یکی از شایع‌ترین مشکلات مربوط به مفصل زانو، آسیب به ACL (رباط صلیبی قدامی) است. بسیاری از ورزشکاران حرفه‌ای دچار پاره شدن رباط صلیبی می‌شوند. اتفاقی دردناکی که می‌تواند آنها را ماه‌ها از ورزش دور کند. ما در این مقاله به شکل کامل در مورد پارگی رباط صلیبی توضیح می‌دهیم. 

آن‌چه در این مطلب خواهید خواند:

پارگی ACL چگونه اتفاق می‌افتد؟

علائم پارگی رباط صلیبی چیست؟

پارگی رباط صلیبی چگونه تشخیص داده می شود؟

درمان آسیب‌دیدگی رباط صلیبی چیست؟

 

پارگی ACL چگونه اتفاق می‌افتد؟

آسیب‌دیدگی رباط صلیبی معمولا هنگام انجام ورزش‌هایی رخ می‌دهد که شامل توقف ناگهانی یا تغییر سریع در جهت حرکت هستند. افرادی که فوتبال آمریکایی، فوتبال، تنیس، بسکتبال یا والیبال بازی می‌کنند و یا حتی ژیمناستیک‌کاران در زمان مسابقات، بیشتر در معرض انجام چنین حرکات ناگهانی و چرخش اشتباه زانوهای خود هستند. اما، برخی از ورزش‌ها همچون دونده‌های دو صحرانوردی، که به‌سادگی با سرعت ثابت پیش می‌روند، از چنین آسیب‌هایی در امانند. در واقع، سرعت شما و همچنین مدلی که زانوی خود را می‌چرخانید باعث کشیدگی یا پارگی رباط صلیبی قدامی می‌شود.

آسیب‌دیدگی رباط صلیبی در میان زنان رایج‌تر از مردان است.

علائم پارگی رباط صلیبی چیست؟

بسیاری از افراد در هنگام پاره‌شدن رباط صلیبی، صدایی مانند «پاپ» در زانوی خود می‌شنوند. البته این اتفاق برای همه رخ نمی‌دهد. علائم و نشانه‌های آسیب‌دیدگی رباط صلیبی معمولا شامل موارد زیر می‌شود:

درد

اگرآسیب‌دیدگی کم باشد، احتمالا احساس درد نخواهید داشت. اما، ممکن است در امتداد خط مفاصل زانوی خود احساس ناراحتی کنید. برخی افراد برای ایستادن یا هنگام فشارآوردن بر روی پای آسیب‌دیده دچار مشکل می‌شوند.

تورم

 معمولا در مدت ۲۴ ساعت زانو متورم خواهد شد. شما می‌توانید با قراردادن یخ بر روی زانو و یا بالا نگه‌داشتن پا از سطح زمین و قرار دادن آن بر روی یک بالش، تورم را کاهش دهید.

عدم توانایی در حرکت و راه رفتن

اگر توانستید به پای آسیب‌دیده  فشار وارد کنید، احتمالا متوجه می‌شوید که راه‌رفتن برای شما سخت‌تر از حالت همیشگی است. برخی از آسیب‌دیدگان در محل مفصل زانو احساس بی‌ثباتی و لق‌زدن می‌کنند. 

محدود شدن و کاهش دامنه حرکتی

هنگامی که به رباط صلیبی آسیب وارد می‌شود، احتمال دارد که مانند حالت عادی، قادر به خم‌کردن و چرخاندن زانوی خود نباشید.

پارگی رباط صلیبی چگونه تشخیص داده می شود؟

در معاینات بالینی، پزشک سولاتی درباره چگونگی آسیب‌دیدیگی می‌پرسد. سپس دو زانو را معاینه و تمام ساختارهای آسیب‌دیده را با زانوی سالم مقایسه می‌کند. همچنین ممکن است یکی از راه‌های زیر برای تشخیص بهتر و دقیق‌تر تجویز شود: 

معاینه فیزیکی

برای انجام این تست پزشک از شما می‌خواهد روی تخت به پشت دراز کشیده و زانوی خود را از زاویه معینی خم کنید. سپس دست خود را در قسمت‌های مختلف پای شما قرار داده و به آرامی به اطراف میچرخاند. اگر استخوانی در جهتی غیر از حالت معمول جابه‌جا شود، نشان‌دهنده آسیب‌دیدگی رباط صلیبی است.

