدود سی گرم برای هر قسمت از بدن برآورد شده است.

فراموش نکنید به همه قسمت‌هایی از پوست بدن که در معرض آفتاب هستند، مانند قسمت‌های بالای گوش، پشت گردن و کل صورت و دست‌ها باید ضد آفتاب بزنید.

کرم ضد آفتاب خود را در جای خشک و خنک نگهداری کنید. اگر در ساعات تابش شدید نور خورشید ناچار به ترک منزل هستید، این نکات را رعایت کنید:

• در سایه بمانید: زمانی که نور خورشید به دشت می‌تابد – ساعت ۱۲ تا ۳ ظهر-  سعی کنید از خانه خارج نشوید. چنانچه مجبور به ترک منزل در این ساعات از ‌روز هستید، حتما در سایه بمانید.  
• از کلاه‌های لبه دار استفاده کنید: در شدیدترین ساعات تابش خورشید، از کلاه‌های لبه‌دار و لباس‌های گشاد استفاده کنید.
• ضد آفتاب بزنید: همیشه از ضد آفتاب استفاده کنید، آن هم به مقدار زیاد! مهم نیست هوا آفتابی است یا ابری، تابستان است یا زمستان؛ بدون ضد آفتاب از منزل خارج نشوید. با توجه به نوع پوست خود، می‌توانید انواع لوسیون یا کرمی آن را بخرید.

اشعه‌های UVA و UVB چه نوع اشعه‌هایی هستند

نور خورشید از دو نوع اشعه ماورا بنفش (UV)، به نام‌های UVA و UVB تشکیل شده است. این اشعه‌ها، پرتو‌های نوری بوده که با چشم قابل دیدن نیستند و محافظت از پوست در برابر آن‌ها اهمیت زیادی دارد. اشعه UVB می‌تواند باعث آفتاب سوختگی و خارش پوست شده و عامل اصلی سرطان پوست باشد. UVA نیز به DNA سلول‌های پوستی آسیب ‌رسانده و باعث پیری زودرس می‌شود. گفتنی است، وقتی شاخص UV بالا‌تر از سه باشد، بهتر است در سایه مانده و از کلاه‌های نقابدار و یک کرم ضد آفتاب خوب کمک بگیرید.

SPF مخفف چیست

SPF مخفف عبارت SUN PROTECTION FACTOR، به معنای ضریب محافظت از آفتاب بوده و میزان حفاظت یک کرم ضد آفتاب در برابر اشعه UVB را نشان می‌دهد. SPF درج شده روی ضد آفتاب‌ها بیانگر قدرت کرم‌های ضد آفتاب برای مقابله با UVB است. طبق تحقیقات آکادمی پوست آمریکا، SPF ۳۰ می‌تواند ۹۷ درصد از UVB نور خورشید را مسدود کند. هر چه این عدد در ضد آفتاب بیشتر باشد طبیعتا مقدار کمتری از این اشعه‌ها توسط پوست ما جذب می‌شود.

به این نکته توجه کنید که حتی بهترین کرم ضد آفتاب نیز به طور کامل و صد درصد نمی‌تواند پوست را در برابر نور خورشید محافظت کند.

 میزان بالای SPF به معنای اثر طولانی‌ مدت آن نیست؛ زمان اثربخشی و ماندگاری هر SPF محدود است، اما SPF ۸۰ میزان محافظت بیشتری از خود نشان می‌دهد.

هر نوع ضد آفتابی باید دو ساعت بعد از مصرف، بلافاصله بعد از شنا و بعد از تعریق مجددا استفاده شود.

چطور یک کرم ضد آفتاب خوب انتخاب کنیم

• اگر پوست روشنی دارید و قرار است مدت زمان بیشتری در آفتاب بمانید، از SPF  ۱۵ یا ۳۰ استفاده کنید.

• چنانچه قصد سفر دارید، قبل از مسافرت درباره مقصد اطلاعات کافی جمع‌آوری کرده و بدانید آفتاب مقصد موردنظر تا چه میزان شدید‌ است. سپس به تناسب آن، ضد آفتاب با SPF بالاتری را تهیه کنید.

• در روزهای شدیدا آفتابی یا ساعات تابش شدید آفتاب از SPF بالاتر استفاده کنید. 

در انتخاب SPF به این نکات توجه داشته باشید:

• عوامل خطر سرطان پوست: نوع پوست و تاریخچه خانوادگی شما در زمینه بیماری، بر میزان حفاظتی که باید در برابر آفتاب داشته باشید موثر است.

• حساسیت به نور: باید بدانید که داروها و بیماری‌های خاص می‌تواند میزان حساسیت شما به نور آفتاب را زیاد کند.

• شرایط پوستی: باید با توجه به نوع پوست خود -چرب، خشک، پوست مستعد آکنه یا پوست حساس- کرم ضد آفتاب مناسب خود را تهیه و استفاده کنید.