اشعه ایکس

 در تصاویر اشعه ایکس بافت‌های نرم مثل رباط صلیبی تشخیص داده نمی‌شوند، اما پزشک شما ممکن است جهت تشخیص شکستگی استخوان به آن نیاز داشته باشد.

MRI یا سونوگرافی

تصاویر سونوگرافی هم بافت نرم را نشان می‌دهد و هم استخوان را. اگر رباط صلیبی شما آسیب‌دیده باشد، در این تصاویر دید می‌شود. 

آرتروسکوپی

کلمه آرتروسکوپی به معنای «دیدن داخل مفصل» است. در این تست، جراح ارتوپد برش کوچکی روی سطح پوست ایجاد کرده و از طریق آن یک لوله فلزی به اندازه یک مداد را، که شامل یک منبع نور و یک لنز فیلم برداری است، وارد مفصل می‌کند. دوربین تصویری از مفصل را روی مانیتور نشان می‌دهد و از روی این تصویر پزشک می‌تواند تشحیص دهد چه نوع آسیبی به مفصل وارد شده تا در جهت ترمیم یا اصلاح آن اقدام کند.

درمان آسیب‌دیدگی رباط صلیبی چیست؟

درمان این آسیب با توجه به میزان جراحت متفاوت خواهد بود. برخی از گزینه‌هایی که پزشک ممکن است به شما توصیه کند عبارتند از:

کمک‌های اولیه

اگر آسیب‌دیدگی شما جزئی باشد، می‌توانید تکه‌ای یخ بر روی زانوی خود بگذارید، پای خود را در جایی بلندتر از سطح زمین قرار دهید و مدتی استراحت کنید. شما می‌توانید با پیچیدن یک باند الاستیک (نوار زخم‌بندی قابل ارتجاع) به دور زانو، تورم آن را کاهش دهید. استفاده از وسایل کمکی مانند عصا می‌تواند فشار وارده از وزن بدن به مفصل زانو را تا حدودی کاهش دهند.

داروها

مصرف داروهای ضدالتهاب می‌توانند به کاهش تورم و درد محل آسیب‌دیده کمک کنند که با توجه به میزان آن، پزشک ممکن است داروهای بدون نسخه یا داروهایی قوی‌تر تجویز کند. برای دردهای شدیدتر، پزشک ممکن است به زانوی شما داروهای استروئیدی تزریق کند.

بریس (زانوبند طبی)

برخی از آسیب‌دیدگان می‌توانند برای محافظت بیشتر از مفاصل زانو، هنگام دویدن یا ورزش کردن، از زانوبند طبی(بریس) استفاده کنند.

فیزیوتراپی

برای بازیابی کامل حرکت زانو ممکن است چند روز در هفته نیاز به تمرینات فیزیوتراپی داشته باشید. در طول جلسات، تمرین‌های ویژه‌ای جهت تقویت ماهیچه‌های اطراف زانو انجام خواهید داد که به بازیابی کامل دامنه حرکتی زانو کمک خواهد کرد. پس از ارائه آموزش‌ها توسط پزشک فیزیوتراپ، می‌توانید در خانه و به تنهایی این تمرین‌ها را انجام دهید.

عمل جراحی

در شرایطی که شما ورزشکار حرفه‌ای باشید، یا رباط صلیبی زانوی شما به شدت دچار پارگی و آسیب‌دیدگی شده باشد، یا آسیب وارد شده به زانو باعث خم شدن و یا به اصطلاح پیچ‌خوردن زانو در زمان فعالیت‌های روزانه شود، پزشک انجام عمل جراحی را به شما پیشنهاد خواهد داد. در طول این عمل، جراح متخصص رباط آسیب‌دیده را خارج کرده و بافت دیگری را که خودش یک رباط (یا لیگامان) است به بافت آسیب‌دیده منتقل می‌کند. سپس، اجازه می‌دهد این بافت رشد کرده و جایگزین بافت از دست رفته شود.

افرادی که تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند، اغلب می‌توانند به کمک یک برنامه توان‌بخشی کامل، ظرف مدت ۱۲ ماه فعالیت‌های ورزشی خود را آغاز کنند.