خواندن این مطلب می‌تواند برای شما مفید باشد: خاصیت شگفت‌انگیز ماسک‌های آووکادو برای انواع پوست

نکات کاربردی در خرید ضد آفتاب

• طیف گسترده یا Broad spectrum: کرم‌های ضد آفتاب طیف گسترده، پوست شما را در برابر UVA و UVB محافظت می‌کند. از این رو، هنگام خرید ضد آفتاب دقت کنید که عبارت «broad spectrum» روی آن درج شده باشد.
• SPF 15: این SPF برای مصرف روزانه ایده‌آل است. به طور مثال برای رانندگی تا محل کار یا یک خرید کوتاه، می‌توانید از این ضد آفتاب‌ها استفاده کنید.
• SPF 30 و یا بالاتر: در ساعاتی که تابش خورشید شدید است، از این میزان SPF استفاده کنید.
• ضد آفتاب‌های مقاوم یا بسیار مقاوم در برابر آب: این نوع از ضد آفتاب‌ها، برای ورزش‌های آبی، مانند شنا استفاده می‌شوند. توجه داشته باشید که هیچ ضد آفتابی کاملا روی پوست نمی‌ماند و نهایتا شسته می‌شود، اما ضد آفتاب‌های مقاوم در برابر آب تا ۴۰ و ضد آفتاب‌های بسیار مقاوم در برابر آب تا ۸۰ دقیقه، روی پوست در تماس با آب باقی خواهند ماند.

چه زمانی و چقدر ضد آفتاب استفاده کنیم

هر روز! بهترین زمان استفاده از ضد آفتاب به صورت روزانه و سی دقیقه قبل از ترک منزل است. به خاطر داشته باشید بعد از دو ساعت قرار گرفتن در معرض آفتاب یا بعد از شنا و تعریق زیاد باید ضد آفتاب خود را تمدید کنید. حتی اگر هوا ابری باشد نیز تا هشتاد درصد از اشعه ماورا بنفش خورشید به زمین می‌رسد. پس برای پیشگیری از آسیب پوستی، همیشه از پوست خود با مصرف یک کرم ضد آفتاب خوب محافظت کنید.

متخصصان هشدار می‌دهند که اگر یک لایه نازک از ضد آفتاب روی پوست استفاده شود، قدرت محافظتی آن زیاد نیست. در صورت قرار گرفتن سر، بازو‌ها و گردن در معرض آفتاب باید به اندازه دو قاشق چای‌خوری از ضد آفتاب استفاده شود. چنانچه قصد شنا زیر نور خورشید را دارید باید بیشتر از دو قاشق چای‌خوری و برای آفتاب گرفتن احتمالا بیشتر از شش قاشق چای‌خوری ضد آفتاب استفاده کنید. گفتنی است این اندازه‌ها تقریبی بوده و معیار استفاده از ضد آفتاب، مقداری است که تمام سطح پوست -در معرض آفتاب- را بپوشاند.

زندگی سالم در برابر آفتاب

توجه داشته باشید که تنها استفاده از کرم ضد آفتاب کافی نیست. روش‌های زیادی وجود دارد که می‌تواند شما را در برابر اثرات مخرب آفتاب ایمن کند که یکی از این روش‌ها استفاده از پماد زینک است. 

علاوه بر این، استفاده از انواع کلاه‌های لبه‌دار و لباس‌های آستین بلند و گشاد می‌تواند در محافظت از پوست در برابر اثرات تابش خورشید مفید باشد. چسباندن برچسب‌های مخصوص پنجره‌های خانه و اتومبیل نیز آسیب‌های ناشی از تابش اشعه ماورا بنفش را محدود می‌کند.

طبق تحقیقات انجام شده، پرتو‌های خورشید باعث آسیب به چشم‌ها نیز می‌شوند. بنابراین استفاده از عینک‌های آفتابی را فراموش نکنید. طبق نظر پزشکان عوارض ناشی از تابش نور آفتاب به چشم‌ها، می‌توانند در کمتر از ۱۵ دقیقه بروز کنند. در نظر داشته باشید آسیب‌هایی که از طریق پرتو‌های UV به چشم وارد می‌شوند، شدید و غیر قابل برگشت هستند. هیچ مقداری از اشعه‌های ماورا بنفش برای چشم مفید نبوده و در صورت قرار گرفتن طولانی مدت چشم در معرض آنها، ممکن است به سرطان پوست پلک، آب مروارید و یا کوری موقت منجر شود.

عینک آفتابی هم نمی‌تواند تمامی نور آفتاب را به خود جذب کند و امکان برخورد نور از اطراف عینک به چشم وجود دارد، اما محققان توصیه می‌کنند از عینک‌های آفتابی‌ قطبی که شامل یک پوشش ضد انعکاسی در لنز‌های پشتی -برای جلوگیری از بازتاب نور- هستند استفاده کنید.

سخن پایانی 

متخصصان زیبایی و پوست مو بارها بر استفاده از ضدآفتاب خوب تاکید کرده‌اند.دلیل این توجه این است که اشعه خورشید برای سلامتی مفید نیست و سلامت پوست را به خطر می‌اندازد. به همین دلیل در این مطلب سعی کردیم تا دربراه کرم ضد آفتاب خوب و راهنمای دقیق تهیه آن نکات مهمی را جمع آوری کنیم.